Pewnego dnia bogini Parwati z olejku kąpielowego oraz różnych tajemniczych substancji uczyniła potężnego mężczyznę Ganeśa. Następnie tchnęła weń życie, skropiwszy wodą z kąpieli. Odtąd miał on stać na straży komnat Parwati i pilnować, by jej mąż Śiwa nie przeszkadzał bogini w czasie kąpieli. Ganeś sumiennie wypełniał obowiązki. Gdy zagrodził Śiwie drogę, ten rozgniewał się i obciął mu głowę. Widząc rozpacz żony, Śiwa obiecał, że da Ganeśowi głowę pierwszej napotkanej istoty. Traf chciał, że był nią słoń... To tylko jedna z wielu wersji legendy o tym, skąd się wzięła u Ganeśa słoniowa głowa.
Syn Śiwy i Parwati jest jednym z najpopularniejszych hinduistycznych bogów. Ma opinię przyjaznego i pomocnego. Jako bóg dobrego początku usuwa wszelkie trudności. Jest opiekunem uczonych, pisarzy, kupców, złodziei, a także podróżników. Toruje drogę wędrowcom jak słoń, który potrafi przedrzeć się przez najgęstszą dżunglę. Jego wierzchowcem ("wahana") jest mysz lub szczur - przecisną się one przez najmniejszą szparę, poradzą sobie z każdą przeszkodą. Hindusi modlą się do Ganeśa przed podróżą czy pielgrzymką, na początku rytuału czy przedsięwzięcia, przed negocjacjami ślubnymi. Bez błogosławieństwa Ganeśa nikt nie osiągnie swego celu!
Starożytni mieszkańcy Indii uważali słonia za najmądrzejsze zwierzę ze względu na jego długowieczność. Ganeś jest więc bogiem nauki i sztuki, przede wszystkim pisarstwa. Był on pierwszym skrybą i to właśnie jemu legendarny wieszcz Wjasa podyktował tekst "Mahabharaty" - eposu w 18 księgach, opowiadającego o walce rodów Pandawów i Kaurawów o tron.
Czwartego dnia miesiąca księżycowego bhadrapada (przełom sierpnia i września), w rocznicę urodzin boga, hindusi obchodzą święto Ganeś-Ćaturthi. Oddają cześć wykonanym na tę okazję wizerunkom, które po kilku dniach wrzucają do morza lub rzeki. Boga przedstawia się z opasłym brzuchem i ułamanym kłem. Jego skóra jest czerwona lub żółta. Ganeś ma duży brzuch, bo jest łakomczuchem, i na urodziny dostaje mnóstwo słodyczy. Pewnego razu, gdy chciał dosiąść swej myszy, ta przestraszyła się węża i stanęła dęba, a Ganeś upadł na ziemię. Jego przepełniony brzuch pękł i wypadły z niego wszystkie słodkości. Ganeś pozbierał je i wcisnął z powrotem. Potem przepasał się mocno wężem, by brzuch nie otworzył się ponownie. Księżyc, widząc te zmagania, roześmiał się. Rozgniewało to Ganeśa, który ułamał sobie jeden z kłów i rzucił nim w prześmiewcę. Dlatego w dniu święta wyznawcom nie wolno spoglądać na księżyc. Ganeś znany jest również jako Ganapati - "pan ganów", czyli karłów-demonów posłusznych Śiwie i Parwati, które karzą ludzi złych i łamiących słowo.
Korzystałam z: Louis Frédéric, Słownik cywilizacji indyjskiej, wydawnictwo Książnica, Katowice 1998; Jan Knappert, Mitologia Indii, Dom Wydawniczy "Rebis", Poznań 1996
