Powstała lista siedmiu najbardziej zagrożonych miejsc w Europie. Jest też jedno z Polski

Zestawienie co roku tworzone jest przez organizację Europa Nostra, czyli federację stowarzyszeń na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Europy. Na listę trafiają obiekty i miejsca, którym grozi zniszczenie. Wśród wybranych w tym roku znalazł się jeden obiekt z naszego kraju.

Europa Nostra opublikowała listę siedmiu najbardziej zagrożonych miejsc w Europie. W tym roku są na niej obiekty z: Albanii, Czech, Włoch, Norwegii, Serbii, Słowenii oraz z Polski. Zgłoszenia nadsyłają lokalne społeczności lub organizacje, które są stowarzyszone w Europa Nostra. Ostateczną decyzję podejmuje zarząd federacji, posiłkując się opiniami ekspertów.

Przy wyborze miejsc brana jest pod uwaga wartość kulturowa każdego z nich oraz zagrożenia, przed którymi stają. Nie bez znaczenia jest też zaangażowane lokalnych społeczności, a także organów publicznych i prywatnych w ratowanie zagrożonych zniszczeniem obiektów.

Wśród siedmiu najbardziej zagrożonych miejsc w Europie w tym roku znalazły się:

• Teatr Narodowy w Tiranie, Albania,
• Zamek Jezerí w Hornim Jiretinie, Czechy,
• Budynek Y-Block w Oslo, Norwegia,
• Zamek Sammezzano, Włochy,
• Twierdza w Belgradzie i jej otoczenie, Serbia,
• Stadion Bežigrad w Lublanie, Słowenia,
• Elektrociepłownia Szombierki w Bytomiu, Polska.

Polski kandydat został zgłoszony przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska. Elektrociepłownia powstała w 1920 roku. Zaprojektowali ją sławni architekci, bracia Georg i Emil Zillmannowie. Często, ze względu na jej monumentalną architekturę, mówi się o niej, że jest "industrialną katedrą" czy też "katedrą przemysłu".

"Elektrownia o ogromnym potencjale do adaptacji i ponownego wykorzystania. Wpisana do rejestru zabytków ulega zniszczeniu. Szombierki funkcjonowały prawie 80 lat. Przez ostatnie dwie dekady obiekt stał pusty i, mimo paru prób ponownego zagospodarowania, jego stan zdecydowanie się pogorszył. (...) Przeciekające dachy i okna, wandalizm i kradzieże przyspieszyły degradację obiektu" - pisze na Facebooku fundacja, która zgłosiła elektrownię na listę.

"Wszystkie te skarby opowiadają historię europejską, która jest częścią naszej wspólnej kultury. Umieszczając je na naszej liście, wysyłamy do lokalnych społeczności i działaczy wyraźne przesłanie: twoje wysiłki na rzecz uratowania tego miejsca są wspierane" - powiedział prof. Hermann Parzinger, dyrektor zarządzający Europa Nostra.

Działania federacji nie kończą się jednak na tworzeniu list zagrożonych miejsc. Przedstawiciele Europa Nostra oraz Europejskiego Banku Inwestycyjnego wraz z ekspertami odwiedzają wymienione obiekty i spotykają się z kluczowymi organizacjami i grupami, które są bezpośrednio zainteresowane ratowaniem zagrożonych miejsc. Stworzone w ten sposób zespoły specjalistów pomagają w poszukiwaniu źródeł finansowania, wsparcia oraz przygotowują zalecenia dotyczące działania w przyszłości.