Kuchnia chorwacka – dania i napoje, których musisz spróbować
Chorwacja to kraj idealny pod kątem wakacji – każdy znajdzie tam to, co lubi najbardziej. Z tego samego powodu jest to również doskonały kierunek dla wszystkich smakoszy. Czerpiąc z różnych kuchni, bierze od nich to, co najlepsze i przyprawia po swojemu. Tak powstaje pyszna, zdrowa i różnorodna chorwacka kuchnia, w której prym wiodą mięsa, ryby i owoce morza. Czego szczególnie warto spróbować?
Kuchnia chorwacka od kuchni – charakterystyczne cechy w zależności od regionu
Chorwacja jest różnorodnym krajem, a każdy jej region może pochwalić się charakterystycznymi dla siebie daniami. Na wybrzeżach Dalmacji i wyspach króluje zdrowa i smaczna, lekka kuchnia śródziemnomorska, oparta na rybach i owocach morza, oliwie oraz aromatycznych ziołach. Podobna do dalmatyńskiej, ale jednak jedyna w swoim rodzaju jest kuchnia na Istrii, gdzie szczególnie popularne są zimne przystawki, jak sery i wędliny, słynna oliwa, a także trufle. W okolicach Zagrzebia zdecydowanie wyraźniejsze są wpływy z krajów Europy Środkowej, a kuchnia jest cięższa, opierająca się na mięsie, ziemniakach i kapuście. Slawonia zaś to miejsce, gdzie króluje wieprzowina oraz papryka, a także białe pieczywo, ziemniaki, ostre gulasze i różne kiełbasy.
Chorwacja – co tu zjeść na obiad? Najpopularniejsze chorwackie zupy i dania
Jednym z ważnych elementów kuchni chorwackiej są zupy, które i w Polsce cieszą się popularnością. Są one jednak tak gęste, że często określa się je jako gulasze. Chorwaci szczególnie upodobali sobie gulasze fasolowe (przypominające naszą fasolkę po bretońsku). Z typowych zup zaś najsłynniejszą jest maneštra – pod tym hasłem najczęściej spotkamy klasyczną, sycącą, długo gotowaną zupę warzywną. W jej składzie znajdziemy np. ziemniaki, fasolę, kukurydzę czy boczek, dodaje się też pomidory bądź kapustę. Często przyrządza się ją z użyciem np. kaszy pęczak (oryginalnie gotowało się ją na jęczmieniu). Drugi klasyk to brodet (lub brudet) – zupa rybna pochodząca z Dalmacji i Istrii, a do jej podstawowych składników, poza rybami (najlepiej różnych gatunków), wliczają się pomidory i cebula. W Chorwacji zupa rybna jest bardzo popularnym daniem, a w każdym regionie może być przyrządzana nieco inaczej.
Nie sposób wybrać się do Chorwacji i nie spróbować owoców morza, z których słynie ten kraj. Typowym daniem jest crni rižot, czyli czarne risotto – czarne, bo na taki kolor barwi je inkaust kałamarnicy będącej jednym z podstawowych składników. W miejscowości Ston koniecznie powinniśmy zamówić tamtejsze słynne ostrygi (stonske kamenice). Tak naprawdę jednak, odwiedzając wybrzeże, mamy pewność, że zamówione małże, ośmiornice, krewetki czy langusty będą świeże i pyszne. Klasycznym obiadem jest tu też ryba z grilla, np. makrela, dorada.
Najlepsze chorwackie specjały Maja Danica Pecanić / Chorwacka Wspólnota Turystyczna
Co z mięsnymi daniami głównymi? Tu również nie będziecie zawiedzeni. Chorwaci słyną ze swych mięs, w szczególności z rewelacyjnej jagnięciny i cielęciny. Najbardziej chyba popularnym daniem jest pašticada, również pochodząca z Dalmacji. Tradycyjne receptury nakazują przygotowywanie tego dnia nawet przez kilka dni. Jest to mięso wołowe lub cielęce, marynowane, obsmażane oraz długo duszone w specjalnym sosie. Podaje się je najczęściej z kluseczkami njoki (podobne do naszych kopytek lub włoskich gnocchi). Inną typową potrawą jest gregada – gulasz rybny na białym winie z pietruszką, cebulą i czosnkiem. W Slawonii zaś warto zamówić cobanac, czyli pikantny, długo gotowany gulasz z mieszanych mięs. A co to za danie, które w nazwie ma „pod pekom”? Peka to nie danie, lecz sposób przyrządzania charakterystyczny dla chorwackiej kuchni. Jest to wielka pokrywa w kształcie dzwonu, którą zakrywa się danie, a następnie zasypuje żarzącym się popiołem, dzięki czemu składniki wewnątrz jednocześnie się pieką i duszą.
Chorwackie trunki to również mocny argument
Spacery po chorwackich winnicach są popularną atrakcją turystyczną zarówno na wybrzeżu, jak i w głębi kraju, dając miłośnikom wina okazję do degustacji tego trunku na miejscu. Chorwackie winnice warto również zobaczyć ze względu na zapierające dech w piersiach widoki.
Wina o znakomitej reputacji są ogromną chlubą Chorwacji. Wino pija się w Chorwacji bez szczególnej okazji – najczęściej do obiadu (zazwyczaj rozcieńczone z wodą).
Chorwacja to kraj bardzo różnorodny, również pod względem klimatu. Stąd winnice położone w różnych częściach kraju specjalizują się w produkcji całkiem odmiennych, ale zawsze wyśmienitych win. Nic dziwnego – tradycja uprawy winogron trwa w tym kraju od tysiącleci. W Dalmacji warto odwiedzić położone nad turkusowym morzem winnice na półwyspie Pelješac, a w okolicach Zagrzebia zwiedźcie winnice, w których uprawia się szczepy dostosowane do chłodniejszego klimatu. Obraz przedstawiający rosnącą w kamieniu winorośl z dalmatyńskiego Bucavca (w pobliżu miejscowości Primošten) wystawiono w holu budynku Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku.
Malownicze chorwackie winnice Davorin Mance / Chorwacka Wspólnota Turystyczna
Poznaj najsłynniejsze chorwackie winnice i zakochaj się w chorwackim winie oraz krajobrazach! ODKRYWAJ WIĘCEJ
Przekąski i desery – co oferuje kuchnia chorwacka?
Co warto przekąsić, gdy podczas zwiedzania zakątków Chorwacji dopadnie nas głód? Jeśli chodzi o nieco lżejsze specjały, klasyczną potrawą jest soparnik – to pikantne ciasto wypełnione botwiną, stanowiące chorwackie niematerialne dziedzictwo kultury, które doczekało się nawet zadedykowanego sobie festiwalu. Popularne jako przekąski są tu również sery (najpopularniejszy to produkowany na wyspie Pag z owczego mleka paški sir) i wędliny, np. slavonski kulen, czyli tradycyjna kiełbasa ze Slawonii, czy pršut – specjalna, długo suszona szynka pochodząca z Dalmacji. Wyszukane i nietypowe przystawki, których warto spróbować, to np. dzikie szparagi, kasztany czy żaby.
Miłośnicy słodkości również nie opuszczą Chorwacji zawiedzeni. Wśród tamtejszych specjałów znajdziemy takie pyszności jak štrukli, czyli gotowane lub pieczone ciasto zawijane z twarogiem. Klasycznym wypiekiem są też istarskie kroštule, rodzaj znanych nam dobrze faworków, oraz fritule, czyli malutkie, lekkie pączki. Poza ciastami i wypiekami Chorwaci słyną również ze swojego zamiłowania do słodkich, delikatnych naleśników, które po chorwacku nazywają się palacinki.
Wśród innych łakoci, które warto skosztować, znajduje się przede wszystkim rožata. To dalmatyński deser przyrządzany z jajek, cukru, mleka i likieru. Przypomina nieco nasz kogel-mogel, ale jego smak jest bardziej złożony. A co warto przywieźć z Chorwacji jako słodki prezent dla rodziny i przyjaciół? Ciekawostką są paprenjaci, czyli tradycyjne ciasteczka z pieprzem, orzechami i miodem. Dzięki połączeniu różnych smaków tworzą wyrafinowaną, oryginalną całość. Bardzo popularną słodką przekąską, którą warto podzielić się ze znajomymi w ramach wspomnień z pobytu w Chorwacji są arancini, czyli kandyzowane skórki pomarańczy.
Artykuł powstał we współpracy z Chorwacką Wspólnotą Turystyczną.
