Cryptochiton stelleri, zwany "wędrującym klopsem", jest największym znanym przedstawicielem gromady chitonów. Może mieć wielkość od 3 milimetrów do 43 centymetrów. Jego ciało ma owalny, spłaszczony kształt i jest dwubocznie symetryczne. Jego skorupę tworzą nakładające się płytki. Gatunek ten słynie z twardych zębów, które są przymocowane do tarki przypominającej język. Tak uzbrojony może zeskrobywać glony i inne pożywienie ze skał.
Rzadki minerał
Teraz wreszcie naukowcy wiedzą, dlaczego zęby przedstawicieli tego gatunku są tak twarde. Derk Joester, profesor z Uniwersytet Northwestern w Illinois i autor badania, powiedział, że zawierają one rzadko występujący minerał, w skład którego wchodzi między innymi żelazo.
"Cryptochiton stelleri zawierają santabarbarait, który ma wysoką zawartość wody, co czyni go silnym przy niskiej gęstości. Myślimy, że może to wzmocnić zęby bez dodawania im dodatkowej wagi" – stwierdził Derk Joester.
Zespół pod kierunkiem Joestera już wcześniej badał zęby chitonów. Tym razem chciano się dowiedzieć więcej na temat pustej w środku struktury nazwanej trzonkiem, która przypomina korzeń ludzkiego zęba i, jak napisali badacze, "łączy ultratwardą i sztywną część zęba z elastyczną błoną tarki".
Do tej pory tylko w skałach
Do badania żuchwy mięczaka naukowcy wykorzystali synchrotronowe źródło światła i transmisyjną mikroskopię elektronową. To właśnie dzięki tej zaawansowanej technologii udało im się wykryć, że w zębach chitonu występuje santabarbarait.
Naukowcy są podekscytowani najnowszymi ustaleniami. Dotychczas sądzono, że ten typ związku chemicznego występuje tylko wzdłuż skalistych wybrzeży. Okazało się, że jest budulcem zębów chitonów.
Joester powiedział, że minerał ten do tej pory był częścią okazów geologicznych, i to w bardzo małych ilościach. Wcześniej nie stwierdzono go u zwierząt. Ponadto podczas badania udało się ustalić, że mięczak do zdobywania pożywienia wykorzystuje cały swój ząb, a nie tylko ultratwardy, wytrzymały fragment do pobrania pokarmu.
Źródło: www.livescience.com, tvn24.pl
