¦wiêto Zmar³ych na ¶wiecie. Jak wygl±da w innych krajach?

Dzieñ Wszystkich ¦wiêtych (La Toussaint) wygl±da we Francji podobnie jak w Polsce. 1 listopada Francuzi odwiedzaj± groby swoich bliskich, sk³adaj± na nich kwiaty i wieñce. Nie zapalaj± jednak zniczy. W Pary¿u na s³ynnym cmentarzu Pere-Lachaise gromadz± siê t³umy. Przy grobach znanych osób m.in. Jima Morrisona, Fryderyka Chopina ustawiaj± siê kolejki. Spacer po tym piêknym cmentarzu w dniu Wszystkich ¦wiêtych jest wyj±tkowym prze¿yciem.

¦wiêto Zmar³ych jest w Ekwadorze ¶ci¶le wi±¿e siê z jedzeniem. Rodziny zasiadaj± przy stole zastawionym tradycyjnymi potrawami. Jedz± m.in. chleb guagua, który ma kszta³t dziecka oraz pij± colada morada - napój z fioletowej kukurydzy, je¿yn i innych owoców. Niektóre spo³eczno¶ci takie, jak zamieszkuj±cy ten kraj Indianie, spotykaj± siê ze zmar³ymi przy grobach. Przynosz± w ofierze ich ulubione ofiary i wierz±, ¿e dopiero kiedy zmarli siê nimi najedz± sami zaczynaj± mog± je spo¿yæ. Przy grobach czêsto gra siê te¿ w ko¶ci. To jednak nie rozrywka, ale sposób porozumiewania siê ze zmar³ym. Ka¿dy wyrzucony numer oznacza inne jego potrzeby i zarzuty.

¦wiêto Zmar³ych w Meksyku, czyli Dia de los Muertos to wielkie, podzielone na dwie czê¶ci obchody. Pierwsza czê¶æ odbywaj±ca siê 31 pa¼dziernika i 1 listopada po¶wiêcona jest zmar³ym dzieciom, nazywanym anio³kami. Druga, 1 i 2 listopada, dotyczy doros³ych. Dia de los Muertos to barwne i radosne ¶wiêto. Przygotowania do niego zaczynaj± siê ju¿ na kilka tygodni wcze¶niej. W sklepach pojawiaj± siê s³odycze oraz figurki w kszta³cie szkieletów, trupich czaszek i upiorów przeznaczone do dekoracji lub na prezenty. Domy s± na przyjêcie zmar³ych sprz±tane, budowane s± tak¿e specjalne o³tarze powitalne, na których stawia siê zdjêcie zmar³ego oraz kwiaty, kadzid³a i jedzenie. Rodziny odwiedzaj± te¿ groby zmar³ych, a w niektórych miejscowo¶ciach wci±¿ panuje zwyczaj biesiadowania przy nich ca³± noc. Bliscy wspominaj± wtedy nie¿yj±cych, ¶piewaj± ich ulubione piosenki i jedz± ich ulubione potrawy. Jednym z najpopularniejszych dañ w tym dniu jest kurczak w sosie czekoladowym. Przy grobach dzieci k³adzie siê ich zabawki. Meksykañskie ¦wiêto Zmar³ych ³±czy w sobie hiszpañskie katolickie tradycje z tubylczymi obrz±dkami prekolumbijczyków.

Filipiñczycy tak¿e 1 listopada obchodz± ¦wiêto Zmar³ych. Jest to dzieñ wolny od pracy, w którym ca³e rodziny udaj± siê na cmentarze. Niektórzy bliscy ustawiaj± namioty i dekoruj± groby barwnymi ozdobami. Biesiaduj± przy nagrobkach czêsto ca³± noc. W niektórych regionach, grupy ludzi zwane "pangangaluluwa" wêdruj± od domu do domu graj±c i ¶piewaj±c w imieniu tych, którzy odeszli.

Bu³garia to kraj prawos³awny, a wiêc nie obchodzi siê tu dnia Wszystkich ¦wiêtych. Zmar³ych wspomina siê w tzw. Zaduszki Archanielskie (Archangelska Zadoushnitsa). ¦wiêto przypada w sobotê poprzedzaj±c± 8 listopada. To bardzo wa¿ne ¶wiêto, podczas którego czci siê pamiêæ ¿o³nierzy poleg³ych za ojczyznê. Na cmentarzach wojskowych i przy Grobie Nieznanego ¯o³nierza w Sofii sk³adane s± wieñce. Bu³garzy odwiedzaj± tak¿e mogi³y swoich bliskich i zgodnie z tradycj± zapalaj± na nich ¶wiece i polewaj± je czerwonym winem, symbolizuj±cym krew Chrystusa. Mog± te¿ wypiæ wino na cmentarzu, ale nie z butelki, z której wylewane jest ono na grób. ¦wiêto to okre¶la siê czêsto mianem Zaduszek Czere¶niowych gdy¿ na cmentarz przynosi siê czere¶nie. Jest te¿ inne jedzenie, którym Bu³garzy wzajemnie siê czêstuj±.

Kraje zwi±zkowe z dominuj±cym katolicyzmem obchodz± Wszystkich ¦wiêtych (Allerheiligen) 1 listopada. Niemcy, podobnie jak Polacy, spêdzaj± ten dzieñ na mszy i na cmentarzach. Na grobach zmar³ych bliskich sk³adaj± kwiaty i zapalaj± ¶wiece, a pó¼niej w gronie rodzinnym jedz± uroczysty obiad. W niektórych wioskach zachowa³ siê zwyczaj chodzenia dzieci po domach i ¶piewania pie¶ni. Protestancka czê¶æ spo³eczeñstwa czci zmar³ych podczas tzw. Totensonntag odbywaj±cego siê w ostatni± niedzielê protestanckiego roku ko¶cielnego.