Trzy kaszubskie stolice

Naturalne granice Kaszub wyznaczają: na północy Bałtyk, na wschodzie Wisła, na zachodzie ujście Piaśnicy, a na południu rzeka Brda. Z setek jezior najważniejsze to Wdzydze (zwane Kaszubskim Morzem) i Charzykowskie. Rdzeń Kaszub stanowią powiaty: pucki, lęborski, wejherowski, kartuski, kościerski, chojnicki i bytowski. Nie ma zgodności, co do stolicy: do jej miana pretendują Kartuzy, Kościerzyna i Puck - wszystkie trzy ciekawe i pełne uroku. W dodatku (chyba trochę na zasadzie kompromisu) czasem mówi się, że stolicą regionu jest Gdańsk. Ale choć geograficznie leży on na terenie Kaszub i jest największym miastem w okolicy, to jednak śladów kaszubskości spotkamy tam niewiele. Co dziesiąty z ok. 350-500 tys. Kaszubów posługuje się językiem kaszubskim (a nie dialektem czy gwarą, jak twierdziły władze komunistyczne). Nie jest on regionalną odmianą polskiego, lecz językiem samoistnym, który wraz z polskim, czeskim i słowackim wchodzi w skład grupy języków zachodniosłowiańskich.