Jurta. Czy wygodnie śpi się w mongolskiej jurcie? Sprawdzamy!

Czym jest jurta? Rodzaj charakterystycznego namiotu używanego przez ludy mongolskie i tureckie można zobaczyć na stepach Mongolii, ale nie tylko tam. Moda na jurty trafiła także do Polski, gdzie są one jednak rozwiązaniami sezonowymi.

Jurta: co to jest? Sprawdźmy

Co to jest jurta? Chodzi o rodzaj namiotu, który używany był i niekiedy dalej jest przez ludy koczownicze. Bardzo ciekawe jest to, że termin ''jurta'' powszechnie używany w naszym kraju pochodzi z języka tureckiego. Mongołowie określają taki namiot jako ''ger''. W Kirgistanie zaś używa się słowa ''bozij''. 

Jurta mongolska? Okazuje się, że nie tylko

Powszechnie używa się wyrażenia ''jurta mongolska'', ale niekoniecznie jest ono w pełni adekwatne. Owalne domy-namioty są kojarzone z plemionami mongolskimi, które na przełomie XII i XIII w. zostały zjednoczone przez Temudżyna Czyngis-chana. W rzeczywistości są wynalazkiem o wiele starszym. Pierwsze wzmianki o nich pochodzą z V w. p.n.e. i kojarzone są z ludem Scytów. Z jurt korzystały i niekiedy korzystają również ludy tureckie. 

Jurta. Zdjęcie ilustracyjne Fot. Shutterstock

Warto też dodać, że robione na zamówienie jurty są coraz bardziej popularne na całym świecie. W Polsce także można już spotkać charakterystyczne namioty pełniące w tym przypadku funkcję rekreacyjną. Wiele z nich robione jest z ekologicznych materiałów.  

Z czego jest zrobiona jurta?

Z czego jest zrobiona jurta? Zawsze podstawą jest tu drewniany szkielet, który jest jednocześnie stabilny i łatwy w demontażu w razie potrzeby. Różne może być okrycie takiego namiotu. Najczęściej wykorzystywane były do tego skóry zwierząt, zwłaszcza jeleni. W niektórych przypadkach jurty pokrywa się płótnem lub sfilcowaną wełną. Jurty buriackie zaś są pod tym względem szczególne, bo w całości budowane z drewna. 

Spanie w jurcie

Czy spanie w jurcie może być komfortowe? Okazuje się, że taki namiot może być doskonałym miejscem do spoczynku w warunkach przyrodniczych panujących np. na rozległych stepach Azji. Ta stosunkowo prosta konstrukcja, którą łatwo można postawić i rozebrać, jest jednocześnie wytrzymała w przypadku występowania wiatru, deszczu lub opadów śniegu. Kluczowe znaczenie ma jej kształt, który sprawdza się zwłaszcza przy niekorzystnych warunkach wietrznych. Podobno wprawione w tym osoby potrafią postawić jurtę nawet w dwie godziny. 

Jurta - wnętrze. Zdjęcie ilustracyjne Shutterstock

Bardzo ważne jest dostosowanie jurty do panującej pogody. Latem może być okryta wyłącznie płótnem. W zimie wykorzystuje się tutaj wojłok, czyli sfilcowaną wełnę. Dodatkowo w okrągłym wnętrzu znajduje się piec dogrzewający przestrzeń. Nie należy się jednak łudzić: koza przeznaczona do ogrzewania nie jest zbyt efektywnym źródłem ciepła. Jeśli nawet uda się temperaturę wewnątrz znacząco podnieść, to spada ona dość szybko po wygaszeniu paleniska - to różni takie źródło ciepła np. od pieców kaflowych. Relacje podróżników, którym dane było nocować w mongolskiej jurcie wskazują, że należy się szykować na niezbyt wysokie temperatury.

Życie w jurcie

Jak wygląda życie w jurcie? Wnętrze namiotu może być dość ubogie, ale najczęściej jest ozdabiane w kolorowe materiały lub malowidła. Pod ścianami umieszczone są skrzynie,  kredensy i niezbędne meble. Wydzielone jest też przede wszystkim miejsce służące do gotowania. Tradycyjnie wschodnia część wnętrza mongolskiej jurty przeznaczona jest dla kobiet, zachodnia zaś to miejsce dla mężczyzn. Naprzeciwko wnętrza usytuowane jest miejsce honorowe z ołtarzem i przestrzenią dla modlitw.  

Zobacz też: Kapadocja: balon jako element krajobrazu czy sposób na zwiedzanie najbardziej oryginalnego rejonu Turcji?