Wystarczy kilka dni, żeby wdrapać się na najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego i zobaczyć, jak powstawały filmy o Bolku i Lolku. Samochód można zostawić w domu, wszędzie dojedziemy autobusem. Najlepiej startować ze Szczyrku...
Bielsko-Biała
Zacznijmy od stolicy. Bielsko-Białą, która powstała kilkadziesiąt lat temu z połączenia dwóch miast, nazywano kiedyś "małym Wiedniem", głównie z powodu budowli wzorowanych na austriackich. Pozostałością po tych czasach są piękne kamienice w centrum, wąskie brukowane uliczki i zabytki. Miasto jest świetnie położone - miejskim autobusem dojedziemy do podnóża Szyndzielni albo Magurki. Z każdej strony da się wyjść albo wyjechać na jakiś szczyt. Co warto zobaczyć? Na pewno Zamek Książąt Sułkowskich (2 poł. XIV w.), Ratusz - odnowiony i wyremontowany budynek z końca XIX w., nocą ładnie podświetlony, Teatr Polski (kręcono w nim zdjęcia do serialu o Helenie Modrzejewskiej), gotycką katedrę św. Mikołaja z pięknie odnowionymi freskami czy kościół św. Stanisława w Starym Bielsku z pięknym, 500-letnim tryptykiem na ołtarzu. Zabytkiem klasy 0 jest drewniany kościółek św. Barbary w Mikuszowicach, a barokowy kościół Opatrzności Bożej ma bogato zdobione wnętrze. Pozytywnie zaskoczy nas bielski dworzec PKP z polichromiami stylizowanymi na pompejańskie ceramiki. Warto zajrzeć do Domu Tkacza (druga połowa XVIII w.), w którym dziś mieszka i pracuje sukiennik. Są też liczne zabytki kultury żydowskiej, m.in. cmentarz. Turyści chętnie robią sobie zdjęcia z siusiającym nagim diabełkiem pod zamkiem. Warto wstąpić do Studia Filmów Rysunkowych, w którym powstały słynne polskie seriale rysunkowe "Reksio" czy "Bolek i Lolek" (studio jest czynne, można je zwiedzać).
http://www.um.bielsko.pl/bb/#.html
Gmina Jaworze
Leży na pograniczu powiatów bielskiego i cieszyńskiego. Obejmuje przysiółki Jaworze Średnie, Górne, Nałęże i Dolne. To najbardziej zielona gmina w powiecie bielskim. Nic dziwnego - leży u progu północnej części Beskidu Śląskiego w rozgałęzieniu ramion górskich. Urocze tło tworzą strome, zalesione stoki Bucznika, Ostrego, Borowiny i Wysokiego oraz doliny: Jesionki i potoków Kamiennego, Wysokiego i Szerokiego.
Centrum Jaworza leży pod Wzgórzem Goruszka. Droga na szczyt (ok. 400 m) prowadzi przez jedyne w Beskidzie Śląskim zwarte stanowisko czarnej sosny. Na szczycie Goruszki stoi ok. 200-letnia glorieta - zadaszenie wsparte sześcioma kolumnami, gdzie odbywają się różne imprezy. Historycznym wzgórzem jest Młyńska Kępa (403 m), przez którą maszerowały m.in. wojska Jana III Sobieskiego idące na odsiecz Wiednia.
Po Jaworzu warto pojeździć rowerem. Polecamy wjazd od strony bielskiej dzielnicy Wapienica. Droga prowadzi między polami, potem z góry w cieniu drzew, odpoczywamy w parku i już jesteśmy w centrum. Możliwości jest więcej. Bardziej zaprawieni miłośnicy dwóch kółek znajdą trasy strome (np. w stronę dzielnicy Nałęże), są też ścieżki, po których można pojeździć z dziećmi.
W gminie jest wiele pięknych, zabytkowych obiektów z XVIII i XIX w., należących niegdyś m.in. do rodziny Saint-Genois d'Anneaucourt, właścicieli Jaworza. Warto obejrzeć pałac klasycystyczny i ogród w całości uznany za pomnik przyrody, Dolny Folwark, cmentarz z zabytkowymi pomnikami tej hrabiowskiej rodziny i pozostałości parku zdrojowego, gdzie rosną platany. Są dwie ścieżki dydaktyczne przyrodniczo-historyczne. Przy wszystkich obiektach na trasie stoją tablice informacyjne z ich historią, opisem i mapką (folder dostaniemy w Urzędzie Gminy).
Jaworze jest też świetnym punktem do wypadów w Beskidy. Można zamówić wycieczki bryczką i odwiedzić galerie twórców ludowych.
Informacje o gminie:
Gmina Jasienica
Jedna z największych gmin w woj. śląskim, w jej skład wchodzi 14 sołectw: Bielowicko, Biery, Grodziec, Iłownica, Jasienica, Landek, Łazy, Mazańcowice, Międzyrzecze Dolne i Górne, Roztropice, Rudzica, Świętoszówka, Wieszczęta. Wyróżniają się Landek i Iłownica - na ich terenach leżą stawy rybne, są wspaniałe trasy rowerowe. Gminę pokrywa sieć 13 rzek o łącznej długości ponad 65 km.
Międzyrzecze leży w dolinie - Górne nad rzeką Międzyrzeczanką, Dolne nad Jasieniczanką. Teren nie jest górzysty, ale na horyzoncie widnieją beskidzkie szczyty: Palenica, Czupel, Klimczok, Szyndzielnia, Błatnia. Widać też pasmo Beskidu Małego z Magurką i Chrobaczą Łąką.
Warto zajrzeć do Bielowicka, gdzie znajduje się śliczny drewniany kościół św. Wawrzyńca z 1701 r. XVIII-wieczny kościół jest też w Jasienicy, a późnobarokowy w Rudzicy. Kapliczka św. Wendelina w lesie w Rudzicy, z ołtarzykiem, wieżyczką i dzwonem, ma swoją legendę: miejscowi wierzą, że woda z pobliskiego źródełka ma właściwości lecznicze - uzdrawia gardło i oczy. Z kolei w Grodźcu Śląskim znajduje się zamek wybudowany ponad 400 lat temu.
Informacje o gminie:
Gmina Bestwina
Obejmuje Bestwinę, Bestwinkę, Janowice i Kaniów. Jest częścią Kotliny Oświęcimskiej od północy ograniczona Wisłą, od południa rzeką Białą. W Kaniowie prężnie rozwija się kajak-polo (dyscyplina sportowa łącząca pływanie na kajaku z grą w piłkę). Miejscowość słynie też z hodowli karpia. W XIX w. żył tutaj Adam Gasch, który z wyhodowanym przez siebie karpiem w 1880 r. pojechał na wystawę do Paryża. Ryba zrobiła furorę, a Gasch dostał złoty medal. Mieszkańcy postawili karpiowi pomnik w centrum wsi, organizują Święto Karpia Polskiego, a w herbie gminy Bestwina jest oczywiście ryba. Najprościej dojechać autobusem z Bielska-Białej bądź Czechowic-Dziedzic.
Informacje o gminie:
Gmina Porąbka
Należą do niej wsie: Porąbka, Czaniec, Kobiernice i Bujaków. Z Czańca wywodzi się rodzina Wojtyłów - przodków papieża Jana Pawła II. Dziadek Ojca Świętego urodził się w Czańcu w 1852 r., mieszkali tu także trzej bracia papieża. Karol Wojtyła jako biskup krakowski często brał udział w czanieckich uroczystościach rodzinnych (w kościele tablica pamiątkowa). W gminie jest mnóstwo kapliczek. Mieszkańcy modlą się przed nimi wspólnie nie tylko podczas świąt, ale i w niedziele.
Więcej o kapliczkach: http://www.porabka.pl/index.php?str=2&id_strony=23)
W Porąbce jest ślicznie - przez dolinę przepływa Soła, dokoła las pełen saren, jeleni i dzików, no i szczyty gór, z których najbardziej znany jest Żar - popularne miejsce weekendowych wypadów z przepiękną panoramą na Beskidy i jeziora. Silny wiatr przyciąga miłośników sportów powietrznych, np. lotniarzy. Tutaj znajduje się znana Górska Szkoła Szybowcowa Żar. Od dwóch lat na Żar można wjechać całoroczną kolejką linowo-terenową, a zimą pojeździć na nartach. Na wierzchołku góry Żar znajduje się olbrzymi zbiornik wodny, a we wnętrzu elektrownia szczytowo-pompowa, którą można zwiedzać (otwarta codziennie, trzeba się umówić, tel. 0-33 866 10 57, bilet 11 zł, ulgowy 6, w weekendy 15 i 8 ).
Kilka kilometrów od Porąbki leżą jeziora Żywieckie i Międzybrodzkie, na których poserfujemy i popływamy na kajakach, żaglówkach i rowerkach wodnych.
Bardzo dobra strona:
Gmina Wilkowice
Wioski Wilkowice, Bystra i Meszna są traktowane głównie jako wypadowa baza turystyczna. Szlaki górskie od stacji PKP i od centrum prowadzą w góry, m. in. do chatki studenckiej na Rogaczu, na Magurkę, Klimczok, Łamaną Skałę, Leskowiec (wykaz tras: http://www.wilkowice.pl/index.php?see=tur4 ).
W Magurce Wilkowickiej znajduje się jaskinia Wietrzna Dziura, w Bystrej Muzeum im. Juliana Fałata, który mieszkał tam od 1910 r. przez blisko 20 lat (spoczywa na miejscowym cmentarzu).
Informacje o gminie:
Gmina Wilamowice
Przodkowie dzisiejszych mieszkańców Wilamowic przywędrowali tu prawdopodobnie w połowie XIII w. z Flandrii, Niderlandów albo Fryzji. Przez lata zwyczajem hermetycznej społeczności było np. zawieranie małżeństw tylko pomiędzy swoimi. Przetrwały oryginalne stroje, obyczaje i język wymysoyer. Na ulicach można spotkać krewnych przyszłego świętego. W październiku, zgodnie z wolą Jana Pawła II, odbędzie się kanonizacja urodzonego tu arcybiskupa Józefa Bilczewskiego (kapelana kardynała Karola Wojtyły). Do dzisiaj mieszka w Wilamowicach m.in. jego bratanek, ponad 80-letni Józef Bilczewski. Na cmentarzu znajdziemy grób rodziców Bilczewskiego oraz księdza prałata Józefa Dowsilasa, wielkiego przyjaciela Wilamowic i orędownika beatyfikacji Bilczewskiego. Warto zajrzeć do kościoła Przenajświętszej Trójcy słynącego z 72-metrowej wieży. W środku monumentalne ołtarze, dzieło życia miejscowego rzeźbiarza-amatora Kazimierza Danka.
Informacje o gminie:
Szczyrk
Chociaż Szczyrk kojarzy się głównie z jazdą na nartach, warto się tu wybrać także latem. Nazwa miejscowości wywodzi się z czasów, gdy beskidzkie hale pełne były owiec, wszystkie z blaszanymi dzwonkami, który wydawały charakterystyczne dźwięki zwane szczyrkaniem. Miejscowość jest malowniczo położona w górnej części doliny Żylicy - tutejsi górale powiadają, że powstała z uśmiechu Pana Boga. Lato to świetna pora na wycieczkę na Skrzyczne, najwyższą górę w Beskidzie Śląskim (1257 m n.p.m.). Na szczyt prowadzą dwa szlaki ze Szczyrku: zielony i niebieski oraz czerwony z Buczkowic. Wejście zajmie nam ponad dwie godziny. Warto, bo choć zbocza są zalesione, po drodze napotkamy liczne polany widokowe. Na górze można odpocząć i zanocować w schronisku PTTK, latem jest czynny basen dla dzieci.
Zamiast iść, można wybrać wariant dla wygodnych i wjechać na górę dwuetapową (z przesiadką na hali Jaworzynie), krzesełkową kolejka linową. W każdy pogodny dzień nad szczytem szybują paralotnie - Skrzyczne to mekka polskich paralotniarzy, na miejscu są kursy nauki latania (http://www.paralotnie.szczyrk.pl ).
Schodząc z góry czerwonym szlakiem, natrafimy na jedną z miejscowych atrakcji - tzw. Malinowską Skałę. W pobliskiej jaskini, do której schodzi się blisko 20-metrową studnią (są drabiny), zobaczymy dwie groty. Uwaga! Podczas deszczu wyprawa może być niebezpieczna, bo stopnie drabiny są śliskie. Doświadczonym grotołazom polecamy jaskinię Grota Klimczoka pod szczytem Trzech Kopcy. Jej wąskie korytarze tworzące prawdziwy labirynt mają ponad kilometr długości ( http://speleo.bielsko.pl ).
W Szczyrku koniecznie trzeba zobaczyć 200-letni drewniany kościół św. Jakuba przy ul. Beskidzkiej z późnobarokowym wnętrzem i zabytkami z klasztoru Norbertynów w Nowym Sączu. Są tu ciekawe obrazy, kamienna chrzcielnica i kropielnica z początku XIX w., na wieży wisi dzwon z 1691 r. Ciekawym miejscem jest Sanktuarium na Górce - kościół Matki Boskiej Królowej Polski w 1894 r. na południowym stoku Magury. Świątynia upamiętnia kilkakrotne objawienie się Matki Boskiej małej dziewczynce. W pobliżu jest Grota Matki Boskiej, źródełko z uzdrawiającą wodą i Kaplica Objawienia, w której zobaczymy kawałek buka, przy którym miało miejsce objawienie. Warto też zajrzeć do kaplicy Serca Pana Jezusa, gdzie znajduje się pierwszy w Polsce ołtarz poświęcony goprowcom. Zdobią go zabytkowe narty, kije, czekan, lina z karabińczykami i drewniana płaskorzeźba św. Bernarda.
Informacje o noclegach, lokalach, atrakcjach:
![Złote Piaski-Warna: autobus to jedna z lepszych opcji transportu na tej trasie [przydatne wskazówki]](https://bi.im-g.pl/im/0b/5e/1b/z28699147II,Zlote-Piaski--Bulgaria--wakacje.jpg)
