Kanał Sueski: historia
Jak wyglądała historia Kanału Sueskiego? Już w XX w. p.n.e. prawdopodobnie projektowano przekopanie Przesmyku Sueskiego, czyli jedynego lądowego pomostu pomiędzy Afrykę i Azją. Liczący w najwęższym miejscu tylko 121 km pasek lądu był przeszkodą dla żeglugi pomiędzy Morzem Śródziemnym a Morzem Czerwonym. Plany takie snuli egipscy faraonowie, którzy chcieli czerpać korzyści z handlu. W VI w. p.n.e. miało dojść do częściowego przekopania kanału, który prowadził jednak do jednej z odnóg Nilu. Przez kolejne stulecia droga wodna działała lub nie i ostatecznie w VIII w. została zamknięta przez islamskich kalifów.
Kanał Sueski. Zdjęcie ilustracyjne Shutterstock
Plany starożytnych władców Egiptu i Persji o przekopaniu kanału łączącego dwa morza wpływały na wyobraźnię Europejczyków w XIX w. O przekopaniu drogi morskiej myślał już Napoleon Bonaparte podczas kampanii egipskiej (1798 - 1799), ale miał zbyt mało czasu. Kolejne plany były udaremniane przez sytuację polityczną, epidemie dżumy, a nawet błędy pomiaru.
Uznano jednak, że kanał musi powstać, aby stanowić drogę pozwalającą na rozwój światowego handlu. Ogromną pracę wykonał tu francuski dyplomata i przedsiębiorca Ferdynand de Lesseps, który w 1854 r. otrzymał pozwolenia na rozpoczęcie budowy. W Kompanię Kanału Suskiego swoje pieniądze inwestowali przede wszystkim Francuzi. De Lesseps nadzorował budowę kanału przez 10 lat, często spotykając się z niechęcią np. rządu Wielkiej Brytanii. Przy budowie pracowało do 25 tys. robotników, ale też napędzane parą maszyny. Dopiero w sierpniu 1969 r. udało się ukończyć budowę. W kilka miesięcy później na jego otwarciu pojawiły się koronowane głowy w osobie choćby cesarza Austro-Węgier Franciszka Józefa. W 1882 r. akcje Kanału Sueskiego wykupili Brytyjczycy. Dopiero w 1922 r., wrócił do Egiptu, który uzyskał niepodległość po upadku Imperium Osmańskiego.
Brytyjczycy powrócili tu w latach 1936-1951. Później egipski prezydent Gamal Naser ogłosił nacjonalizację kanału (1956 r.). Wybuchła przez to wojna Izraela, Wielkiej Brytanii i Francji przeciwko Egiptowi, który wyszedł z kryzysu sueskiego zwycięsko. Działania zbrojne powracały tu jeszcze w 1967 i 1973 r.
Kanał Sueski: szerokość
Oczywiście warto zdawać sobie sprawę z rozmiarów budowy, jakiej podjęli się de Lesseps i jego następcy. Jaką szerokość ma Kanał Sueski? Dawniej parametr ten liczył sobie do 200 m. Obecnie jest to aż 300 m przy zanurzeniu sięgającym nawet 23 m.
Kanał Sueski: długość
Jaką długość ma Kanał Sueski? Łącznie jest to 163 km. Perspektywa przekopania tak długiego odcinka lądu imponuje do dzisiaj.
Kanał Sueski. Zdjęcie ilustracyjne Shutterstock
Kanał Sueski: jak działa?
Jak działa Kanał Sueski? Stanowi on jedną z najważniejszych dróg morskich w światowym handlu. Dzięki niemu droga morska z Londynu do Mumbaju uległa skróceniu aż o 7,5 tys. km. Budowa nowego toru wodnego w latach 2014-2015 skróciła czas potrzebny do przebycia Kanału Sueskiego do 11 godz. Łącznie odbywa się tędy 8 proc. światowego handlu ropą, co dziesiąty statek jest zaś tankowcem. Egipt pobiera opłaty, które przynoszą mu 5,6 miliarda dolarów co roku.
Kanał Sueski - ciekawostki
Jakie ciekawostki dotyczące Kanału Sueskiego warto znać? Przede wszystkim:
- Przy budowie Kanału Sueskiego przez pierwsze 10 lat (do 1964 r.) wykorzystywano pracowników przymusowych.
- Przy budowie kanału pracowali także Polacy. Najbardziej znanymi byli Stanisław Janicki i Mieczysław Geniusz.
- W trakcie kryzysu sueskiego 1956 r. poważnie obawiano się tego, że Egipt zwróci się po pomoc do ZSRR i wybuchnie bezpośrednia wojna pomiędzy tym państwem a Wielką Brytanią, Francją i Izraelem. Prawdopodobny wydawał się wtedy wybuch konfliktu atomowego.
- Do blokady Kanału Sueskiego doszło też w 2021 r. Przyczynił się do tego kontenerowiec Ever Given, który osiadł na mieliźnie i blokował przepływ pomiędzy 23 a 29 marca.
Zobacz też: Urbex - hobby, które staje się coraz bardziej popularne. Jak się do niego przygotować? Podpowiadamy
