Wenecja i Toskania, to obok Rzymu, najchętniej odwiedzane przez turystów miejsca we Włoszech. Oba są trochę jak z baśni. Jakby nierzeczywista Wenecja, poprzecinana setkami kanałów, w których wodach odbijają się fasady domów, oraz niemalże idealna Toskania z intensywnością swoich kolorów: soczystej zieleni rozległych pól i ciemnej zieleni cyprysów, sieny palonej, ochry, bieli i żółci kamiennych willi i miast, tak wkomponowanych w krajobraz, że wydają się być od zawsze jego częścią.
W obu tych miejscach, których wygląd wciąż niewiele różni się od tego, jakim znamy go z płócien renesansowych mistrzów, widać ingerencję człowieka w naturę, którą udało się ujarzmić w harmonijny sposób, nie pozbawiając jej piękna. I patrząc na to piękno, łatwo uświadomić sobie, że to tu właśnie rodziła się kultura, która zadecydowała o późniejszych losach sztuki całej Europy.
Toskania to ziemia, gdzie ukształtował się renesans, i która wydała dziesiątki najwybitniejszych malarzy, rzeźbiarzy, architektów i poetów. Dziś ich dzieła można podziwiać przede wszystkim w licznych galerich i świątyniach jej stolicy ? Florencji. Toskania to także kryjące wiele niespodzianek średniej wielkości miasta: Siena, Arezzo, Lukka, Piza, Volterra, Prato, Pistoia. To również prastare wsie, opactwa i twierdze rozproszone wsród łagodnych wzgórz, gdzie żyje się zgodnie z naturą i z jej rytmem, a umiłowanie piękna wydaje się być czymś, co mieszkańcy mają we krwi, być może już od czasów starożytnych mieszkańców tych ziem - Etrusków. To oni sprowadzili tu pierwsze szczepy, zapoczątkowując istotną w regionie gałąź sztuki - produkcję wina.
Podobnie Wenecja, kolejny obok Florencji przykład miasta-republiki, była od wieków jedną z włoskich stolic sztuki. Jej teatr, muzyka, opera i malarstwo stały się wzorcem naśladowanym na całym świecie. Także tutejsze rzemiosło nie ma sobie równych.
Toskania i Wenecja, w których szuka się i znajduje źródła europejskiej sztuki, to równocześnie miejsca prowincjonalne, swojskie i zupełnie na miarę człowieka. Miejsca, które można zwiedzać bez końca, ale w których można też odpocząć.
Zobacz też:
Toskania - w dolinie Val d'Orcia
Campo dei Miracoli w Pizie
Oprócz słynnej Krzywej Wieży pizańskie "Pole Cudów" zachwyca także innymi arcydziełami architektury romańskiej, jak katedra, baptysterium i cmentarz Camposanto.
Freski Piera della Francesca w Arezzo
Cykl pięknych fresków Piera della Francesca w kościele Franciszkanów w Arezzo.
Piazza del Campo w Sienie
Centralny plac o charakterystycznym kształcie, otoczony wspaniałymi zabytkami architektury, na którym skupia się życie tego niezwykłego miasta.
Wieże w San Gimignano
San Gimignano jest miastem, którego wygląd ukształtowała swoista rywalizacja jego bogatych mieszkańców o to, kto wzniesie najwspanialszą wieżę. Z ponad 70 wież mieszkalnych do dziś zachowało się 14.
Katedra Santa Maria del Fiore i Baptysterium we Florencji
Imponująca katedra z ogromną kopułą autorstwa Bruneleschiego. Leżące przy niej Baptyseterium jest najstarszym budynkiem sakralnym we Florencji.
Zobacz też:
Toskania - w dolinie Val d'Orcia
Starówka Lukki
W całości otoczona oryginalnymi średniowiecznymi murami, w których obrębie znajduje się wiele romańskich kościołów i przepiękny plac Amfiteatralny (Piazza dell'Anfiteatro), który zachował owalny kształt stojącego tu niegdyś rzymskiego amfiteatru.
Katedra w Prato
Kryje piękny cykl fresków Filippa Lippiego i innych artystów wczesnego renesansu.
Bazylika św. Marka w Wenecji
Wspaniała świątynia dominująca nad centralnym placem Wenecji. Łączy w sobie wschodnie i zachodnie style architektoniczne.
Pałac Dożów w Wenecji
Pałac dawnych władców Wenecji. W jego wnętrzu można podziwiać bogatą kolekcję malarstwa weneckiego, z obrazami takich artystów jak Tiepolo, Veronese, Tintoretto, Tycjan.
Inne weneckie kościoły
Wspaniałe barokowe i renesansowe kościoły położone wzdłuż kanałów Wenecji. Kryją w swoich wnętrzach dzieła największych mistrzów malarstwa europejskiego. Warto wśród nich wymienić: imponujący barokowy Kościół Santa Maria della Salute z obrazami Tycjana i Tintoretta; franciszkański kościół Santa Maria dei Frari (są tu obrazy Tycjana, Giovanniego Belliniego, Vivariniego i Basaitiego oraz rzeźby Donatella); barokowy kościół Santa Maria Assunta dei Gesuiti (kryje Męczeństwo św. Wawrzyńca Tycjana oraz obrazy Tintoretta i Palmy Młodszego) oraz kościół San Giorgio Maggiore wzniesiony wg projektu Palladia i kryjący m.in. Ostatnią wieczerzę Tintoretta.
Zobacz też:
Toskania - w dolinie Val d'Orcia
Val d'Orcia
Niezwykle malownicza dolina, która oddaje sobą całe piękno Toskanii w czystej postaci. Wśród łagodnych wzgórz z uprawami słoneczników, oliwek, winorośli poprzecinanych cyprysowymi alejami leżą niewielkie, pełne uroku miasteczka i średniowieczne opactwa.
Półwysep Argentario
Znajdziemy tu wciąż nieskazitelnie czyste plaże i urokliwe dawne osady rybackie.
Zobacz także:
Toskania - w dolinie Val d'Orcia
Ponte del Diavolo w Borgo a Mozzano
Zadziwiający swoim kształtem most Diabła w niewielkiej osadzie toskańskiego regionu Garfagnana.
Ponte Vecchio we Florencji
Wspaniała XV-wieczna budowla na rzece Arno, znana przede wszystkim jako most Złotników. Od początku swego istnienia most był sukcesywnie zabudowywany sklepami i kramami, które cieszą oko do dziś.
Ponte dei Sospiri w Wenecji
Słynny wenecki most Westchnień, jak nazywali go pisarze romantyzmu. To z niego po raz ostatni spoglądali na Wenecję prowadzeni do więzienia skazańcy.
Ponte di Rialto w Wenecji
Reprezentacyjny most na Canal Grande, zabudowany charakterystycznymi kramami.
Zobacz także:
Wenecja - spacer po magicznym mieście
Galleria degli Uffizi we Florencji
Jedno z najważniejszych muzeów świata. Można tu zobaczyć obrazy Michała Anioła i Rafaela, Caravaggia, Sandra Boticellego, Filippa Lippiego, Cimabuego, Giotta, Holbeina i wielu innych artystów, a także portrety niejednego z polskich królów (Stanisława Augusta Poniatowskiego, Jana III Sobieskiego, paru władców z dynastii Wazów).
Galleria Palatina we Florencji
Mieszcząca się w pałacu Pittich galeria gromadzi ogromną kolekcję dzieł renesansowych i barokowych, w tym obrazy Rafaela, Tycjana, Tintoretta, Rubensa, Perugina i Caravaggia oraz rzeźy Canovy.
Galleria dell'Accademia we Florencji
To właśnie tutaj znajduje się oryginał słynnej rzeźby Dawid Michała Anioła, poza tym inne dzieła tego mistrza oraz malarstwo florenckie z XIII?XVI w.
Museo Civico w Sansepolcro
Gromadzi dzieła urodzonego w tym mieście Piera della Francesca.
Muzeum Marmuru w Carrarze
Muzeum poświęcone słynnemu białemu marmurowi karraryjskiemu, z którego powstawały m.in. rzeźby Michała Anioła.
Museo Etrusco Guarnacci w Volterrze
Gromadzi liczne wykopaliska szuki etruskiej z tych terenów, w tym wyroby z alabastru.
Park archeologiczny Baratti e Populonia
Obejmuje pozostałości dawnej Populonii, niegdyś jednej z dwunastu lucumonii - najważniejszych etruskich miast.
Museo Correr w Wenecji
Można tu zobaczyć najznamienitsze dzieła malarstwa weneckiego, m.in. Bellinich, Lorenza Lotta, Carpaccia.
Gallerie dell'Accademia w Wenecji
Mieszczące się w dawnym kompleksie klasztornym galerie gromadzą największe zbiory malarstwa weneckiego od XIV do XVI w., w tym obrazy Paola Veneziana, Carpaccia, Giovanniego Belliniego, Giorgionego, Tycjana, Lorenza Lotta, Veronesego i Tintoretta.
Collezione Peggy Guggenheim w Wenecji
Muzeum sztuki współczesnej mieszczące się w Palazzo Vernier dei Leoni nad Canal Grande. Można tu zobaczyć m.in. dzieła XX-wiecznej awangardy (dadaizm, kubizm, surrealizm itd.).
Pinacoteca Querini-Stampalia w Wenecji
Gromadzi obrazy artystów weneckich od XIV do XVI w., m.in. Lorenza di Credi, Bernarda Strozziego, Pietra Longhiego, Palmy Starszego, Giambattisty Tiepola czy Giovanniego Belliniego (Ofiarowanie w świątyni).
Galleria Giorgio Franchetti w Wenecji
Można tu podziwiać takie obrazy, jak: Św. Sebastian Mantegni, Wenus Tycjana, dzieła Carpaccia, Tintoretta czy Luki Signorellego, a poza tym gobeliny i meble z XV w.
Zobacz też:
Szkło z Murano (zwane też szkłem weneckim)
Charakterystyczne, wspaniałe kolorowe szkło wytwarzane od stuleci na jednej z wysp Laguny Weneckiej - Murano. Na wyspie, gdzie w XIII w. przeniesiono wszystkie fabryki szkła z Wenecji, znajduje się poświecone tej sztuce Museo dell'Arte Vetraria.
Koronki z Burano
Przepiękne ażurowe tkaniny, których najpiękniejsze przykłady można oglądać w Museo del Merletto.
Wyroby z alabastru - Volterra
Volterra słynie z obróbki wydobywanego tu alabastru. W mieście znajduje się poświęcone temu rzemiosłu muzeum.
Zobacz także:
Chianti
Słynny region winny, gdzie ze szczepów sangiovese, canaiolo nero, trebbiano toscano i malvasia produkowane jest charakterystyczne czerwone wytrawne wino.
Montepulciano
Miejscowość na granicy Val di Chiana i Val d'Orcia. Wina produkuje się tu od czasów etruskich. Najlepsze z nich to szlachetne, czerwone Nobile di Montepulciano oraz nieco mniej wytworne (i tańsze), ale pochodzące z tych samych szczepów (może jednak zawierać domieszki) Rosso di Montepulciano. Wytwarza się tu też Vinsanto - charakterystyczne białe wino deserowe.
Montalcino
Miejsce słynące przede wszystkim z wyrobu świetnego (i drogiego) czerwonego wina - Brunello di Montalcino, jednego z najdłużej leżakujących włoskich win.
Enoturystyka, czyli podróż szlakiem wina do Toskanii i nie tylko
Więcej informacji na temat Toskanii znajdziesz w przewodniku wydawnictwa Bezdroża pt:
Toskania i Wenecja. W krainie cyprysów, oliwy i wina. Wydanie I