Stąd jestem

- Moje miasto jest jak mała Szwajcaria. Przewinęło się przez te ziemie wiele narodów i każdy pozostawił tutaj swój ślad. Jesteśmy cudownie wymieszani i właśnie, panującą tu wielokulturowość, bardzo sobie cenię - mówi Grzegorz Szwegler, pasjonat regionu. Witajcie w Świdnicy, mieście, w którym znajduje się luterański Watykan, ławeczka geniuszki Marii Kunitz, która nie poprzestała na znajomości ośmiu języków, ale zawojowała świat astronomii i to już cztery wieki temu, mieszkańcy mają osobliwe poczucie humoru, dzik mówi ludzkim głosem i właściwie, gdzie nie zajrzysz, czegokolwiek nie dotkniesz, czeka na ciebie odkrycie.

- Kiedyś o Krynicę Morską jak o pannę młodą biło się dwóch zalotników, Gdańsk i Elbląg. Gdańsk się zniechęcił, Elbląg zwyciężył. I to właśnie inwestorom i mieszkańcom Elbląga - Krynica zawdzięcza swój największy rozwój - mówi Maria Mojek, przewodniczka, która z miejscowością związana jest od 25 lat. - Na starych fotografiach możemy dostrzec piękne damy, które w długich sukniach i z parasolkami w ręku przybywały tu z Elbląga na pokładzie statków o nazwach ptasich, jak np. Jaskółka, by podziwiać uroki tego miasteczka. Krynica Morska powróciła w 1999 roku w ramiona pierwszego zalotnika.

• przekop Mierzei Wiślanej
• Krynica Morska
• mierzeja wiślana

Jest takie miejsce, w którym bociani klekot i łopot ptasich skrzydeł jest codzienną melodią. Boćków żyje tu więcej niż ludzi i choć sprowadziły się do Pentowa po tragedii, to przyniosły szczęście. Gdy w sierpniu odlatują do Afryki, Łukasza Toczyłowskiego ogarnia tęsknota. Odlicza wtedy miesiąc po miesiącu i czeka na chwilę, aby znowu radosne ptasie odgłosy wypełniły jego codzienność. Witajcie w jedynej w Polsce Europejskiej Wiosce Bocianiej.

• Stąd jestem
• podlasie
• bociany

Rockefeller nazwał Łukasiewicza wariatem. Dlaczego? Bo swoją wiedzą dzielił się za bezcen. Dziś każdy może się do niego przysiąść na ławeczce na rynku miasta, bo choć nie został milionerem, to, co po sobie zostawił, jest powodem do dumy. Dzięki niemu do Gorlic przylgnęło określenie Miasto Światła. Ale ta niepisana stolica Beskidu Niskiego ma o wiele więcej do zaoferowania. Nad malowniczą Klimkówką kręcono zdjęcia do "Ogniem i mieczem", a rycerze ruszali w bój na koniach huculskich z pobliskiej Stadniny Koni Huculskich "Gładyszów" w Regietowie. A od 300 lat w mieście pielęgnowana jest tradycja "Maryjek".

• nafta
• gorlice
• Beskid Niski

Najdłuższe serpentyny w Polsce, bunkry przebiegającej nieopodal linii Mołotowa, coś dla miłośników mrocznych klimatów i tych trzymających się jasnej strony życia. Wciskamy hamulec i zatrzymujemy się w miejscowości nazywanej bramą Bieszczad, którą zwykle mija się w pośpiechu. A szkoda, bo Sanok ma wiele do zaoferowania i to nie tylko w dni skąpane w deszczu.

• Sanok
• autosan
• Bieszczady

Zamiast pomników słynnych osób w tym mieście na ulicach dumnie prezentują się samoloty. Jest też Gryf, który jednych szokuje, innych bawi, a kolejni twierdzą, że ponoć przynosi szczęście. Jakie jeszcze inne atrakcje skrywa Mielec? Jakie perełki można odkryć na Ziemi Mieleckiej?

• Stąd jestem
• samoloty
• Mielec

Ilu potrzeba Janów, żeby pobić rekord Guinnessa? W Pleszewie dobrze o tym wiedzą. Ta niewielka miejscowość trafiła do Księgi Rekordów Guinnessa aż czterokrotnie. Mieszkańcy upiekli największy chleb, zrobili największą sałatkę i stworzyli najdłuższy wąż strażacki, przez który popłynęła woda. Po swoim mieście oprowadzi nas Irena Kuczyńska, zwariowana emerytowana nauczycielka, której energii pozazdrościłby niejeden dwudziestolatek.

• rekordy guinnessa
• wielkopolskie
• Pleszew

Co wspólnego ma Johnny Depp z pewnym polskim miasteczkiem? Jakie tajemnice skrywa dom, którego ozdobą są dwa ogromne świeczniki? I jaką wiadomość chce nam przekazać uśmiechnięty Barnaba? Witajcie w Szprotawie, miejscu nieoczywistym. Niczym w kalejdoskopie można tu przyglądać się niezwykłym, różnobarwnym historiom i krok po kroku odkrywać magię.

• lubuskie
• Bolesław Chrobry
• Szprotawa

Przed świętami mała miejscowość pod Krakowem zyskuje status gwiazdy. - W tym roku jest spokojniej. Tylko trzy redakcje chciały ze mną zrobić wywiad - żartuje Tadeusz Szymborski, sołtys Wielkanocy. - Dwa lata temu jedna ekipa przyjeżdżała, druga wyjeżdżała. Ruch był jak w ulu.

• Stąd jestem
• polska
• wielkanoc

Niby niepozorne, a ma swych wiernych wielbicieli. Dziesięć lat temu 150-osobowa grupa z Brazylii zamiast do Krakowa czy Warszawy przybyła do maleńkiego miasteczka w Zachodniopomorskiem. Gdyby nie pandemia, przyleciałaby tu kolejna grupa. Co tak przyciąga ludzi do Reska? I co lub kogo zauważył tu Leszek Herman, nazywany "polskim Danem Brownem", że napisał o tej postaci powieść sensacyjną, a zespół heavymetalowy wykonuje utwór na jej cześć?

• polska
• Pomorze Zachodnie
• Resko

Gości tu UFO, mieszkańcy codziennie przeżywają SzOK, a maryna swym basowym głosem nadaje rytm. Życie biegnie tu w tempie slow, duchy przodków nie muszą domagać się o uwagę, bo ich kultura i tradycja jest z dumą pielęgnowana przez szamotulan. To tu tańczy się na plyndzu, a obrzęd weselny został wpisany na niematerialną listę dziedzictwa kulturowego. Po swoim mieście oprowadza nas Agnieszka Krygier-Łączkowska.

• Stąd jestem
• polska

Miasto, w którym poddani musieli płacić podatek "na czarownice", a ostatnią "kochankę diabła" spalono na Pomorzu Zachodnim w XVII w. Z wielkiego świata zawitało nieznane zwierzę, które potrafiło wprawdzie wyczyniać różne sztuczki, ale budziło jednocześnie i podziw, i strach. Ksiądz więc zanosił modły do Boga, żeby tylko nie sprowadziło na jego lud nieszczęścia. Z miejscowością związany był także generał, który nie tylko pokonał wojska Napoleona pod Waterloo. Jego żołnierze z walki wrócili z wyjątkowym trofeum. Zdobyli prywatną karetę Bonapartego.

• Stąd jestem
• polska

Pierwsza stolica Polski Ludowej? W świadomości wielu Polaków ciągle pokutuje ten pogląd. A to błąd. Bohater, znanych na całym świecie, żydowskich dowcipów, w których jawi się jako legendarne miasto mędrców, kierujących się absurdalną logiką ocierającą się o głupotę. Witajcie w Chełmie - mieście na kredowych wzgórzach.

• pkwn
• Stąd jestem
• chełm

Co wspólnego ma Koszalin z Dzikim Zachodem? Czy to prawda, że pierwsi koszalinianie pochodzą z Gniezna? I dlaczego o pewnych dożynkach wciąż się pamięta? Po swoim mieście oprowadzi nas Wojciech Grobelski, wiceprezes Stowarzyszenia Przyjaciół Koszalina.

• Koszalin
• adam słodowy
• Pomorze Zachodnie

Gdyby nie krótkowzroczność jednego z włodarzy miast, Trójmiasto mogło mieć prawdziwą konkurencję. Choć leży na Górnym Śląsku, ma dostęp do morza i największy śródlądowy port. Mimo położenia w najbardziej uprzemysłowionej części Polski, bytują tu kormorany, a w Kanale Gliwickim pływają dzikie karpie. Mieszkał tu twórca pasty do zębów i kremu Nivea, Tadeusz Różewicz stworzył swoje największe dzieła, a Włodzimierz Lubański zaczynał karierę w Klubie Sportowym Sośnica Gliwice. - Dzisiaj złamiemy stereotyp miasta, które jest kojarzone z przemysłem ciężkim - mówi Radosław Krawczyk, który oprowadzi nas po miejscach mniej oczywistych i mniej znanych.

• Stąd jestem
• Górny Śląsk
• gliwice

Franciszek Sieńko, podobnie jak św. Józef nosił długą brodę i był o wiele starszy od swojej żony - Cecylii. Ona cierpliwością i łagodnością zaskarbiała sobie sympatię mieszkańców. Mieli siedmioro dzieci. Przypominali Świętą Rodzinę, więc miejsce, w którym mieszkali, ochrzczono Betlejem. Zakątek istnieje do dzisiaj, mieszka tam sześć rodzin, a od 2000 r. z Betlejemskim Światełkiem Pokoju przybywają kolędnicy. W tym roku, gdyby nie pandemia, odbyłoby się huczne dwudzieste kolędowanie.

• Stąd jestem
• betlejem
• polska

To miasto ma silne marki. Kto w Polsce nie słyszał o Górniku Zabrze i pierwszej transplantacji serca przeprowadzonej przez prof. Zbigniewa Religę? A jednak, żyjące w cieniu Katowic i Gliwic i wciąż kojarzone z górniczym pyłem Zabrze nawet przez jego mieszkańców pozostaje niedocenione. - Gdy zbierałam materiały do pracy licencjackiej i przeprowadzałam ankiety na temat atrakcji turystycznych Zabrza, słyszałam: "Kochana, nic tu nie ma" - opowiada Karolina Herman.

• Stąd jestem
• Zabrze
• śląsk

Książki na łańcuchach? Kto by w to uwierzył. Łazienka w szafie? Czy to żart? Głowa słonia na ścianie? Kto to zrobił? - Oleśnica jest miastem, które dużo daje, ale pod warunkiem, że ty też dasz dużo od siebie. Wtedy otrzymasz jeszcze więcej. Możesz odkryć coś, co jest niebywałe - mówi Tomasz Kamaszyło, rodowity oleśniczanin.

• zamek
• Dolny Śląsk
• Oleśnica

- Katowice w ostatniej dekadzie przeszły ogromną metamorfozę. To miasto nietuzinkowe, które może nas zaskoczyć z zupełnie niespodziewanej strony - mówi Karolina Herman.

• Spodek
• Katowice
• śląsk

Prudniczanie mówią, że w tym samym czasie przetrzymywano w mieście prymasa Stefana Wyszyńskiego i Władysława Gomułkę. W okolicy mieszkał Dietrich von Choltitz, który podczas II wojny światowej sabotował rozkaz Hitlera, żeby wysadzić katedrę Notre-Dame, a wieżę Eiffla przetopić na armaty. Witajcie w Prudniku - magicznym mieście pogranicza, w którym nic nie wydaje się takie oczywiste.

• Stąd jestem
• polska

Budzisz się rano i widzisz na niebie dziesiątki balonów, ryk motocyklów żużlowych słychać w całym mieście, a ty na pokładzie szybowca bujasz w obłokach, rozwijasz skrzydła i z dystansem patrzysz na świat. Witaj w Lesznie, mekce sportów alternatywnych.

• Stąd jestem
• żużel
• leszno

O wielu miejscach można powiedzieć, że hołdują zasadom tzw. życia slow. Jeziorany jednak mają na to pełne przyzwolenie. Należą bowiem do zrzeszenia miast Cittaslow, w których czas naprawdę płynie wolniej. Jeziorany więc najlepiej zwiedzać niespiesznie, bo i po co gdzieś pędzić. Grecy pewnie powiedzieliby "siga-siga". My mówimy: zrelaksuj się.

• Stąd jestem
• warmińsko-mazurskie
• polska

Drugi Wąchock, który zamiast sołtysa ma "Chytrą Babę". Największe lotnisko w Polsce, które świeci pustkami i jest kolejnym pretekstem do drwin i żartów. To miasto jak z dowcipów już niebawem zamiast stolicą obciachu może stać się stolicą nowego województwa. - Lubię swoje miasto, choć kiedy przyjechałem 10 lat temu na studia do Warszawy i mówiłem, skąd pochodzę, wielu zaczynało się znacząco uśmiechać - mówi Adam Gajek.

• Stąd jestem
• polska
• wakacje

Właściwie wszystkim kojarzy się ze stacją kolejową. To bowiem "żelazna arteria" naszego kraju. Tym, którzy żeglują, z Jeziorakiem - najdłuższym i chyba jeszcze nie do końca odkrytym jeziorem w Polsce - oraz z ekskluzywną szkołą dla kapitanów i pilotów statków ukrytą w lesie pod miastem. Zaś tym, którzy kochają Pana Samochodzika - ze skarbami. Taka jest Iława. Brama do Warmii i Mazur, miasto, które jest na wyciągnięcie ręki dla mieszkańców Warszawy, Gdańska i Poznania. Choć wydaje się, że jeszcze nie wszyscy o tym wiedzą.

• Stąd jestem
• polska

Nazywane jest bramą Mazur. Mieszkał tu Krzysztof Klenczon, który stworzył takie przeboje jak "Kwiaty we włosach potargał wiatr" czy "10 w skali Beauforta". Pofajdoki wciąż dokazują i robią psikusy. Rabuś wdrapuje się po ścianie banku, Obieżyświat zaczyna z kompasem w dłoni swoją wędrówkę wzdłuż południka 21, a Policjant salutuje i wypatruje przyszłych adeptów zawodu, wszak Szczytno to miasto policjantów.

• Stąd jestem
• polska

Dlaczego w nocy do Wąchocka nie można dojechać? Bo sołtys zwija asfalt na noc. Dlaczego w Wąchocku są gumowe drzewa? Bo córka sołtysa robi prawo jazdy. Dlaczego mieszkańcy Wąchocka trzymają żarówki w zębach? Żeby wyrażać się jasno. Znacie te dowcipy? To niewielkie miasteczko z nieznanych przyczyn stało się bohaterem żartów i anegdot. Jedni się śmieją, inni wzruszają ramionami. Kolejni zastanawiają się, czy takie miasto w ogóle istnieje. Otóż tak. Istnieje. I, co więcej, nadal sprawuje w nim władzę sołtys.

• Stąd jestem
• polska

Mieszkała tu księżna, która buty nosiła pod pachą. Nie bała się trędowatych, zakładała dla nich szpitale i troszczyła się o ubogich, brzydziła się za to jeży, a paniczny lęk wywoływały u niej pioruny. - Trzebnica słynie z kultu św. Jadwigi Śląskiej - mówi Andrzej Nowakowski, który oprowadzi nas po swoim rodzinnym mieście. - Kręcono tu także "Popiół i diament" Andrzeja Wajdy oraz kilka scen serialu "Czterej pancerni i pies".

• Stąd jestem
• polska

Gdy w Polsce jest wciąż niedoceniana, za granicą porównuje się ją do Amsterdamu. W 2020 roku Bydgoszcz znalazła się na 10. miejscu konkursu "European Best Destination", jako jeden z najlepszych europejskich kierunków na urlop w 2020. Pokonała Rzym czy Minorkę. Po swoim mieście, które zawsze uważał za najpiękniejsze w Polsce, oprowadzi nas Leszek Umiński, przewodnik turystyczny.

• Stąd jestem
• Polska

Co łączy Ostródę z Sopotem? Dlaczego w mazurskim mieście obchodzi się Dni Morza? I jak to się stało, że obraz z ostródzianami wisi w Luwrze? Po swoim rodzinnym mieście oprowadzi nas Justyna Malinowska, nauczycielka języka polskiego w szkole podstawowej.

• Stąd jestem
• polska
• Ostróda

Co łączy Liroya, Stefana Żeromskiego i Marilyn Monroe? Który majonez w Polsce jest najlepszy? Dlaczego dzik ma swój pomnik? I co to są trepki? Po Kielcach oprowadzi nas Jakub Juszyński, twórca bloga tymrazem.pl i pomysłodawca miejskich spacerów dla mieszkańców.

• Stąd jestem
• polska