Klocki, odwrócona piramida, ufo na szczycie góry, czyli najdziwniejsze budynki z czasów ZSRR. Co się w nich obecnie mieści?

Wiele budynków, które w czasach ZSRR uchodziły za nowoczesne i wystawne, przetrwało do dziś. Jednak obecnie zamiast zachwytu często wzbudzają jedynie zaskoczenie. Gdzie możemy je zobaczyć?

Perły architektury radzieckiej

W części z nich nic od lat się nie zmieniło, inne znalazły nowe przeznaczenie. Są też takie, które od lat są opuszczone i stopniowo popadają w ruinę.

Spora część zaskakujących budowli z okresu ZSRR to przykłady brutalizmu - nurtu w architekturze, który cieszył się popularnością od lat 60. do 80. ubiegłego stulecia. Mimo że takie budynki znajdziemy na całym świecie (m.in. Torres Blancas w Madrycie, Robarts Library w Toronto), nie dziwi fakt, że w byłych państwach radzieckich jest ich wyjątkowo dużo. 

Styl ten cechują przede wszystkim twarde, surowe kształty oraz brak regularności. W budynkach stworzonych zgodnie z jego duchem często pojawiły się elementy zupełnie niepasujące do całej struktury. To dlatego, że ich bryła była zależna przede wszystkim od umiejscowienia, a także kształtu poszczególnych pomieszczeń.

Obok pereł architektury radzieckiej trudno przejść obojętnie. Wybraliśmy kilka przykładów budowli zlokalizowanych na terenie byłego bloku wschodniego, które dziś cieszą się sporym zainteresowaniem wśród turystów. 

Tbilisi, były budynek ministerialny Tbilisi, były budynek ministerialny Tbilisi, były budynek ministerialny// flickr.com// Rob Schafield// CC BY-NC-ND 2.0.

Betonowe klocki w Tbilisi

Jednym z najbardziej znanych przykładów brutalizmu w architekturze radzieckiej jest budynek dawnego Ministerstwa Transportu Drogowego w Tbilisi z 1975 roku. Nietypowa bryła, która przypomina betonowe klocki postawione jeden na drugim, od początku wzbudzała spore kontrowersje. Jedni się nią zachwycali, inni krytykowali ją za zbytnią nowoczesność.

W latach 2010-2011 były budynek ministerialny przeszedł gruntowny remont. Obecnie znajduje się w nim siedziba Banku Gruzji.

shutterstock
Gruzja, były budynek ministerialny// shutterstock

Zobacz także: Są stare, zniszczone i bardzo dziwne. Ruszamy śladem przystanków autobusowych w dawnych republikach ZSRR

Slovenský rozhlas w Bratysławie Slovenský rozhlas w Bratysławie Flickr.com// G Travels // CC BY-NC 2.0.

Odwrócona piramida w Bratysławie

Charakterystyczny budynek przy ulicy Mýtnej w Bratysławie na pierwszy rzut oka przypomina odwróconą piramidę. Dlatego zwykle zaskakuje osoby zwiedzające to miasto.

Ze względu na długi czasu budowy (1967-1983) budynek był nazywany w Czechosłowacji "budowlą stulecia". Od 1984 znajduje się tu siedziba radia Slovenský rozhlas. Mimo że odwrócona piramida doskonale wpisuje się w nurt brutalistyczny i wyróżnia się na tle współczesnych budynków, na razie nikt nie myśli o jej rozbiórce. Z biegiem lat stała się ona wręcz jednym z symboli Bratysławy.

Wyświetl ten post na Instagramie.

Post udostępniony przez Wolfgang Simlinger (@wolfgangsimlinger) Lut 1, 2019 o 1:23 PST

Zobacz także: Tajemnicze miejsca w Polsce, które kiedyś należały do Niemców i Rosjan. Jeden z budynków popadł w ruinę przez... duchy

Dom-Pomnik Komunistycznej Partii Dom-Pomnik Komunistycznej Partii Dom-Pomnik Komunistycznej Partii// shutterstock

Ufo na szczycie górskim Buzłudża

W 1981 roku władze Komunistycznej Partii Bułgarii zbudowały swój dom-pomnik na szczycie górskim Buzłudża. Wybór lokalizacji nie był przypadkowy. To tutaj w 1891 roku odbył się kongres buzłudżański, w którego trakcie swoją działalność zainicjowali bułgarscy socjaliści.

W czasach, gdy Bułgaria była państwem satelickim ZSRR, w środku budowli przypominającej ufo mieściła się jedna z najważniejszych sal konferencyjnych w kraju. Była ona ozdobiona licznymi mozaikami przedstawiającymi sceny historyczne i przywódców komunistycznych. Dzisiaj możemy podziwiać jedynie ich pozostałości.

Po zmianie ustroju budynek nie znalazł nowego przeznaczenia, dlatego zaczął popadać w ruinę. Jednak co roku w sierpniu odbywają się tu zjazdy zwolenników Bułgarskiej Partii Socjalistycznej, którzy wspominają dawne czasy. 

shutterstock
Dom-Pomnik Komunistycznej Partii// shutterstock

Hotel Salut w Kijowie Hotel Salut w Kijowie Hotel Salut w Kijowie// shutterstock

Hotel Salute w Kijowie

Jednym z najbardziej nietypowych budynków w centrum Kijowa jest hotel Salute. Prace nad nim trwały w latach 1982-1984. Co ciekawe, jego specyficzny wygląd jest rezultatem niezbyt precyzyjnego porozumienia pomiędzy architektami a aparatem partyjnym. 

Początkowo rządzący bardzo wpierali budowę nowoczesnego obiektu. Jednak z czasem znacząco ograniczali jej finansowanie. Powodem była m.in. niechęć architektów do wymienienia wśród autorów budynku kuratora z ramienia partii. Przez to, mimo że fundament został zaprojektowany dla znacznie wyższej konstrukcji, projekt został zrealizowany tylko do połowy. 

shutterstock
Hotel Salut w Kijowie// shutterstock

Petersburg, Siedziba Centralnego Instytutu Badań nad Robotyką i Cybernetyką, wikimedia commons Petersburg, Siedziba Centralnego Instytutu Badań nad Robotyką i Cybernetyką, wikimedia commons Petersburg, Siedziba Centralnego Instytutu Badań nad Robotyką i Cybernetyką, wikimedia commons

Siedziba Centralnego Instytutu Badań nad Robotyką i Cybernetyką

Rosyjski Centralny Instytut Badań nad Robotyką i Cybernetyką jest właścicielem kompleksu budynków w Petersburgu. Wśród nich znajduje się jeden z najbardziej znanych przykładów architektury radzieckiej. "Kosmiczny" budynek porównywany jest m.in. do startującej rakiety czy królewskiej korony.

Nietypowa budowla pochodzi z lat 70. ubiegłego stulecia. To w niej mieszczą się laboratoria instytutu, w których przeprowadza się testy i symulacje.

Zobacz także: Kiedyś mieszkali tu radzieccy dygnitarze. Opuszczony blok przy ul. Sobieskiego 100 w Warszawie

Osz, Kirgizja, Muzeum Sułajmana Too Osz, Kirgizja, Muzeum Sułajmana Too Osz, Kirgizja, Muzeum Sułajmana Too// shutterstock

Muzeum wywiercone w skale

W Kirgistanie w miejscowości Osz znajduje się jedno z najbardziej nietypowych muzeów na świecie. Zostało ono wywiercone w skale w 1978 roku na zboczu świętej góry Sułajmana Too, która od ponad 1500 lat otoczona jest czcią. Co ciekawe, w 2009 wzgórze zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. 

Muzeum, które powstało w tak ważnym miejscu, od razu wzbudziło sensację. Wyróżniała je nie tylko lokalizacja i bogata ekspozycja, ale także oryginalny wygląd budynku.

Upadek ZSRR nie wpłynął jednak na losy muzeum. Do dzisiaj jest to jedna z najpopularniejszych atrakcji Kirgistanu. 

Zobacz także: Sowieci chcieli zrobić na złość Niemcom. Zburzyli ich zabytkowy zamek i zbudowali to

Więcej o: