Jura Krakowsko-Częstochowska to nie tylko zamki. Zobacz, jakie atrakcje czekają tu na turystów

Jura Krakowsko-Częstochowska to zwyczajowa nazwa Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, rozciągającej się w zachodniej części Małopolski przy granicy z województwem śląskim. Tworzy pas długości około 80 km między Częstochową a Krakowem. Słynie z sieci średniowiecznych zamków, tzw. Orlich Gniazd, jak również formacji i ostańców wapienno-skalnych, takich jak choćby Maczuga Herkulesa.

Jura Krakowsko-Częstochowska: noclegi

Jeśli naszym celem jest Jura Krakowsko-Częstochowska, noclegi warto wyszukać z odpowiednim wyprzedzeniem. Baza noclegowa Jury Krakowsko-Częstochowskiej to w dużej mierze agroturystyka, można jednak skorzystać również z oferty hoteli, albo wybrać jeden z dostępnych kempingów. Ciekawą opcją noclegów mogą być chociażby Pokoje Gościnne ''Pod Aniołami'' w Olsztynie koło Częstochowy czy też hotel Chochołowy Dwór w Jerzmanowicach. Świetną lokalizacją może poszczycić się Poziom 511 Jura Wellness Hotel & Spa w Ogrodzieńcu. Warto też zakosztować glampingu (czyli luksusowego campingu) w Jura Glamp w Woli Kalinowskiej.

Jura Krakowsko-Częstochowska: atrakcje

Z czego słynie Jura Krakowsko-Częstochowska? Atrakcje tego terenu wynikają z jego budowy geomorfologicznej. Obszar ten stanowił niegdyś dno morza, przez co zbudowany jest z dolomitów, margli i wapieni. Zwłaszcza skały wapienne były przez lata wypłukiwane, ostały się ich odporniejsze fragmenty i tak powstały charakterystyczne dla Jury białe, sterczące ostańce skalne, z których najbardziej znane, to:

  • Okiennik Wielki w Skarżycach,
  • Maczuga Herkulesa (w Ojcowskim Parku Narodowym, niedaleko zamku Pieskowa Skała),

Maczuga Herkulesa w Pieskowej SkaleMaczuga Herkulesa w Pieskowej Skale Fot. Bartłomiej Barczyk / Agencja Wyborcza.pl

  • Brama Krakowska w Ojcowie (w Ojcowskim Parku Narodowym, w Dolinie Prądnika) ,
  • Brama Bolechowicka w Bolechowicach (otwiera Dolinę Bolechowicką),
  • Mirowskie Skałki.

Z uwagi na obecność na terenie Jury zarówno pojedynczych skał i wzniesień, jak i skalnych zbiorowisk, teren ten jest doskonały dla amatorów wspinaczki. Wspinać można się szczególnie w Dolinkach Krakowskich, na Górze Zborów czy Górze Zamkowej.

Góra ZborówGóra Zborów Pimke/Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0

Równie liczne i atrakcyjne są jaskinie i groty, najwięcej z nich znajduje się w okolicach Ojcowa oraz w Sokolich Górach koło Olsztyna. Kilka dostępnych jest do zwiedzania, np.:

  • Grota Łokietka w Ojcowie,
  • Jaskinia Ciemna w Ojcowie,
  • Jaskinia Głęboka w Podlesicach,
  • Jaskinia Nietoperzowa w Jerzmanowicach,
  • Jaskinia Wierzchowska Górna w Wierzchowiu.

Inne ciekawe jaskinie, to:

  • Jaskinia Ostrężnicka,
  • Jaskinia Mamutowa w Wierzchowcu,
  • Jaskinia na Biśniku,
  • Jaskinia Pod Sokolą Górą (Jaskinia Pochyła),
  • Jaskinia Olsztyńska,
  • Jaskinia Koralowa,
  • Jaskinia Studnisko.

Pustynia Błędowska robi niesamowite wrażenie.Pustynia Błędowska robi niesamowite wrażenie. Fot.Tomasz Wiech / Agencja Wyborcza.pl

Obok wspomnianych wcześniej Dolinek Krakowskich za atrakcje turystyczne uznać należy również Pustynię Błędowską, Pustynię Siedlecką, Ojcowski Park Narodowy, rekonstrukcję drewnianego grodu na Górze Birów w Podzamczu, a także takie nietypowe atrakcje, jak:

  • ruchoma Szopka Olsztyńska,
  • Park Ogrodzieniec w Podzamczu (z Parkiem Miniatur),
  • Wystawa Skamieniałości Jurajskich i Minerałów w Żarkach,
  • muzeum Wehikuł Czasu w Żarkach,
Zobacz wideo Taki widok na Tatry musisz zobaczyć choć raz w życiu

Jura Krakowsko-Częstochowska: pogoda

Jakim klimatem odznacza się Jura Krakowsko-Częstochowska? Pogoda w tym rejonie może być nieco inna, niż na otaczających wyżynę obszarach, mogą też występować duże różnice mikroklimatu w poszczególnych regionach. Średnie dane z wieloletnich obserwacji pogody pozwalają stwierdzić, że najcieplejszym miesiącem jest lipiec – przyjmuje się, że średnia temperatura wynosi około 17 stopni Celsjusza. Jednakże największe upały na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej występują w sierpniu – wówczas temperatura niejednokrotnie przekracza 35 stopni Celsjusza. Z kolei najzimniejszym miesiącem jest styczeń, ze średnią temperaturą -3 stopni Celsjusza. Okres burzowy trwa na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej od kwietnia do września. Roczne sumy opadów są nieco wyższe, niż w otaczających Jurę regionach, zaś średnie temperatury nieco niższe. Warto pamiętać, że z uwagi na dużą ilość drzew i terenów podmokłych, należy być przygotowanym na obecność komarów i kleszczy.

Jura Krakowsko-Częstochowska: zamki

Nie należy zapominać, że tym, z czego najbardziej, obok wapiennych ostańców, słynie Jura Krakowsko-Częstochowska, są zamki. Większość z nich położona jest na Szlaku Orlich Gniazd, który biegnie z Krakowa w kierunku Częstochowy. Orle Gniazda to zarówno zamki, jak i ruiny zamków:

  • zamek rycerski we wsi Korzkiew,
  • ruiny zamku królewskiego na Złotej Górze w Ojcowie,
  • Zamek Pieskowa Skała we wsi Sułoszowa na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego,
  • ruiny zamku w Rabsztynie,

Rabsztyn - ruiny zamku. Po dawnej rezydencji możnowładczej, która mieściła się na zamku dolnym, pozostały dziś tylko szczątki, ale częściowo odrestaurowana budowla zachowała wiele oryginalnych elementów. Jeszcze do niedawna zaniedbany zamek w Rabsztynie koło Olkusza dziś na nowo święci triumfy. Zagospodarowano przede wszystkim przestrzeń wokół niego - zniknęły chaszcze, a na pobliskiej rzece pojawiła się drewniana kładka.Rabsztyn - ruiny zamku. Po dawnej rezydencji możnowładczej, która mieściła się na zamku dolnym, pozostały dziś tylko szczątki, ale częściowo odrestaurowana budowla zachowała wiele oryginalnych elementów. Jeszcze do niedawna zaniedbany zamek w Rabsztynie koło Olkusza dziś na nowo święci triumfy. Zagospodarowano przede wszystkim przestrzeń wokół niego - zniknęły chaszcze, a na pobliskiej rzece pojawiła się drewniana kładka. Rabsztyn - ruiny zamku / shutterstock

  • ruiny zamku w Bydlinie,
  • ruiny zamku na Górze Zamkowej we wsi Smoleń,
  • ruiny zamku w Pilicy,
  • ruiny Zamku Ogrodzieniec we wsi Podzamcze,
  • ruiny Zamku Bąkowiec w Morsku,
  • zamek królewski w Bobolicach,

Zamek w BobolicachZamek w Bobolicach Fot. Grzegorz Skowronek / Agencja Wyborcza.pl

  • ruiny zamku w Mirowie,
  • ruiny zamku królewskiego w Olsztynie.

Zamki Jury Krakowsko-Częstochowskiej

Zamki Jury Krakowsko-Częstochowskiej to nie tylko te budowle, które znajdują się na Szlaku Orlich Gniazd. Pozostałe zamki, często zachowane w niewielkich fragmentach, jakie można odnaleźć na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej, to:

  • ruiny XIV-wiecznego Zamku Ostrężnik,
  • ruiny zamku biskupów krakowskich w Siewierzu (powstał nie na ostańcu, a wśród bagnisk),
  • ruiny zamku biskupów krakowskich Lipowiec w Babicach,
  • ruiny zamku Tenczyn w Rudnie,
  • ruiny zamku królewskiego w Będzinie.

Oprócz zamku w Siewierzu wszystkie one zaliczane są do tzw. systemu Orlich Gniazd.

Jura Krakowsko-Częstochowska: mapa

Aby eksplorować takie rejony, jak Jura Krakowsko-Częstochowska, mapa z dokładnie wskazanymi atrakcjami jest niezbędna. Niezależnie od tego, czy Jurę przemierzamy samochodem, rowerem czy komunikacją publiczną, warto znać położenie poszczególnych atrakcji wyżyny. Na pewno dobrze jest zlokalizować wszystkie zamki umiejscowione na Szlaku Orlich Gniazd, ale także warte obejrzenia skałki czy inne atrakcje, jakie skrywa w sobie Jura Krakowsko-Częstochowska. Przydatna może być też mapa ze wskazanymi szlakami turystycznymi: pieszymi, rowerowymi (Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd, Szlak Rowerowy Wokół Pieskowej Skały) oraz konnym (Transjurajski Szlak Konny PTTK).

Zobacz też: Dolinki Krakowskie - 160 mln lat temu na tych terenach znajdowało się ciepłe morze, teraz kuszą pięknymi widokami

Więcej o: