Jarmarki świąteczne w Europie
Pierwsze jarmarki świąteczne w Europie pojawiły się w krajach niemieckojęzycznych w późnym średniowieczu. Choć historia jarmarków bożonarodzeniowych rozpoczęła się prawdopodobnie w XIII wieku w Austrii, a w XIV wieku w Niemczech, to za najstarszy jarmark świąteczny uznawany jest drezdeński Striezelmarkt.
Odbywa się on od 1434 roku po dziś dzień w okresie adwentu na Starym Rynku w Dreźnie. Jego nazwa pochodzi od podłużnego ciasta drożdżowego zwanego Striezel. Początkowo w okresie przedświątecznym w większych miastach organizowano tzw. dni targowe, podczas których sprzedawano przede wszystkim trudno dostępną w tamtych czasach żywność. Dzięki temu mieszkańcy mogli zaopatrzyć się w zapasy na święta. Z czasem narodziła się tradycja jarmarków świątecznych, gdzie sprzedawano przede wszystkim mięso, ryby, sery, warzywa i owoce, ale pojawiały się także stoiska rzemieślnicze, z ręcznie robionymi zabawkami, meblami, ozdobami świątecznymi czy wyrobami cukierniczymi. Z czasem jarmarki zaczęły też pełnić funkcję rozrywkową. Obecnie jarmarki często zaczynają się już w listopadzie i mogą trwać nawet do stycznia. Organizowane są na głównych placach miast, skwerach przy ratuszu czy w innych charakterystycznych miejscach w większych miastach. Tworzy je zwykle kilkanaście lub kilkadziesiąt stoisk, w tym stragany z regionalnym jedzeniem oraz smakołykami z różnych zakątków Europy, a nawet świata. Wielu sprzedawanych tam pyszności można spróbować na miejscu. Często jarmarkom towarzyszą dodatkowe atrakcje, takie jak lodowiska czy diabelskie młyny. Jednak obok funkcji rozrywkowej wciąż spełniają one swoją pierwotną rolę: można na nich zrobić zakupy świąteczne oraz zaopatrzyć się w dekoracje i prezenty dla najbliższych.
Jarmarki świąteczne w Polsce
Jarmarki świąteczne w Polsce mają niewiele krótszą tradycję. Pierwsze wzmianki o tego typu wydarzeniach pochodzą z XVI wieku. Według wielu źródeł pierwszy jarmark bożonarodzeniowy odbył się na krakowskim Rynku Głównym.
Jarmark bożonarodzeniowy. Kraków (zdjęcie ilustracyjne) Fot. Jakub Porzycki / Agencja Wyborcza.pl
Niektórzy co prawda utrzymują, że wyprzedził go jarmark we Wrocławiu, początkowo organizowany na Rynku, później na Nowym Targu, jednak to krakowski jarmark uznawany jest za najstarszy w Polsce. Mimo tak długiej tradycji większą popularność jarmarki bożonarodzeniowe zaczęły zdobywać stosunkowo niedawno, bo po upadku komunizmu w Polsce. W ciągu ostatnich kilkunastu lat polskie jarmarki świąteczne organizowane są z coraz większym rozmachem, dbałością o oprawę oraz atrakcje dla rodzin z dziećmi. Królują na nich stoiska z produktami regionalnymi, artykułami spożywczymi i rękodziełem. Dodatkowo towarzyszą im wydarzenia kulturalne, koncerty, występy oraz atrakcje dla najmłodszych.
Najpiękniejsze jarmarki w Europie
Trudno wskazać najpiękniejsze jarmarki w Europie, ponieważ każdy odznacza się niepowtarzalną atmosferą. Wśród jarmarków zajmujących czołowe miejsca w rozmaitych plebiscytach często wymieniany jest m.in. jarmark w Poznaniu. Jakie jeszcze jarmarki świąteczne wskazywane są jako wyjątkowo piękne?
- Bazylea (Szwajcaria) – w tym roku jarmark potrwa od 23 listopada do 23 grudnia i odbędzie się na dwóch placach: Barfusserplatz i Münsterplatz; Bazylea słynie z ciekawych ozdób świątecznych, a odwiedzając jarmark, koniecznie należy spróbować sera raclette podawanego z ziemniakami i marynowaną cebulką.
- Trewir (Niemcy) – jarmark ulokowany w samym centrum Starego Miasta, na Rynku Głównym i Placu Katedralnym; określany jako romantyczne miejsce, spróbować trzeba koniecznie grzanego wina z Mozeli Vintner oraz lokalnych specjałów.
- Manchester (Wielka Brytania) – jarmark potrwa od 10 listopada do 21 grudnia; jeden z najpiękniejszych jarmarków w Wielkiej Brytanii, kuszący rękodziełem, lokalnymi smakołykami i rozmaitymi atrakcjami.
- Bruksela (Belgia) – tradycyjne drewniane domki i pokaz świateł stanowią o uroku tego jarmarku, na którym króluje belgijska czekolada, ale także gofry, naleśniki i zimowe vin chaud.
- Madera (Portugalia) – nazywany najbardziej słonecznym jarmarkiem, wyróżnia się inną kulturą i zwyczajami, egzotycznymi owocami, kwiatami oraz drinkami.
- Tbilisi (Gruzja) – na odwiedzających czekają spektakle i inne atrakcje, koniecznie też trzeba nabyć lokalne rękodzieło.
Najlepsze jarmarki świąteczne
Jak zatem wskazać najlepsze jarmarki świąteczne, skoro każdy jest wyjątkowy? Być może warto przekonać się o tym samemu, wybierając choćby z następujących propozycji:
- Drezno (Niemcy) – od 29 listopada do 24 grudnia, dodatkową atrakcję stanowią wystawiane w teatrach świąteczne sztuki oraz stojące wzdłuż rzeki Łaby przyozdobione światełkami łodzie;
- Wiedeń (Austria) – od 10 listopada do 26 grudnia, ponad 100 stoisk, gorący poncz, prażone migdały, aromatyczne pierniczki i ogromne lodowisko – czego chcieć więcej?;
Wiedeń, jarmark świąteczny, boże narodzenie Fot. Shutterstock
- Strasburg (Francja) – od 24 listopada do 24 grudnia, najstarszy jarmark świąteczny we Francji;
- Tallin (Estonia) – od 1 grudnia do 7 stycznia, główny plac Starego Miasta oświetlą tysiące migoczących światełek;
- Budapeszt (Węgry) – od 17 listopada do 1 stycznia, niebywała ilość oryginalnych dekoracji, mnóstwo straganów i niemal codzienne koncerty;
- Praga (Czechy) – od 2 grudnia do 6 stycznia, ze świąteczną atmosferą przesyconą zapachem goździków i cynamonu.
Jarmarki świąteczne w Polsce
Jarmarki świąteczne w Polsce obecnie niczym nie odbiegają od tych europejskich. Świadczy o tym chociażby fakt, że i one goszczą w rankingach najlepszych jarmarków Europy. Jednym z największych Bożonarodzeniowych Jarmarków w Polsce jest Poznańskie Betlejem, które gości co roku na Placu Wolności i Starym Rynku.
Jarmark bożonarodzeniowy w Poznaniu fot. shutterstock
W tym roku startuje 17 listopada i potrwa aż do 7 stycznia. Najstarszym polskim jarmarkiem jest ten odbywający się na Rynku Głównym w Krakowie. Oficjalnie impreza ta nazywa się Krakowskie Targi Bożonarodzeniowe i konkuruje z europejskimi jarmarkami lokalnymi przysmakami oraz wyrobami z wełny. W tym roku potrwa od 24 listopada do 1 stycznia. Jednym z największych jest też jarmark bożonarodzeniowy na wrocławskim rynku.
Jarmark Bożonarodzeniowy we Wrocławiu. Strefa Wrocław Lokalnie i Społecznie Fot . Krzysztof Cwik / Agencja Wyborcza.pl
Charakterystyczny dla niego jest wielki Świąteczny Wiatrak. Potrwa od 24 listopada do ostatniego dnia tego roku. Jarmark świąteczny w Gdańsku odbywa się na Targu Węglowym, pomiędzy dwiema bramami: Złotą i Wyżynną. Towarzyszą mu bajkowe dekoracje, takie jak Anielski Młyn, Zaczarowana Kareta czy Przystań pod Jemiołą. Startuje 24 listopada i potrwa do 23 grudnia. W Warszawie działa wiele jarmarków świątecznych, ale najpopularniejszy jest ulokowany na Międzymurzu Starego Miasta "Barbakan Rzemiosłem Zdobiony".
Zobacz też: Izrael na Boże Narodzenie - zaplanuj podróż marzeń. Przy okazji zobaczysz najniżej położony punkt na lądzie
