Agencja Reuters podaje, że europejskie linie lotnicze zwróciły się do Komisji Europejskiej z prośbą o zmianę przepisów unijnych, w myśl których muszą zwracać pasażerom pieniądze za odwołane loty.
Obecnie pasażerowie, w przypadku odwołania lotu przez linie lotnicze (bez względu na przyczynę), mają prawo wyboru między: zwrotem kosztów w terminie siedmiu dni, zmianą planu podróży do miejsca docelowego w najwcześniejszym możliwym terminie lub zmianą planu podróży do miejsca docelowego w późniejszym terminie dogodnym dla pasażera. Określa to rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r.
Linie proponują w zamian, aby pasażerowie otrzymywali vouchery na podróż, które dopiero po upływie minimum 12 miesięcy, w przypadku ich wcześniejszego niewykorzystania, mogliby zwrócić i otrzymać pieniądze. Przewoźnicy motywują apel tym, że już teraz znaleźli się w trudnej sytuacji z powodu uziemionych samolotów, a zwracanie kosztów pasażerom mogłoby tylko pogłębić kryzys.
W obliczu katastrofalnej sytuacji finansowej wiele linii może oferować jedynie vouchery zamiast zwroty pieniędzy za odwołane loty
- Reuters przytacza stanowisko stowarzyszenia Airlines for Europe, które zrzesza kilkunastu europejskich przewoźników, w tym m.in. Ryanaira, Lufthansę, Air France-KLM Group, easyJet, TAP Air Portugal czy Norwegiana.
Dyrektor finansowy Lufthansy Ulrik Svensson nie kryje, że obecnie niemiecki przewoźnik stara się zwiększyć liczbę voucherów oferowanych pasażerom i nie dopuścić do natychmiastowych zwrotów kosztów. Z kolei rzecznik linii przyznaje, że zwrot pieniędzy "zasadniczo jest możliwy", ale na pewno nie "w dotychczas obowiązującym terminie".
Air France-KLM Group już informuje na swojej stronie internetowej, że jeśli pasażer kupił bilet bezpośrednio u przewoźnika i lot został odwołany, może przełożyć podróż lub wypełnić formularz online, aby otrzymać kupon podróżny. Jest ważny przez rok na wszystkie loty Air France, KLM, Delta Air Lines, Virgin Atlantic i Kenya Airways. Po upływie roku, jeśli nie zostanie wykorzystany, może zostać zamieniony na pieniądze.
Władze UE deklarują, że będą dalej pomagać branży lotniczej, ale, jak powiedziała Reutersowi Adina Valean, komisarz UE ds. transportu, "ludzie muszą odzyskać swoje pieniądze, jeśli właśnie tego chcą".
Przypomnijmy, że KE zgodziła się zawiesić obowiązującą w Unii zasadę dotyczącą slotów na lotniskach (zasada "use it or lose it", która oznacza, że linie lotnicze muszą wykorzystywać 80 proc. przyznanych im slotów na lotniskach, w przeciwnym razie stracą je na rzecz konkurencji). Dochodziło bowiem do sytuacji, że samoloty musiały latać niemalże puste, żeby utrzymać sloty.
Koronawirus a prawa pasażera
Na stronie Europejskiego Centrum Konsumenckiego Polska znajduje się zakładka, która omawia prawa konsumentów w związku z koronawirusem. Poruszone zostały tam m.in. kwestie odwołanych lotów, rezygnacji z wyjazdu i uzyskiwania w związku z tym zwrotu pieniędzy za anulowanie rezerwacji w hotelu itp. Zamieszczony został również link do komunikatu Komisji Europejskiej z 18 marca 2020. Są tam wytyczne interpretacyjne do czterech rozporządzeń unijnych dotyczących praw pasażerów, w tym również wspomnianego na początku tekstu rozporządzenia (WE) nr 261/2004, w kontekście rozwoju sytuacji w związku z Covid-19.
Wspomniano także o sytuacjach, kiedy pasażerowie nie mogą podróżować lub chcą zrezygnować z podróży. W komunikacie czytamy, że unijne przepisy nie regulują sytuacji, gdy pasażerowie nie mogą podróżować lub chcą zrezygnować z własnej inicjatywy. Wówczas zwrot kosztów zależny jest od rodzaju biletu, co określone jest w regulaminach poszczególnych linii. Poruszona zostaje tu też kwestia bonów:
Wydaje się, że przewoźnicy częstokroć oferują bony podróżne pasażerom, którzy nie chcą podróżować (lub nie mają zgody na podróż) w wyniku epidemii Covid-19. Pasażerowie mogą wykorzystać te bony na inną podróż transportem tego samego przewoźnika w terminie określonym przez przewoźnika.
Komunikat wyraźnie jednak podkreśla, że sytuację taką trzeba odróżnić od tej, w której przewoźnik odwołuje podróż i oferuje jedynie bon zamiast możliwości wyboru między zwrotem kosztu biletu a zmianą planu podróży.
Jeżeli przewoźnik proponuje bon podróżny, taka oferta nie może ograniczać przysługującego pasażerowi prawa do wyboru - zamiast bonu - zwrotu kosztu biletu.
Oświadczenie Air France-KLM
Po publikacji tekstu linie lotnicze przesłały nam swoje oświadczenie w tej sprawie. Podkreśliły, że obecnie z powodu pandemii koronawirusa znajdują się w kryzysowej sytuacji. "Linie robią wszystko, co w ich mocy, aby pomóc swoim pasażerom zmienić zaplanowane wcześniej podróże, a także pomóc innym klientom w powrocie z zagranicy do domu" - przekonują przewoźnicy.
W przesłanym do nas oświadczeniu Air France-KLM przypomniały o opcjach, które aktualnie oferują pasażerom. Chodzi o osoby, które mają zarezerwowane loty na terminy przed 31 maja 2020 r. Tacy podróżni mają do wyboru:
- możliwość bezpłatnej zmiany daty podróży;
- możliwość bezpłatnej zmiany kierunku lotu;
- możliwość zamiany istniejącej podróży na kupon podróżny o tej samej wartości. Kupon będzie ważny przez jeden rok od daty wystawienia i może zostać wykorzystany do opłacenia przyszłych lotów liniami KLM, Air France, Delta Air Lines lub Virgin Atlantic.
Jednocześnie linie potwierdzają, że w normalnych okolicznościach pasażerowie otrzymaliby zwrot kosztów za odwołany lot. "Obecna sytuacja jest zupełnie wyjątkowa dla wszystkich. Ze względu na wysoki poziom niepewności związany z transportem lotniczym oraz ogromną liczbę składanych wniosków o zwrot kosztów, linie Air France i KLM są zmuszone odstąpić od swojej zwykłej praktyki. Opcje przedstawione powyżej pozwolą Air France i KLM zaoferować każdemu podróżnemu jasności i pewności co do podróży tak szybko, jak to możliwe" - czytamy.
O kupony pasażerowie mogą ubiegać się przez strony internetowe Air France i KLM. Linie zaapelowały do pasażerów o zrozumienie.
