Należy wziąć ze sobą kwotę pozwalającą na utrzymanie się w Wielkiej Brytanii nawet przez kilka tygodni. Należy też bardzo uważać, zarówno w kontaktach z pośrednikami, jak i pracodawcami. O tym, że na miejscu czyhają liczne niebezpieczeństwa świadczą m.in. doniesienia o tzw. "obozach pracy". Polacy pracują w nich w skandalicznych warunkach za bardzo niskie wynagrodzenie. Brytyjskie władze i polskie konsulaty ciągle informują o przypadkach nadużyć wobec Polaków, dlatego lepiej zachować daleko idącą ostrożność!
Jobcentre Plus - brytyjskie służby zatrudnienia
Najbardziej bezpieczną forma poszukiwania pracy jest skorzystanie z usług brytyjskich urzędów pracy, czyli Jobcentre Plus. Polacy mogą swobodnie z nich korzystać od momentu naszej akcesji do Unii Europejskiej. Ich usługi obejmują nie tylko pomoc w znalezieniu pracy, ale także bezpłatne szkolenia i kursy (np. nauka języka angielskiego) oraz doradztwo zawodowe czy pomoc w przygotowaniu CV i listu motywacyjnego. Jobcentre Plus to także doskonałe źródło informacji o brytyjskim prawie pracy; ponadto instytucja ta zajmuje się udzielaniem informacji w zakresie świadczeń i ich wypłacaniem. Co więcej, to właśnie w tej instytucji składa się wniosek o nadanie numeru NIN (patrz krok 5)
Z usług Jobcentre Plus można skorzystać:
- wchodząc na stronę internetową Jobcentre Plus , gdzie można przejrzeć oferty pracy oraz znaleźć adresy wszystkich placówek Jobcentre,
- dzwoniąc na numer infolinii Jobseeker Direct 0845 6060 234 (czynne w dni powszednie w godzinach od 8.00 do 18.00 oraz w soboty od 9.00 do 13.00). Tam również znajdziemy informacje o wolnych miejscach pracy,
- umawiając się z indywidualnym doradcą, przy czym znajomość języka angielskiego nie jest konieczna - na spotkanie można przyjść ze swoim tłumaczem lub z jednodniowym wyprzedzeniem poprosić o jego załatwienie obsługę Jobcentre Plus.
JobPoints
Dużym udogodnieniem są tzw. Job points, czyli terminale komputerowe wyposażone w ekrany dotykowe, rozmieszczone nie tylko w każdym JobCentre, ale także w wielu innych miejscach użyteczności publicznej - np. na pocztach czy w różnych urzędach. Umożliwiają one przeglądanie informacji o wolnych etatach, zarówno w danym regionie, jak i w całym kraju. Interesującą nas ofertę można od razu wydrukować. System funkcjonuje jedynie w języku angielskim.
Prywatne agencje zatrudnienia
Inaczej niż w Polsce, agencje pośrednictwa pracy w Wielkiej Brytanii nie muszą uzyskiwać pozwolenia od państwa na prowadzenie swojej działalności. Wyjątkiem od tej zasady są agencje rekrutujące pracowników w sektorze rolnictwa oraz pielęgniarskim i opieki społecznej, które muszą mieć licencję. Jak zatem przekonać się, czy mamy do czynienia z rzetelnie działającą agencją?
Można sprawdzić, czy dana firma jest w ogóle zarejestrowana jako działający zgodnie z prawem podmiot gospodarczy, zaglądając do rejestru zamieszczonego na stronie internetowej http://www.companieshouse.gov.uk/ , albo prosząc o okazanie numeru, pod jakim firma powinna być zarejestrowana w brytyjskim urzędzie podatkowym (HM Revenue&Customs).
Niektóre agencje są zrzeszone w ramach konfederacji agencji rekrutacyjnych REC (Recruitment & Employment Confederation), która wymaga od swoich członków rzetelności. Żeby sprawdzić, czy dana firma należy do REC, należy wejść na stronę internetową http://www.rec.uk.com .
Szukając pracy w rolnictwie, leśnictwie, hodowli bydła mlecznego, ogrodnictwie lub przy zbieraniu owoców morza należy sprawdzić, czy pośrednik ma wymaganą prawem licencję umożliwiającą załatwianie pracy w tych sektorach. Wydaje je specjalnie powołana w tym celu instytucja Gangmasters Licensing Authority (GLA), a lista licencjonowanych agencji jest dostępna w Internecie. Co istotne, licencję musza mieć też polskie agencje zatrudnienia wysyłające pracowników do Wielkiej Brytanii, do pracy w tych sektorach (poza tym, że muszą być wpisane do Krajowego Rejestru Agencji Zatrudnienia prowadzonego przez polskie władze). Licencją muszą się też legitymować agencje rekrutujące do pracy w sektorze pielęgniarskim oraz opieki socjalnej. Wydaje je Narodowa Komisja Standardów Opieki (National Care Standards Commission - NCSC), która również prowadzi dostępny w Internecie rejestr tych agencji.
Ponadto warto upewnić się, czy firma posiada swoje biuro. Należy unikać kontaktu z pośrednikami, którzy podają w ogłoszeniach jedynie numer komórkowy (zaczynający się od 07 lub +447) lub umawiając się na spotkanie w prywatnym mieszkaniu. Przeglądając fora internetowe można też sprawdzić opinie osób, które już skorzystały z usług danej agencji.
Kontaktując się z wybraną agencją trzeba zwrócić uwagę, czy jej oferta jest zgodna z obowiązującymi w Wielkiej Brytanii przepisami.
Tak jak w Polsce, agencja nie ma prawa pobierać opłat za załatwienie pracy (wyjątek od tej zasady stanowi branża rozrywkowa i agencje modelek/modeli). Jednak nawet tam dozwolone jest jedynie obciążanie klienta opłatami za dodatkowe usługi, takie jak napisanie CV, stworzenie portfolio, szkolenie, usługi fotograficzne i tym podobne. Jednak korzystanie z tych usług nie może być warunkiem przyjęcia do pracy. Ponadto pośrednik musi przedstawić na piśmie wyliczenie kosztów, wraz z wyszczególnieniem ewentualnych możliwościach ich refundacji. Wszystkie warunki świadczenia usługi pośrednictwa zatrudnienia muszą być ustalone jeszcze przed rozpoczęciem wyszukiwania pracy dla danej osoby oraz przedstawione na piśmie. Co ważne, pośrednik nie ma prawa przetrzymywać twojego paszportu ani dowodu tożsamości - w razie potrzeby powinien co najwyżej zrobić sobie kserokopię dokumentu.
Pewne specjalne przepisy odnoszą się do agencji pracy tymczasowej:
- pracownik ma prawo podpisać umowę z kilkoma agencjami pracy tymczasowej naraz i w różnych momentach świadczyć pracę za ich pośrednictwem.
- przysługuje mu ustawowe wynagrodzenie minimalne
- agencja ma zawsze obowiązek wypłacić pełną stawkę ustalonego wynagrodzenia - nawet, jeśli sama nie otrzymała pieniędzy od przedsiębiorstwa, które wynajęło danego pracownika.
- jako pracodawca, agencja ma obowiązek przekazywać pracownikowi odcinek pensji (tzw. pay slip),
- prawa pracownika tymczasowego są chronione na równi z prawami pracownika stałego: przysługuje mu prawo do urlopu, przerw w pracy i do odpoczynku, a także przepisy regulujące czas pracy w specyficznych zawodach (np. czas pracy kierowców w sektorze transportowym), ochrona prawna przed dyskryminacją, przepisy BHP. Ma on też prawo do urlopu macierzyńskiego lub ojcowskiego i do zrzeszania się w związkach zawodowych, a także w większości przypadków do zasiłku chorobowego .
Skargi na nieuczciwych pośredników można zgłaszać do:
Employment Agency Standards Inspectorate (Inspektorat Standardów Pośrednictwa Zatrudnienia)
Kontakt telefoniczny: 0845 955 5105 (czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 9:30 - 16:30).
Gangmaster Licensing Authority (instytucja licencjonująca pośredników typu gangmaster)
Nadzoruje agencje pośrednictwa do pracy w rolnictwie, leśnictwie, hodowli bydła mlecznego, ogrodnictwie lub przy zbieraniu owoców morza.
Kontakt telefoniczny: 0845 602 5020
e-mail: enquiries@gla.gsi.gov.uk
http://www.gla.gov.uk/ - strona internetowa GLA, na której można sprawdzić czy pośrednik ma wymaganą licencję
Commission for Social Care Inspection (Komisja ds. Inspekcji Opieki Społecznej)
Kontakt telefoniczny: 0845 015 0120
E-mail: enquiries@csci.gsi.gov.uk
Adres internetowy: http://www.csci.org.uk/
