Kolejki szynowe w Polsce mają długą tradycję. Pierwsze z nich powstawały w miejscach trudnodostępnych, górzystych, gdzie inne rozwiązania komunikacyjne nie miały racji bytu. Jednak z czasem kolejki te przestały być traktowane wyłącznie w kategoriach ułatwienia w przemieszczaniu się z miejsca na miejsce. Obecnie najczęściej są one atrakcjami turystycznymi, które przyciągają wielu podróżników, chcących skorzystać z możliwości przejazdu jako ciekawej formy poznawania okolicy. Najciekawsze kolejki szynowe w Polsce znajdziemy oczywiście na południu kraju, w Karpatach. Niektóre z nich mogą pochwalić się naprawdę ciekawą historią.
Do najdłuższych kolejek szynowych w Polsce bez wątpienia należy zakwalifikować kolej linowo-terenową na Górę Żar. Kolej linowo-terenowa jest to rodzaj kolei szynowej, w której za ruch pojazdu odpowiada lina napędowa. Wagony poruszają się po torze, podczas gdy lina przesuwa się na kółkach podporowych umiejscowionych między szynami.
Wspomniana kolejka szynowa w Międzybrodziu Żywieckim liczy sobie długość 1300 m. Dolna stacja położona jest na wysokości 450 m n.p.m., a z kolei górna - 750 m n.p.m. Czas przejazdu wynosi 5,5 minuty, a pojazd zabrać może aż 110 pasażerów. Kolejka otwarta została w 2003 roku, i co ciekawe do jej stworzenia wykorzystano wagony ze starej kolei linowo-terenowej na Gubałówkę.
Ranking najciekawszych kolejek szynowych w Polsce musi otworzyć pionierska kolej linowo-terenowa z Krynicy-Zdroju na Górę Parkową. Kolej ta powstała już w 1937 roku, co sprawia, że jest najstarszą w kraju. Długość jej trasy wynosi jedynie 642 m. Dolna stacja znajduje się na poziomie 584 m n.p.m., z kolei górna - 732 m n.p.m. W jej skład wchodzą dwa wagony, z których każdy może przewieźć jednorazowo 50 pasażerów.
Kolejką szynową w Polsce z najpiękniejszymi widokami jest bez wątpienia kolejka na Gubałówkę. Tatry swoim urokiem przyciągają nie tylko Polaków, ale też turystów ze wszystkich zakątków świata. Górski klimat, wyjątkowa roślinność, bliskość gór i wspaniałe widoki - to wszystko czeka na odwiedzających te okolice. Co jednak jeśli chcemy napawać się widokami, ale nie jesteśmy najlepszymi piechurami, lub z innych względów nie mamy możliwości pokonywania dużych odległości na nogach? Z pomocą przychodzi kolej linowo-terenowa na Gubałówkę.
Jest to druga najstarsza kolej szynowa w Polsce, która uruchomiona została w 1938 roku. Ostatnią modernizację przeszła w 2001 roku. Kolej ta jest wyposażona w dwa nowoczesne wagony, dzięki którym pasażerowie podczas przejazdu mogą podziwiać panoramę Tatr. Trasa ma długość 1298 m, a jej pokonanie zajmuje niecałe 4 minuty.
Lista najciekawszych kolejek szynowych w Polsce może także uwzględniać takie obiekty jak:
Obydwa nie są może typowymi przedstawicielami kolejek szynowych, co nie zmienia faktu, że cieszą się znacznym zainteresowaniem.
To gdzie znajdują się kolejki szynowe w Polsce, w zdecydowanej większości związane jest z ukształtowaniem terenu. Tego rodzaju środek transportu zazwyczaj miał za zadanie ułatwić dostęp do miejsc, gdzie tradycyjna kolej nie miałaby szans dotrzeć. Dlatego najwięcej kolejek spotkamy na południu kraju, na terenach górzystych.
Zobacz też: Szwajcarzy mają kolejkę linową dla ludzi o mocnych nerwach. Można jechać na dachu