Najładniejszy rynek w Polsce - część I

Rynek Główny w Krakowie

Krakowski Rynek Główny ma 4 hektary powierzchni, dzięki czemu zalicza się do największych rynków w Polsce. W średniowieczu był największym rynkiem w Europie. Prawie wszystkie budowle przy krakowskim rynku są zabytkowe. Tu znajduje się Kościół Mariacki i niewielki kościół św. Wojciecha oraz liczne kamienice mieszczące muzea, sklepy i znane restauracje, ze słynnym Wierzynkiem na czele. W centralnym miejscu krakowskiego rynku stoją tętniące życiem Sukiennice, a pomnik Mickiewicza od lat jest popularnym miejscem spotkań.

Atrakcje krakowskiego rynku znajdziemy nie tylko na ziemi, ale i pod nią. Turyści mogą zwiedzić podziemia Rynku Głównego w Krakowie, w których ulokowano oddział muzeum. A skoro już przy życiu podziemnym jesteśmy, to nie można nie wspomnieć o krakowskich piwnicach, z których najsłynniejsza - Piwnica pod Baranami - znajduje się właśnie przy krakowskim rynku (Rynek Główny 27).

Rynek w Poznaniu

O uroku poznańskiego Starego Rynku decydują odnowione kolorowe kamieniczki, renesansowy ratusz, z którego wieży codziennie grany jest hejnał Poznania, waga miejska, pałace Mielżyńskich i Działyńskich, domki budnicze z podcieniami, pomnik Bamberki  i 4 fontanny - Prozerpiny, Marsa, Apollina i Neptuna. Poznaniacy umawiając się na rynku chętnie spotykają się pod pręgierzem. Podobnie jak Stary Rynek w Krakowie, rynek poznański jest w czołówce krajowej, jeśli chodzi o rozmiary. Latem na rynku w Poznaniu jest mnóstwo kawiarnianych ogródków, a przez cały rok trzeba uważać na gołębie.

Rynek we Wrocławiu

Pamiętający czasy średniowiecza wrocławski rynek otaczają budynki z różnych epok historycznych. Np. znajdujący się w tzw. bloku śródrynkowym (czyli skupisku budynków pośrodku rynku) ratusz - największy w Polsce i przy tym jeden z lepiej zachowanych - zbudowany został w stylu późnego gotyku. W jego podziemiach znajduje się z kolei najstarsza restauracja w Europie - Piwnica Świdnicka. Zadbany jest też Nowy Ratusz, pochodzący z XIX w. Kolorowe kamienice otaczające wrocławski rynek powstawały stopniowo od czasów średniowiecza. Zbudowana ze szklanych płyt fontanna niegdyś budziła kontrowersje, dziś przyciąga turystów, zwłaszcza latem. W ogóle wrocławski rynek tętni życiem, bo podobnie jak w Krakowie, pełno jest tam knajpek i klubów. Ciągle coś tu się dzieje: występują artyści, przejeżdżają dorożki, malarze wystawiają swoje prace. We Wrocławiu trudno się nudzić.

Rynek w Sandomierzu

Odrestaurowane kamieniczki i renesansowy ratusz z czerwonej cegły z dobudowaną w XVII w. białą wieżą to cechy charakterystyczne sandomierskiego rynku. Na rynku w Sandomierzu znajdziemy też kilka zabytkowych budowli: Kamienicę Pod Skrzydłami z renesansowym portalem, Konwikt Boboli, Kamienicę Oleśnickich z podcieniami i Kamienicę Mikołaja Gomółki. Pod rynkiem znajdują się atrakcyjne podziemia, po których można zrobić sobie wycieczkę: podziemna trasa prowadzi półkilometrowym labiryntem korytarzy wydrążonych w lessowej skale i po komorach pod kamienicami, które dawniej pełniły rolę piwnic. Wejście do podziemi prowadzi z dziedzińca Kamienicy Oleśnickich, a wyjście znajduje się przy ratuszu.

Rynek w Chełmnie

Chełmno, położone w województwie kujawsko-pomorskim nieduże nadwiślańskie miasto, jest zadbane i malownicze, a tamtejszy rynek jest pełen zieleni. W Chełmnie nie ma zbyt wielu zabytków, jednak rynek jest po prostu ładny. Centralnym jego punktem jest oczywiście ratusz - odnowiony, biało-szary budynek, renesansowy ale przebudowany w XIX w. Kamienice średniowieczne przy rynku stopniowo były zastępowane przez nowsze budynki, obecnie większość z nich pochodzi z XIX i XX stulecia. Ciekawostką jest zawieszony na zachodniej elewacji ratusza  tzw. pręt chełmiński, który dla handlujących w mieście kupców stanowił podstawowy wzorzec miary.

Rynek w Bydgoszczy

Bydgoski Stary Rynek pochodzi wprawdzie ze średniowiecza, ale wygląd ma znacznie nowszy - otaczają go pastelowe kamienice eklektyczne i secesyjne z XIX i początku XX w. Rynek w Bydgoszczy leży między rzekami: Brdą i Młynówką i aż do XVIII w. był wyspą, gdyż z pozostałych stron otaczała go fosa. Przy rynku wznosi się katedra i ratusz, zlokalizowany w dawnym kolegium jezuickim. Na północnej pierzei bydgoskiego rynku znajduje się najstarsza apteka w Bydgoszczy - "Pod Złotym Orłem", pochodząca z XVII w. Na placu uwagę przykuwa monumentalny pomni Walki i Męczeństwa, poświęcony obrońcom Bydgoszczy z września 1939 r.

Rynek w Kazimierzu Dolnym

Rynek w Kazimierzu Dolnym jest wyjątkowy ze względu na swój kształt - pochyły i nieregularny, rozszerzający się ku dołowi. W centralnym miejscu znajduje się drewniana studnia z lat dwudziestych XX w., zbudowana w miejscu, w którym od średniowiecza było ujęcie wody. Plac otaczają odnowione kamienice, z których najbardziej charakterystyczne są bliźniacze: Pod św. Krzysztofem i pod św. Mikołajem, zbudowane z właściwym dla manieryzmu przepychem. Na kazimierskim rynku zawsze pełno jest turystów, zwłaszcza latem i w weekendy. Miasto jest nieduże, więc większość przybyłych trafia na rynek.

Rynek w Cieszynie

Rynek w Cieszynie pochodzi z XV w., ale z tamtych czasów pozostały jedynie piwnice pod budynkami. Same renesansowe kamienice nie przetrwały, gdyż pożary parokrotnie niszczyły miasto. Budynki są więc nowsze, ale piękne i zadbane, a w ich arkadach ukryte są sympatyczne knajpki. Sercem cieszyńskiego rynku jest ratusz z 1800 r. z wieżą zegarową. Innym ciekawym budynkiem jest zbudowany w wiedeńskim stylu Hotel Pod Brunatnym Jeleniem, niegdyś goszczący wielu europejskich władców. Popularnym punktem spotkań jest znajdująca się na środku placu, oblężona przez gołębie, studnia z postacią św. Floriana, stanowiąca część dawnych wodociągów miejskich.

Rynek w Toruniu

Na toruńskim rynku staromiejskim znajduje się największy w Polsce gotycki ratusz, przypominający budowle flandryjskie, z pięknie zdobioną wieżą z 1274 r., na którą można się wspiąć, żeby z góry podziwiać przepiękną toruńską starówkę. Dla turystów udostępniono także wnętrze ratusza, w którym ulokowano muzeum. Przed ratuszem znajduje się pomnik najwybitniejszego torunianina, czyli Mikołaja Kopernika. Wśród licznych pięknych domów wokół rynku w Toruniu wyróżnia się Kamienica pod Gwiazdą z fasadą bogato zdobioną stiukowymi ornamentami. W budynku o ciekawym wnętrzu mieści się muzeum Zbiory Sztuki Orientu. Interesujący jest też Dwór Artusa z cegły i czerwonego piaskowca.

Rynek w Kłodzku

Średniowieczny rynek w Kłodzku charakteryzuje się tym, że jest pochyły. Neorenesansowy ratusz jest sugestywnie ozdobiony - nad wejściem do budynku wyrzeźbieni zostali chłopcy, którzy wysypują z pończochy pieniądze do miejskiej kasy. Ciekawe jest wnętrze ratusza w Kłodzku, a zwłaszcza klatka schodowa z pięknymi witrażami. W pobliżu ratusza znajduje się barokowa studnia z wodą tryskającą z pysków delfinów oraz Kolumna Najświętszej Maryi Panny z XVII stulecia, która miała odwrócić zarazę, która opanowała miasto. Plac otaczają kamienice w różnych stylach architektonicznych, najnowsze budynki pochodzą zaledwie sprzed paru lat.

Rynek w Lanckoronie

Lanckorona to miasteczko w Małopolsce, a jej rynek jest osobliwy i wyjątkowy. Po pierwsze dlatego, że jest spadzisty, nachylenie rynku wynosi aż 9,5 proc. Po drugie - otaczają go drewniane kryte gontem domy z małymi, nisko usytuowanymi okienkami i szerokimi bramami wjazdowymi. Wiele budynków ustawionych jest szczytami do ulicy, a między domami zachowano wolne przestrzenie, mające zapobiegać rozprzestrzenianiu się pożarów. Właściwie gdyby nie rynek, Lanckorona wyglądałaby jak wieś. Miejscowość jest nieco senna i spokojna, a także romantyczna (wytyczono nawet specjalne ścieżki spacerowe dla zakochanych), więc wielbicielom takich klimatów bardzo się spodoba. Ukochali ją sobie też artyści i studenci sztuk pięknych, którzy chętnie przyjeżdżają tu na malarskie plenery.

Rynek w Łowiczu

Chociaż Łowicz nie jest dużym miastem, to ma aż dwa rynki miejskie. Jeden z nich - Nowy Rynek - wyróżnia się trójkątnym kształtem. W Europie trójkątne rynki są tylko trzy - w Paryżu, w Bonn i właśnie w Łowiczu. Niegdyś na Nowym Rynku stał ratusz, ale w XVII w. zawalił się w związku ze - jak głosi legenda - spaleniem na stosie kobiety oskarżonej o czary. Zachowały się natomiast kamienice z XVI i XVII stulecia. Rynek w Łowiczu jest odnowiony, znalazło się na nim miejsce na fontannę. A prace restauracyjne były tak skuteczne, że w 2007 r. miejsce otrzymało nagrodę Towarzystwa Urbanistów Polskich w kategorii "Zrewitalizowana przestrzeń publiczna".

Rynek w Jeleniej Górze

Arkadowe fasady barwnych kamienic nadają jeleniogórskiemu rynkowi (Placowi Ratuszowemu) elegancki wygląd. Zabudowa pochodzi z lat. 70. ubiegłego wieku, ale stylizowana jest na dawną i jest to rekonstrukcja udana. W arkadach kamienic mieszczą się dziś kawiarnie, galerie i sklepy. Pośrodku rynku w Jeleniej Górze stoi klasycystyczny ratusz, a obok niego znajduje się dawna studnia miejska ozdobiona barokowym posągiem Neptuna. Całość rynku prezentuje się klimatycznie i jest jednym z najprzyjemniejszych miejsc w Jeleniej Górze.

Rynek w Tarnowie

Lekko pochyły rynek tarnowski usytuowany jest na wzniesieniu. Renesansowe kamienice z podcieniami i piękny, niedawno odrestaurowany ratusz z wieżą zegarową z najstarszym działającym zegarem ratuszowym w Polsce, nadają rynkowi w Tarnowie niepowtarzalny wygląd. W ratuszu oraz najpiękniejszych kamienicach mieści się muzeum, poświęcone kulturze staropolskiej. Tarnowski rynek jest zadbany i miejscowi oraz turyści chętnie spędzają tu czas.

Zobacz także: Najładniejszy rynek w Polsce - część II