Kurowo
Już jadąc do siedziby Narwiańskiego Parku Narodowego piękną, porośniętą po obu stronach wierzbami drogą (z Jeżewa), mieliśmy przedsmak uroku okolicy, w jakiej mieliśmy się znaleźć. Po drodze widzieliśmy czaple i żurawie...
Siedziba Narwiańskiego Parku Narodowego znajduje się w Kurowie, niewielkiej miejscowości na zachód od Białegostoku. W zabytkowym dworku, położonym w pięknym parku, wśród starych drzew - wielu zabytków przyrody, znajduje się obecnie biuro parku.
Troszkę historii/Warto zobaczyć
Po raz pierwszy nazwa Kurowo pojawiła się w 1425 roku. W XVI wieku wchodziło w skład dóbr waniewskich należących od 1501 r. do Radziwiłłów. W XVII wieku, po częstych zmianach właścicieli stało się ośrodkiem samodzielnych dóbr. W 1677 r. cały majątek waniewski - w tym Kurowo - dostał się w ręce Orsettich i pozostawał w ich posiadaniu najprawdopodobniej do 1832 r., gdy został odkupiony przez Stefana Roztworowskiego. W 1865 r. majątek liczył 1769 morgów (ok. 990 ha).
Około 1880 r. drewniany dworek spalił się od uderzenia pioruna. Pod koniec XIX w. wybudowano obecny, murowany dwór, przebudowany w 1920 r., gdy dodano jedno skrzydło z wieżą zakończoną krenalażem (wspinanie się na nią po wąskich, krętych schodach to prawdziwe przeżycie, widok, jaki z niej się rozpościera na okolice - zapiera dech w piersiach). Właścicielem majątku był wtedy Franciszek Kołodziejski. W tym czasie powstał również młyn motorowy położony w odległości ok. 1 km od dworu. Po bankructwie Kołodziejskiego nieruchomości przejął Bank Rolny. Po przeprowadzonej w ramach reformy rolnej parcelacji majątek obejmował: dwór wraz z parkiem, budynki mieszkalne pracowników, budynki gospodarcze i ok. 200 ha użytków rolnych, łąk, wód i nieużytków.
W 1936 r. właścicielką majątku została Maria Zakrzewska. Jej mąż Bolesław Zakrzewski kupił młyn motorowy. Dużym nakładem pracy i inwestycji poprawiono stan majątku. Po wybuchu wojny Zakrzewscy wyjechali do Warszawy. Kurowo zostało zajęte przez Armię Czerwoną, gospodarstwo przekształcono w kołchoz, a w dworku utworzono sierociniec. Od 1941 r. majątkiem zarządzała administracja niemiecka.
Wojna obeszła się z Kurowem łagodnie. Przetrwały wszystkie budynki mieszkalne i gospodarcze. Nienaruszony pozostał również park. Ocalał młyn Kurowo wraz z towarzyszącymi budynkami. W 1944 r. upaństwowiono majątek i wkrótce potem młyn.
W 1988 r. dwór z otaczającym go parkiem został przejęty przez Narwiański Park Krajobrazowy przekształcony następnie w Park Narodowy. Od 1996 r. w dworku mieści się siedziba Narwiańskiego Parku Narodowego.
Info turystyczne:
Dojazd: tylko samochodem lub rowerem. Autobusem z Białegostoku dotrzemy do Tykocina, Suraża, pociągiem także do Łap;
Wyżywienie: w Tykocinie, Łapach lub Surażu;
Nocleg: pole namiotowe, dostęp do bieżącej wody, wiata, miejsce na ognisko, wypożyczalnia kajaków.
Muzeum w Kurowie jest czynne od poniedziałku do piątku w godz. 7.30-15.30 oraz soboty, niedziele i święta w godz. 11-19 (od maja do września).
Narwiański Park Narodowy jest najmłodszym parkiem w Polsce. Ma dopiero sześć lat, ale wcześniej, od 1985 roku był Parkiem Krajobrazowym. Obejmuje fragment bagiennej doliny górnej Narwi na odcinku od Suraża do Rzędzian, zwany często Polską Amazonką. Atutem tego obszaru jest bogactwo ornitofauny. Na terenie parku i otuliny zanotowano dotychczas 200 gatunków ptaków, z czego 154 to gatunki lęgowe. O różnorodności biologicznej terenu świadczy także występowanie 41 zespołów roślinnych, 40 gatunków ssaków, w tym 70 rodzin bobrowych, 22 gatunków ryb. Bagienny teren sprzyja licznemu występowaniu płazów i gadów oraz mnóstwa gatunków owadów.
Narew to piąta co do długości polska rzeka - ma 484 km, w tym w Polsce 448 km, a w granicach parku ok. 50 km. Jej źródła znajdują się na Białorusi w bagnach wschodniej części Puszczy Białowieskiej.
