Tradycje kulinarne podtrzymywane są we wszystkich regionach Portugalii, dlatego też pewne potrawy odnajdziemy w każdym zakątku kraju. Są jednak i takie dania, które tworzą regionalną kuchnię portugalską, w tym przypadku regionu Porto i Minho.
Kuchnia portugalska. Godziny posiłków
Przede wszystkim należy pamiętać, że dla Portugalczyków szczególne znaczenie ma pora spożywania posiłków. Śniadanie w całej Portugalii jada się najpóźniej o godzinie 10.00, zazwyczaj w ulubionej kawiarni w mieście, w drodze do pracy. Obiad podawany jest między godziną 12.00 a 14.30, najczęściej w restauracji znajdującej się blisko miejsca pracy czy na uczelni. Trzeba tu podkreślić, że godzinna obiadowa przerwa w pracy jest traktowana jak świętość. Ostatnim posiłkiem dnia jest kolacja, tak jak obiad składająca się z dwóch dań i deseru, którą można zjeść między 19.00 a 22.00. Podczas zwiedzania Porto warto dostosować się do tych godzin, ponieważ najdalej o godzinie 15.00, kiedy pora obiadowa się kończy, większość restauracji jest zamykana i pozostaje nieczynna do kolacji. W miejscach o dużym nasileniu ruchu turystycznego przerw takich nie ma, a kuchnie działają nawet do północy.
Kuchnia portugalska. "Obowiązkowe" przysmaki
Dania kuchni portugalskiej opierają się głównie na rybach i owocach morza. Podobnie jak w całej kuchni śródziemnomorskiej, tak i tutaj w powszechnym użyciu jest oliwa z oliwek i same oliwki. Tych ostatnich jest wszędzie mnóstwo, zarówno w restauracjach, gdzie są podawane jako przystawki, jak i w sklepach bądź na targach. Sprzedawane są tam na wagę, z pestkami, zielone, czarne, małe i duże.
Na północy Portugalii, z uwagi na chłodniejszy klimat, spożywa się raczej cięższe potrawy niż w innych regionach. Popularne są też zawiesiste zupy i mięsa. Jednym z typowych dań kuchni portugalskiej w Porto jest francesinha, czyli duży tost zapiekany z szynką, żółtym serem i stekiem, polany ostrym sosem winno-pomidorowym lub z innymi dodatkami, np. jajkiem sadzonym. Francesinha jest bardzo kaloryczna i niezwykle sycąca, ale to obowiązkowy punkt programu kulinarnego podczas zwiedzania Porto. Według tradycji przybyła ona do Porto w latach 60. XX w. z Francji, wraz z ludźmi, którzy tam pracowali. Jej pierwowzorem ma być francuski croque monsieur.
Następną potrawą typową dla miasta, wręcz legendarną jest tripas a moda do Porto, flaczki duszone z mięsem, fasolą, warzywami i aromatycznymi ziołami - punkt podstawowy programu i obowiązkowe danie dla każdego odwiedzającego Porto.
Kuchnia portugalska. Zupy
Spośród zup trzeba natomiast wymienić najbardziej popularną w regionie (spożywa się ją także w całej Portugalii) caldo verde, czyli rodzaj kapuśniaku. Przyrządza się ją z posiekanej kapusty, gotowanej tak długo, aby zupa nabrała zielonego koloru, ale samo warzywo się nie rozgotowało. Na koniec dorzuca się podsmażone plasterki kiełbasy, a po wierzchu polewa oliwą z oliwek.
Kuchnia portugalska. Dania rybne
Nie brak oczywiście dań rybnych. Zarówno w Porto, jak i pozostałych regionach Portugalii króluje bowiem bacalhau, czyli dorsz, uważany za przysmak i potrawę narodową. Sprzedaje się go w formie suszonej i solonej, więc przed gotowaniem trzeba go odpowiednio przygotować - przede wszystkim namoczyć, aby odzyskał utraconą podczas suszenia wodę i stracił nieco soli. Sprzedawany w wielkich płatach dorsz jest łatwo dostępny i nie sposób na niego nie zwrócić uwagi, gdyż wszędzie rzuca się w oczy, np. poukładany w stertach lub zawieszony. Jak twierdzą Portugalczycy, bacalhau można przygotować na 365 sposobów, a więc po jednym na każdy dzień w roku. Najczęściej podaje się go jako przystawkę w formie kulek, jak również po ugotowaniu z rozmaitymi dodatkami lub upieczeniu. Rozpowszechnioną w całej Portugalii, ale pochodzącą z Porto potrawą są m.in. bacalhau a Gomes de Sá, czyli dorsz zapiekany z ziemniakami, cebulą i oliwkami, oraz bacalhau a Zé do Pipo - dorsz pieczony warstwami z cebulą, purée ziemniaczanym i majonezem.
Kuchnia portugalska. Bardzo popularną rybą jest też dorada (dourada), również przygotowywana na wiele sposobów. W sezonie letnim warto również spróbować portugalskich grillowanych sardynek, które są o wiele większe od znanych nam np. z polskich sklepów. Sardynki podaje się prosto z grilla, w całości (z głową i wnętrznościami), wraz z ziemniakami i warzywami. Poza wymienionymi gatunkami ryb w Porto serwuje się też makrela, tainha (cefal) czy robalo (okoń). Oprócz ryb dieta północnej części Portugalii nie pomija też mięsa. Spożywa się tu wszelkie jego gatunki, poczynając od drobiu, królików, a kończąc na jagnięcinie i wołowinie.
Kuchnia portugalska. Desery
Jeśli chodzi o desery, to ich wybór w Portugalii jest niemniej obfity. Szczególnie popularne są te na bazie jajek, z budyniem czy kremem budyniowym. Obok nich na stołach królują babeczki z owocami, serwowane szczególnie do kawy babeczki ryżowe, puddingi ryżowe czy tarty z owocami, wśród których na uwagę za sługuje szczególnie tarta z markują. Trochę mniej słodkim deserem, ale również bardzo popularnym, jest sernik na zimno. Natomiast najbardziej chyba tradycyjnym jest pastel de nata, rodzaj babeczki czy tarty z kremowym nadzieniem. Nata jest dostępna właściwie w każdej kawiarni i świetnie pasuje do przedpołudniowej filiżanki kawy.
Kuchnia portugalska. Kawa i herbata
Kawa i kawiarnie w Portugalii składają się na większą część życia każdego niemal Portugalczyka. Życie towarzyskie toczy się bowiem w kafeteriach, gdzie przekazuje się plotki i dyskutuje o bieżących wydarzeniach politycznych, a także omawia sukcesy i porażki lokalnej drużyny piłkarskiej. Ludzie gromadzą się w nich nieustannie, zarówno rano w drodze do pracy, jak też w południe i naturalnie wieczorem, zaś samo picie kawy stanowi swoisty rytuał, a każdy Portugalczyk może śmiało nazywać się smakoszem tego szlachetnego napoju.
Kuchnia portugalska. W Portugalii zazwyczaj podaje się kawę o wiele mocniejszą niż ta przyrządzana według polskich standardów. Najpopularniejszym rodzajem jest podawana w maleńkiej filiżance cimbalino, bardzo mocna i aromatyczna kawa typu espresso. Swoją nazwę zawdzięcza ona czasom, kiedy w mieście został zainstalowany pierwszy włoski ekspres do kawy - Cimbalino. Jeśli preferujemy styl bardziej amerykański, można poprosić o carioca, czyli małą czarną kawę z dodatkiem wody, dla zmniejszenia jej mocy. Natomiast dla osób gustujących w kawach z małą ilością mleka dobrym wyborem będzie pingo albo meia deleite. Ta druga podawana jest w większej filiżance. Z kolei w wysokiej szklance serwowana jest galao, bardzo dobra kawa wymieszana z mlekiem.
Oprócz kawy, w kawiarniach można oczywiście napić się herbaty oraz cario ca de limao, lokalnego napoju przyrządzanego ze skórki cytryny zalanej wrzątkiem oraz świeżo wyciśniętego soku z owoców. Ponadto podaje się różnego rodzaju wariacje kawowe z zastosowaniem alkoholu, z czego najbardziej lubiana jest cafe com cheirinho stanowiąca połączenie kawy i whisky.
