Wielki Mur Chiński to budowla niezwykła. Wije się wśród gór i pustkowi od miejscowości Shanhiguan nad Zatoką Liaotuńską na wschodzie do Jiayuguan w górach Qilian Shan na zachodzie. Zaopatrzony jest w bramy i wieże, z których za pomocą sygnałów dymnych i ognisk przesyłano błyskawiczne informacje przez cały kraj. Na jego długości w regularnych odstępach umieszczone są też otwory obserwacyjne i strzelnice. Ciężko podać jego dokładną długość, nie wiadomo bowiem jak potraktować rozgałęzienia fortyfikacji, gdyż niektóre odcinki zostały wzmocnione poczwórnymi liniami równoległych murów. Długość przelotowa to około 2500 kilometrów, ale gdy policzy się wszystkie jego odgałęzienia, liczba tych kilometrów - w zależności od źródła - waha się od 6250 do 6700 kilometrów.
Miał chronić
Wielki Mur miał chronić Chiny przed najazdami grabieżczych Hunów zamieszkujących mongolskie niziny. Nigdy nie spełnił jednak wyznaczonego zadania. Był za niski (ok. 9 m w najwyższych punktach), a jego rozległość sprawiła, że nie dało się go w pełni obsadzić wojskiem. Mur nie jest jednolitą konstrukcją wzniesioną w tym samym czasie. Jego początki związane są z pierwszym cesarzem zjednoczonych Chin, Shi Huangdim z dynastii Qin. Prawdopodobnie w 221 roku p.n.e. za rządów tego despotycznego władcy, rozpoczęto budowę potężnej budowli zwanej przez Mongołów Białą Ścianą. Najdłuższy odcinek muru powstał jednak w czasach dynastii Ming.
Najdłuższy cmentarz świata
Na początku mur budowało prawdopodobnie około 300 tysięcy robotników. Okazało się jednak, że ludzi jest za mało, więc do pracy zmuszono tysiące więźniów politycznych, chłopów, przestępców i rekrutów. Swój ostateczny kształt mur uzyskał w XV wieku, wtedy przy jego budowie pracowało około miliona osób. Szacuje się, że ogólnie w jego budowę zaangażowanych było 3,5 miliona osób, czyli 70 procent ludności ówczesnych Chin. W sumie wnoszenie muru trwało przez 17 wieków.
Wielki Mur Chiński do dziś jest największą budowlą wzniesioną kiedykolwiek przez człowieka. Praca przy nim była jednak nadludzkim wysiłkiem. Tysiące wykorzystanych do granic możliwości robotników umierało w czasie pracy z wycieńczenia, głodu, trudnych warunków klimatycznych. Latem temperatura przekraczała tu 35 stopni Celsjusza, a zimą spadała do -21 stopni. Masowe groby budowniczych odnajdywano w niewielkiej odległości od muru, dlatego też mur nazywany jest często najdłuższym cmentarzem świata.
Robi wrażenie
Aby zwiedzić cały obszar muru piechotą potrzebowalibyśmy minimum 150 dni urlopu. Mimo to nawet jego mały kawałek robi wrażenie. Tylko niewielkie fragmenty są udostępnione turystom. W okolicach Pekinu jest ich 6. Najpopularniejszy w Badaling odbudowano specjalnie dla zwiedzających. Znajduje się około osięmdziesiąt kilometrów na płn.-zach. od Pekinu skąd trzeba przyjechać autobusem. Składa się z dwóch świetnie zachowanych części, których łączna długość to prawie cztery kilometry. Najwyżej położony punkt to Beibalou - ponad tysiąc metrów nad poziomem morza. Wstęp na Wielki Mur Chiński jest płatny i kosztuje około 45 RMB. Lot do Pekinu kosztuje obecnie około 3 tys. zł.
