Liberec – zabytki i aquaparki
Liberec to jedno z największych czeskich miast. Ponieważ jest chętnie wybieranym przez Polaków miejscem wypoczynku, wiele stron na temat lokalnych atrakcji czy poświęconych im broszur dostępnych jest w języku polskim. Położony na północy Czech, oddalony jest od polskiej granicy o ok. 40 km.
Co warto zobaczyć w Libercu? Jedną z największych atrakcji miasta jest szczyt Ješted. Choć niewysoki (ma zaledwie 1012 m n.p.m), może się poszczycić wieńczącym go unikatowym budynkiem - dziełem libereckiego architekta Karla Hubácka, które podziwiają fani architektury z całego świata. Ze szczytu możecie również podziwiać przepiękną panoramę samego miasta. Na szczyt możecie udać się zarówno na piechotę, jak i wjechać kolejką linową.
Samo miasto ma również wiele do zaoferowania. Koniecznie musicie zobaczyć imponujący neorenesansowy ratusz, który został wybudowany w 1893 roku?według projektu wiedeńskiego architekta F. Neumanna. Tuż obok znajdziecie bogato zdobiony Teatr F.X. Šaldy wybudowany w 1893 roku. W pobliżu libereckiego rynku, na ulicy Vetrná natkniecie się natomiast na najstarsze zachowane w Libercu domy. To tzw. Domki Waldsztejnskie powstałe w końcówce XVII wieku, które służyły rzemieślnikom (przede wszystkim sukiennikom). Z XVI wieku pochodzi zaś Zamek w Libercu, który mieści się nie gdzie indziej, tylko przy placu zamkowym.
Liberec to jednak nie tylko piękne zabytki. Coś dla siebie znajdą tu również miłośnicy aktywnego wypoczynku. Miasto może się pochwalić aż dwoma aquaparkami. Pierwszy to Plavecky bazen Liberec (czyli Basen pływacki Liberec), który znajduje się w pobliżu centrum miasta na placu Tržní námestí. Kompleks oferuje klientom brodzik dla dzieci, basen dla dzieci, jacuzzi, dużą ślizgawkę (tobogan) oraz skocznię. Jest również tzw. łąka słoneczna, na której mogą wypoczywać całe rodziny. Drugi aquapark to Centrum Babylon Liberec, który wchodzi w skład największego w Czechach kompleksu handlowo-hotelowo-rozrywkowego.
Sam Aquapark, założony w 1997 roku, jest również największym tego typu obiektem w Czechach. Jego tematyka poświęcona jest powieściom Juliusza Verne'a. Czekają tam liczne atrakcje, w tym kilka zjeżdżalni, rwąca rzeka, wodotryski czy masaże wodne. Jeśli nie lubicie tego typu rozrywek, możecie pójść do odkrytego kąpieliska Koupalište Vápenka. Chętni mogą także odwiedzić najstarszy ogród zoologiczny w Czechach (znajdziecie tam około 160 gatunków zwierząt) oraz ogród botaniczny, który składa się z dziewięciu pawilonów-szklarni. Doskonałą atrakcją jest również muzeum nauki – Iqlandia, w którym znajdziecie aż 400 interaktywnych eksponatów.
Hradec Králové – dla miłośników architektury
Z Liberca przenosimy się nieco bardziej na wschód, do miasta Hradec Králové, stolicy kraju hradeckiego i wschodnich Czech. To jedno z najstarszych i największych czeskich miast, leżące u zbiegu rzek Łaby i Orlicy. Z pewnością zachwyci was swoją architekturą i licznymi atrakcjami.
Hradec Králové to pod względem architektonicznym prawdziwa perełka. Można tu znaleźć wiele doskonale zachowanych zabytków – zarówno z czasów dawnych, jak i bliższych współczesności. Odwiedzając zabytkowe centrum, koniecznie musicie zobaczyć renesansową dzwonnicę, tzw. Białą Wieżę (Bílá vež) – dominantę miasta, z której będziecie mogli podziwiać jego wspaniałą panoramę. W mierzącej ponad 70 metrów monumentalnej budowli znajduje się drugi pod względem wielości dzwon w Czechach – Augustin. Tuż obok znajdują się dwa zabytki sakralne. Pierwszy to przylegająca do wieży barokowo-gotycka Kaplica św. Klemensa, uznawana przez wielu za najstarszy kościół w Czechach. Od jej południowej strony znajduje się zaś Katedra św. Ducha – siedziba biskupa hradeckiego, w której największe atrakcje to zabytkowy Przedsionek Królewski, gotyckie sakramentarium i chrzcielnica z cyny. Koniecznie musicie zobaczyć też Velké námestí, czyli Duży Rynek - urokliwą, zabytkową starówkę w samym centrum miasta, przy którym mieszczą się wspomniane powyżej budynki. W Hradcu znajdziecie jednak nie tylko budowle sakralne wzniesione w dawnych stylach, lecz także unikatowe kubistyczne budynki.
Będąc w mieście, nie sposób też nie odwiedzić lokalnych atrakcji. Na amatorów historii i archeologii czeka Muzeum Czech Wschodnich. Miłośnicy przyrody skorzystają z atrakcji mini ZOO (Zoopark Stezery) oraz Olbrzymie Akwarium ukazujące biocenozę ryb Ameryki Środkowej i Południowej. Miłośników kosmosu zachwyci obserwatorium i planetarium zlokalizowane przy ulicy Zámecek 456/30. Na fanów sztuki czekają zaś Galeria Sztuki Współczesnej mieszcząca się w secesyjnej kamienicy.
Hradec oferuje nam nie tylko zabytki i muzea. Amatorzy spędzania czasu nad i w wodzie mają do dyspozycji aquapark, w którym do woli można pływać czy zjeżdżać na zjeżdżalni, a także rejsy widokowe parostatkiem po Łabie. W miejskich lasach można zaś jeździć na rowerach lub rolkach, a także skorzystać z jednej ze ścieżek edukacyjnych lub bajkowych, czy też po prostu wybrać się na piknik.
Pardubice – nie tylko konie i pierniki
To jedno z bardziej znanych na świecie czeskich miast. Swoją popularność zawdzięcza organizowanemu jesienią – konkretnie w drugą niedzielę października – od 1874 roku konnemu wyścigowi przeszkodowemu Wielka Pardubicka. To najtrudniejszy wyścig w Europie i drugi najtrudniejszy na świecie po organizowanym w Mongolii Mongol Derby.
Gdybyście chcieli porównać Pardubice do któregoś z polskich miast, najpewniej byłby to Toruń. Pardubice bowiem, podobnie jak Toruń, słyną z pysznych, dekorowanych i nadziewanych pierników. Tradycyjny przysmak, wypiekany według unikatowej receptury od XV wieku, doczekał się chronionego oznaczenia geograficznego od Komisji Europejskiej. Ma także swoje święto oraz muzeum.
Jednakże Pardubice warto odwiedzić nie tylko dla wyścigu i pierników (choć nikt nie będzie was za to winił!). W mieście odkryjecie również wiele pięknych, zabytkowych budowli. W centrum miasta znajduje się słynna Zielona Brama (Zelena Brana) z 59-metrową wieżą, z której można podziwiać zapierającą dech panoramę miasta. W sercu Pardubic na placu Pernštýnské námestí natkniecie się na barokowy, bogato zdobiony ratusz, a także piękne kamienice.
Nad miastem góruje malowniczy pałac. Do roku 1560 był on siedzibą rodu Pernsztejnów, którzy znacznie przyczynili się do rozkwitu Pardubic. Pałac to jeden z niewielu tego typu obiektów w Europie Środkowej, który zachował się w takim stopniu. W jego wnętrzach znajdują się cenne malowidła ścienne (najstarsze w Czechach) i sufitowe. Obecnie w pałacu ma swą siedzibę muzeum Czech Wschodnich, w którym można podziwiać wyjątkowe, historyczne eksponaty
Będąc w Pardubicach, warto wybrać się również na wycieczkę na zamek Kunetická hora (leżący w odległości ok. 9 km od miasta). Nazywany bywa zamkiem Rumburaka, gdyż tam właśnie mieszkał bajkowy czarodziej z popularnego niegdyś serialu dla dzieci Arabela. Późnogotycki zamek należy do najpopularniejszych celów turystycznych regionu.
Ostrawa – miasto kontrastów
Nieco dalej na wschód, blisko granicy z Polską (ok. 35 km od Cieszyna) przy północnym krańcu Bramy Morawskiej, na granicy Śląska Cieszyńskiego, Śląska Opawskiego i Moraw, u ujścia do Odry dwóch rzek: Opawy i Ostrawicy leży trzecie co do wielkości miasto Czech i stolica kraju morawsko-śląskiego – Ostrawa. Ponieważ powstała przed wiekami (biegł przez nią jeszcze szlak bursztynowy), swe piętno odcisnęły na niej liczne pokolenia, których ślady odnajdziecie w mieście do dziś.
Jednymi z najstarszych zabytków są Kościół św. Wacława (wybudowany w XIII wieku, a odbudowany w wieku XIV), a także Stary Ratusz z początków XVI wieku, mieszczący się przy jednym z głównych rynków Ostrawy – placu Tomasza Masaryka (pierwszego prezydenta Czechosłowacji) o charakterystycznym kształcie litery "L", którego część otaczają piękne kamienice z przełomu XIX i XX wieku. W dzielnicy Śląska Orawa z kolei odwiedzić można Zamek Śląskoorawski, którego początki sięgają XIII wieku (odrestaurowany na początku XXI wieku). W budynku można zobaczyć wystawy poświęcone historii zamku, miasta, a także tortur. Według legendy pod zamkiem schowano wielkie skarby, które można znaleźć jedynie w Wielki Piątek.
Na placu Jana Prokesa w centrum Ostrawy mieści się z kolei Nowy Ratusz, wybudowany w latach 1925-1930 – jeden z najbardziej znanych symboli miasta i największy kompleks ratuszowy w Czechach, który otacza rynek z trzech stron, a także obecna siedziba m.in. władz Ostrawy. Wejdźcie na jego wysoką na 85 metrów wieżę, a zobaczycie przepiękną panoramę miasta, a nawet niedalekie Beskidy.
Ostrawa to nie tylko zabytki miejskie i sakralne. Miasto było swego czasu (w XIX i XX wieku) jednym z największych w Czechach ośrodków górniczych (przez wydobycie węgla o 16 metrów zapadł się zresztą niegdyś Zamek Śląskoorawski). Najsłynniejsze zabytki z tych czasów – przede wszystkim kopalnię Hlubina, Koksownię i Wysokie Piece - odnajdziemy w zabytkowej, przemysłowej dzielnicy Vitkovice wpisanej na listę Europejskiego Dziedzictwa Kulturowego. Historyczne miejsca to również Wzgórze Landek, na którym mieści się muzeum górnictwa – Landek Park, a także Kopalnia Michał, którą można zwiedzać – przejdziecie w niej m.in. codzienną drogę górników od szatni aż do sztolni.
Znajdziecie tu również mnóstwo współczesnych atrakcji, w tym m.in. ogród zoologiczny, w którym schronienie znalazło ponad 380 gatunków zwierząt, obserwatorium astronomiczne i planetarium Johanna Palisy, a także muzeum miniatur Miniuni, gdzie zobaczyć można 30 sławnych modeli europejskich budowli w skali 1:25. Dzieciom do gustu mogą przypaść z kolei Centrum Jungle (duży plac zabaw), Muzeum Zabawek, a także ośrodek wodny Sareza.
Opawa – perła Śląska
Opawa leży ok. 30 km od granicy z Polską (w zależności od tego, które przejście graniczne wybierzecie, trasa wynosi od ok. 25 do 35 km) nad rzeką Opawą. Miasto uważane jest za nieformalną stolicę Śląska Czeskiego (od jej nazwy zachodnia część regionu nazywana bywa zresztą Śląskiem Opawskim) i bywa niekiedy nazywane „białą perłą Śląska”.
Opawa nazywana bywa również miastem dwóch wież. Pierwszą z nich znajdziemy na jednym z dwóch głównych placów miasta – Rynku Górnym. To biała wieża Hláska przy neorenesansowym budynku opawskiego ratusza. Renesansowa wieża wysoka na 60 m powstała najpierw, ratusz zaś, w którym do dziś swoją siedzibę mają władze miasta, dobudowano do niej później. Naprzeciwko ratusza stoi neorenesansowy budynek z końca XIX wieku, w którym mieści się Teatr Śląski założony w 1805 roku (jedna z najstarszych tego typu instytucji w Czechach).
Druga wieża, która mierzy 102 metry, to część gotyckiej Konkatedry Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, która leży w pobliżu Rynku Górnego. Obecny kształt katedra zyskała pod koniec XIV wieku za sprawą rycerzy zakonu krzyżackiego. Wystarczy kilka minut spaceru z Rynku Górnego, by dotrzeć do Dolnego Rynku, przy którym mieszczą się malowniczy barokowy kościółek św. Wojciecha (zbudowany przez jezuitów pod koniec XVII wieku) oraz liczne kamienice.
Jeszcze jednym ważnym punktem na mapie Opawy jest Kościół św. Ducha z XIII wieku, który przebudowano w XVIII wieku, nadając mu barokowego charakteru. Jego krypty to miejsce spoczynku książąt z dynastii Przemyślidów, a także – jak wskazują niektórzy – również alchemika polskiego pochodzenia – Michała Sędziwoja.
W Opawie znajdziemy również zabytki świeckie. Naprzeciw kościoła znajdziemy piękny barokowy pałac Sobków z XVIII wieku z kopią obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej na fasadzie. Na placu Republiki podziwiać można z kolei imponujący budynek z lat 20. XX wieku (wybudowany w latach 1927-1928) zaprojektowany przez wybitnego architekta Leopolda Bauera. Mieścił się w nim niegdyś pierwszy w kraju luksusowy dom handlowy Breda&Weinstein. Fani muzealnictwa powinni natomiast koniecznie odwiedzić najstarsze w Czechach muzeum, czyli założone w 1814 roku Muzeum Ziemi Śląskiej.
Opawę warto odwiedzić nie tylko dla niej samej. W jej pobliżu leży bowiem kilka malowniczych miejscowości, w których znajdziemy liczne perły architektury. Zaledwie siedem kilometrów na wschód leży miasteczko Krawarze (Kravare), w którym znajduje się przepiękny pałac. Jego początki datuje się na XIV wiek. Na południe od Opawy, w miasteczku Hradec nad Moravicí (polska nazwa to Grodziec Golęszycki), znajduje się bardzo ciekawy zespół pałacowo-zamkowy, który był niegdyś siedzibą dynastii Przemyślidów. Piękny pałac można podziwiać również w niewielkiej miejscowości Raduń. Ta letnia rezydencja pruskiej rodziny książęcej Blucher ma piękne, doskonale odrestaurowane i wyposażone wnętrza, które warto zwiedzić.
Dokąd jeszcze się wybrać?
Blisko polsko-czeskiej granicy znajdziemy jednak nie tylko większe miasta. Warto wybrać się również do mniejszych miejscowości, które mają turystom wiele do zaoferowania, a wciąż nie są zbyt oblężone.
W Litomyšli, rodzinnym mieście słynnego kompozytora czeskiego Bedricha Smetany, wpisanym na listę UNESCO, mieści się malowniczy pałac z XVI wieku. Zbudowany w stylu włoskiego renesansu, należy do najznamienitszych czeskich zabytków. W mieście Chrudim z kolei najpiękniejszy jest stary ratusz, który zbudowano jeszcze w czasach husyckich, obecnie jest w stylu barokowym.
W miasteczku Králíky zwiedzić można z kolei Muzeum Wojskowe. Amatorzy militariów znajdą tu mnóstwo sprzętu wojskowego, przede wszystkim czołgi, wozy pancerne, amunicję, unikatowe dokumenty i zdjęcia. Obszar wokół Kralików to najsilniej ufortyfikowany teren w Republice Czeskiej. Znajdujące się tam umocnienia zostały zbudowane w latach 1935-1938. Ponad miastem, na wysokości 760 m n.p.m., górują klasztor Hora Matki Bożej Králíky i Pomnik Ofiar Internowania. Do klasztoru wiedzie z miasta aleja lipowa. Na terenie klasztoru znajdziemy także muzeum poświęcone internowanym tu w latach 50. zakonnikom z różnych zakonów, między innymi redemptorystom.
W Czechach wschodnich mieści się również Stadnina w Kladrubach nad Łabem - jedna z najstarszych stadnin na świecie i dawna stadnina dworska (tytuł ten nosiła od drugiej połowy XVI wieku). W lipcu 2019 roku została wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO. Do Narodowej Stadniny Kladruby nad Łabą należy również stadnina Slatinany, leżąca w odległości około 40 km. W ulokowanym tu pałacu Slatinany mieści się Muzeum Hipologiczne słynące z jednej z największych ekspozycji hipologicznych w Europie oraz ekspozycji poświęconej koniom starokladrubskim. W leżącym opodal parku angielskim podziwiać można stado koni Przewalskiego hodowanych tu od roku 1993.
Zaledwie 35 km od Kudowy-Zdroju znajdziemy unikatowy kompleks uzdrowiska barokowego oraz szpitala Kuks, założony na początku XVIII wieku przez hrabiego Františka Antonína Šporka, który odkrył tu lecznicze źródła mineralne. Budowę domu zdrojowego, klasztoru ze szpitalem dla biednych i weteranów wojennych i innych obiektów zlecił najsłynniejszym europejskim artystom barokowym i rzeźbiarzom. Kuks szybko stał się ulubionym kurortem europejskiej szlachty. Po śmierci hrabiego kompleks zaczął podupadać, spustoszenia dokonała także powódź w roku 1740. Po 1945 r. działał tu szpital dla obłożnie chorych. Po kilkuletniej rewitalizacji, od roku 2015 barokowy kompleks został ponownie otwarty dla zwiedzających.
Podobnych atrakcji w pobliżu polskiej granicy jest o wiele więcej. Nie zwlekajcie zatem i sprawdźcie, co jeszcze Czechy mają wam do zaoferowania.
Więcej informacji turystycznych o Czechach: www.visitczechrepublic.com
![Problem suchości oka - czynniki i przyczyny. PODCAST [Materiał promocyjny]](https://bi.im-g.pl/im/d0/33/1c/z29572816II,podcast-1--HYAL-Problem-suchosci-oka.jpg)
