Mimo głośno poruszanych w ostatnich latach kwestii związanych z ekologią, zmianami klimatycznymi i negatywnym wpływie emisji dwutlenku węgla na środowisko, wydobycie węgla kamiennego i brunatnego wciąż jest praktykowane i ma się całkiem nieźle, choć projekty mające na celu poprawę sytuacji ekologicznej, a zwłaszcza zatrzymanie zmian klimatycznych, zakładają w dużej mierze porzucenie kopalnych źródeł energii i zastąpienie ich tymi odnawialnymi (elektrownie wiatrowe, pozyskiwanie i magazynowanie energii ze słońca itp.). Proces ten niezwykle trudny dla gospodarek i społeczeństw Europy jest nieunikniony jeśli chcemy uniknąć katastrofy ekologicznej, której doświadczyć mogą kolejne pokolenia. W wyniku dotychczas prowadzonych prac wydobywczych, na terenie Europy powstało wiele kopalni. Wiele z nich funkcjonuje nieprzerwanie od wielu lat, jednak są i takie, które zakończyły już swoją działalność.
Zobacz też: Smog dusi Polskę. Ciemne punkty na mapach, na Śląsku normy przekroczone o tysiąc procent! "Koszmar"
Czechy, Niemcy oraz Polska to kraje, w których węgiel brunatny odgrywał zawsze kluczową rolę przy produkcji energii elektrycznej. Te trzy kraje przodują zarówno w produkcji, jak i konsumpcji węgla brunatnego w Europie. Nic więc dziwnego, że największe kopalnie w Europie zlokalizowane są właśnie u naszych sąsiadów, ale też na terenie naszego kraju. Polska Kopalnia Bełchatów jest nazywana "największą dziurą w Europie", a rocznie wydobywa się tu ponad 40 mln ton węgla! Ten wynik gwarantuje Kopalni Bełchatów tytuł lidera wśród kopalni odkrywkowych w Polsce. W Niemczech jedną z największych kopalni odkrywkowych jest Kopalnia Hambach w Nadrenii Północnej-Westfalii. W samym Zagłębiu Nadreńskim znajdują się również: Kopalnia Inden oraz Kopalnia Garzweiler, co czyni cały ten region jednym z największych w Europie pod względem wydobycia węgla brunatnego. W Czechach najbardziej znaczące kopalnie to między innymi Nástup Tušimice, Bílina, czy Vršany.
Kopalnie do zwiedzania w Europie to w większości obiekty, które zakończyły już wydobycie, albo jego prowadzenie nie koliduje z pełnieniem funkcji turystycznej. Na Starym Kontynencie możemy znaleźć wiele tego typu obiektów, które warto obejrzeć będąc w pobliżu.
Zwiedzanie kopalni w Europie i Polsce jest możliwe w bardzo wielu miejscach i coraz częściej turyści są tym żywo zainteresowani. Kopalnia bowiem jest realistycznym miejscem, w którym można poczuć jak wygląda praca górników przy wydobyciu. Jest namacalnym dowodem na to jak pozyskiwane są różne surowce, dlatego ma przewagę nad tradycyjnymi muzeami, gdzie możemy obcować jedynie z eksponatami niejako "wyrwanymi z kontekstu". Nie musimy udawać się w dalekie podróże, aby podziwiać pozostałości po kopalniach, które przestały spełniać swoją podstawową rolę. Wystarczy udać się na wycieczkę po kraju i zobaczyć:
W rankingu największych kopalni w Europie ma swoje miejsce jedna z polskich kopalni - wspomniana wcześniej kopalnia w Bełchatowie. Jest największą kopalnią odkrywkową węgla brunatnego w kraju; liczy ona sobie aż 12 km długości, 3 km szerokości i 200 m głębokości! Zasoby złoża bełchatowskiego według funkcjonujących planów ich zagospodarowania mają zostać wykorzystane do 2038 roku.
Chętni mogą zwiedzać obiekt w dni powszednie, od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 – 14:00. Wcześniej należy jednak telefonicznie dokonać rezerwacji. Po uzgodnieniu terminu należy jeszcze wypełnić „Kartę zgłoszenia grupy wycieczkowej", którą należy dostarczyć najpóźniej na 7 dni roboczych przed planowanym terminem zwiedzania do Działu Organizacji i Systemów Zarządzania PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A., Oddział Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów.
Lista największych kopalni w Europie obejmuje wiele obiektów, których działalność stale rozwija się i prowadzi do modernizacji przedsiębiorstw i zwiększenia wydobycia. Wśród nich należy wyróżnić: