Sinice nazywane są inaczej cyjanobakteriami. Mogą osiedlać się w różnych ekosystemach. Niektóre gatunki produkują toksyny. Jak informuje Główny Inspektorat Sanitarny, cyjanobakterie występują we wszystkich zbiornikach wodnych, a problem pojawia się, gdy wzrasta ich ilość.
Zakwit wody powstaje, gdy glony zaczynają się namnażać. Zmienia się wówczas jej kolor, obniża się jakość i użyteczność zbiornika. Na pojawianie się zakwitów mają wpływ: wyższa temperatura, słaby wiatr, brak opadów, niewielkie mieszanie kolumny wody oraz dostępność soli biogenicznych, szczególnie fosforanów.
Każdego roku latem w mediach publikowane są ostrzeżenia dotyczące sinic w Bałtyku, co wiąże się z zakazem kąpieli w danym miejscu. Dlaczego nie wolno wchodzić do wody, gdy pojawią się zakwity sinicowe? GIS wyjaśnia, że ma to związek z toksynami, które produkują niektóre gatunki.
Toksyny spowodowały w wielu krajach śmierć zwierząt dzikich i domowych (...). U ludzi odnotowano występowanie wysypki w przypadku kontaktu skóry z wodą i zachorowania po przypadkowym połknięciu wody (...). Zagrożenie stanowi również wdychanie aerozoli, zawierających toksyny sinicowe.
Choć zakwity i kożuchy nie zawsze są toksyczne, to na podstawie samego wyglądu wody nie da się określić tego, czy są one bezpieczne czy nie. Dlatego należy unikać kontaktu z kożuchem oraz wodą, która ma zmienioną barwę i zapach, nie poić nią zwierząt i nie używać jej do podlewania. Pływanie w takiej wodzie lub wypicie jej może wiązać się z szeregiem dolegliwości: biegunką, wymiotami, wysypką, swędzeniem i łzawieniem oczu, bólami stawów i mięśni oraz gorączką.
W tym roku pojawiały się już informacje o zakwitach sinicowych, m.in. w niektórych kąpieliskach w Sopocie i Gdyni, a ostatnio także w kąpielisku "Mała plaża" w Helu. Jednak to, że w danym miejscu występują sinice, nie oznacza, że będzie tak przez cały czas. Sytuacja się zmienia, zakwity się przemieszczają, w jednych kąpieliskach są dłużej, w innych krócej. Dlatego co roku tworzona jest specjalna mapa, na której można sprawdzić, gdzie jest bezpiecznie, a gdzie obowiązuje zakaz kąpieli. Znajduje się w serwisie kąpieliskowym GIS i jest aktualizowana na bieżąco - w momencie pisania tego tekstu na żadnej z nadbałtyckich plaż nie obowiązywał zakaz kąpieli z powodu sinic.
fot. Główny Inspektorat Sanitarny
Mapa pokazuje kąpieliska w całej Polsce, nie tylko te nad Bałtykiem. Mogą być oznaczone trzema kolorami: zielony oznacza, że można się kąpać, czerwony, że w danym momencie obowiązuje zakaz, a szary, że kąpielisko jeszcze jest zamknięte lub nie przeprowadzono oceny jakości wody.