Kraków vs Warszawa: jak stara i nowa stolica zmieniły swoje turystyczne oblicze w ciągu ostatnich 25 lat

Festiwale, festiwale

Ogromną metamorfozę przeszedł też krakowski Kazimierz, który stał się modnym, nieco alternatywnym miejscem. To tutaj skupiły się najciekawsze kawiarnie i puby Krakowa. Dzielnica dużo zawdzięcza Festiwalowi Kultury Żydowskiej, z roku na rok cieszącemu się coraz większą popularnością. Zresztą, krakowski kalendarz kulturalny wypełniony jest po brzegi. Co roku odbywa się tutaj Krakowski Festiwal Filmowy, Krakowskie Reminiscencje Teatralne, festiwal muzyki klasycznej, poświęcony muzyce dawnej - Misteria Paschalia czy najnowszej - Sacrum Profanum, Festiwal Teatralny Boska Komedia czy literacki Conrad Festival. Wymienić należy także Festiwal Muzyki Filmowej, który bije rekordy popularności, Miesiąc Fotografii i festiwal muzyki elektronicznej Unsound. Pomysłów nie brakuje i już rozbudowany kalendarz wydarzeń Krakowa ciągle się wzbogaca.

Przyjeżdżający tu turyści doceniają także życie nocne, centra handlowe, bary, restauracje i kawiarnie oraz ogólną atmosferę miasta. Kraków staje się miastem coraz bardziej otwartym i tolerancyjnym, wielu cudzoziemców decyduje się zostać właśnie tutaj na dłużej. Z roku na rok co raz więcej osób znajduje zatrudnienie w turystyce, właściciele kamienic i mieszkań otwierają w nich hostele, powstają nowe bary, kluby i kawiarnie.

Nic więc dziwnego, że Kraków zwyciężył w tegorocznym plebiscycie portalu turystycznego Zoover na najlepsze turystyczne miasto w Europie, a Rynek Główny już po raz drugi został uznany za najpiękniejszy plac świata, tym razem przez Lonely Planet.

Festiwal Muzyki Filmowej: Matrix w kombinacie/Fot. Mateusz Skwarczek / Agencja Gazeta

Minusy sławy

Co turystom nie podoba się w Krakowie? Na wielu portalach pojawia się problem zanieczyszczeń i smogu. Inni narzekają na brak podjazdów dla niepełnosprawnych, są też głosy osób, które czuły się w Krakowie niemile widziane ze względu na swój kolor skóry.

Jakie są ciemne strony rosnącej popularności miasta? Zmorą miejscowych są organizowane w Krakowie wieczory kawalerskie, podczas których zachowanie (przyjeżdżających najczęściej z Wielkiej Brytanii) mężczyzn pozostawia wiele do życzenia. Mieszkańcy historycznego centrum Krakowa mają problemy ze snem - na ulicach, w barach i klubach panują tłoki i hałas.

Fot. Mateusz Skwarczek / Agencja Gazeta

Warszawa

Stara stolica to w dalszym ciągu mekka turystów przyjeżdżających do Polski, jednak Warszawa powoli zaczyna deptać jej po piętach. Niestety, szacunek ruchu turystycznego z 2013 roku nie został wykonany, brakuje więc dokładnej liczby przyjeżdżających do stolicy turystów. Wiemy natomiast, że w lipcu 2013 roku dwukrotnie więcej turystów skorzystało z usług biur Warszawskiej Informacji Turystycznej niż rok wcześniej. To duży sukces, biorąc pod uwagę, że rok wcześniej w Warszawie odbyły się mistrzostwa Euro 2012.

Jeszcze na początku lat 2000 Warszawa była pustynią turystyczną, na portalach podróżniczych sami Warszawiacy radzili do stolicy nie przyjeżdżać. Panowała opinia, że jeżeli ktoś w ogóle przez przypadek w Polsce się znalazł, to lepiej, żeby udał się do Krakowa czy Wrocławia. Dziś Warszawa wygląda zupełnie inaczej, turyści doceniają jej poukrywane zabytki, parki, życie nocne i zwiększającą się bazę noclegową.

Co turystów interesuje najbardziej? Według danych zebranych przez punkty informacji turystycznej - w Pałacu Kultury i Nauki, na Rynku Starego Miasta i na lotnisku Chopina, turyści najchętniej zwiedzali Stare Miasto, Łazienki Królewskie, Pałac w Wilanowie, Pałac Kultury i Nauki, Stadion Narodowy, Centrum Nauki Kopernik oraz Park Fontann (uruchomiony w 2011 roku) na Podzamczu. Najpopularniejszymi muzeami są Narodowe i Powstania Warszawskiego, popularne są także miejsca związane z Chopinem. Osoby korzystające z punktów informacji turystycznej to w dużej większości obcokrajowcy, głównie Hiszpanie, Niemcy, Brytyjczycy, Francuzi, Rosjanie, Amerykanie oraz Włosi.

Cenrtum Warszawy w 2001 roku/ Fot. CC BY 2.0/ Henri Sivonen/ Flickr.com

Śladami Muzeum Powstania Warszawskiego

Trochę to potrwało, zanim Warszawa pojawiła się na mapie zagranicznych turystów. Teraz, metropolia nieustannie powiększa swoją ofertę. W ostatnich latach pojawiły się nowe muzea, którym szlaki przetarło interaktywne i multimedialne Muzeum Powstania Warszawskiego, otwarte w 2004 roku. Kilka lat później pojawiło się Muzeum Chopina, otwarte na nowo w 2010 roku czy Centrum Nauki Kopernik, otwarte również w 2010 roku. Wszystkie te muzea zbierają świetne recenzje na portalu dla podróżujących TripAdvisor. Warszawa musi poczekać jeszcze na godną siedzibę Muzeum Sztuki Nowoczesnej, które z powodu problemów z projektami budynku, mieści się w starym pawilonie meblowym na ulicy Emilii Plater. W tym roku udało się uzgodnić projekt nowej siedziby muzeum, którego otwarcie ma nastąpić dopiero w 2019 roku. Z okazji organizacji Euro 2012 Warszawa wzbogaciła się także o nowy Stadion Narodowy, który zastąpił zdewastowany Stadion Dziesięciolecia oraz długo oczekiwane Muzeum Żydów Polskich, którego oficjalne otwarcie nastąpi 28 października tego roku.

Zawsze coś się dzieje

Pierwsze zdanie w opisie Warszawy na portalu Lonely Planet brzmi: "Kraków może być piękny, Gdańsk ma swoje wybrzeże, ale Warszawa to kultura, energia, to miejsce gdzie ciągle coś się dzieje". I faktycznie, o każdej porze roku w Warszawie jest co robić. W ciągu tych ostatnich 20 lat kalendarz wydarzeń kulturalnych Warszawy niepostrzeżenie się wypełnił. Popularnością cieszą się letnie jazzowe koncerty na Starówce, Międzynarodowy Festiwal Sztuki Ulicznej, wrześniowy Festiwal Skrzyżowania Kultur czy coraz popularniejszy Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera. Tłumy przyciąga odbywający się zawsze w październiku Festiwal Filmowy, którego początki sięgają 1985 roku, czy zimowy Międzynarodowy Festiwal Watch Docs- Prawa Człowieka w Filmie - jeden z największych i najstarszych festiwali o prawach człowieka w filmie na świecie, którego pierwsza edycja odbyła się w 2001 roku. Są też wydarzenia o charakterze międzynarodowym jak Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, inne zaś całkiem lokalne, jak topienie marzanny czy wianki. Wymienić należy także odbywający się od 2008 roku festiwal muzyczny Orange Warsaw Festival.

Festiwal Sztuki Ulicy/ Fot. CC-BY-ND 2.0/ Ministry of the Foreign Affairs of Republic of Poland/ Flickr.com

Życie nocne

Życie nocne kwitnie. Pragę opanowały alternatywne kluby i urokliwe kafejki. Centrum jest bardziej różnorodne, jak grzyby po deszczu powyrastały tańsze i droższe bary, restauracje i kluby. Powoli ożywia się także Ochota, Wola i Mokotów. Na początku lat 90-tych Warszawa cierpiała na brak taniego zakwaterowania. W tamtym czasie pozostawały tylko drogie hotele jak Mariott albo mało przyjazne i często zaniedbane hotele robotnicze czy schroniska młodzieżowe. Zaczynając od lat 2000 zaczęły pojawiać się pierwsze hostele, w tym hostel Oki Doki, który doceniły przewodniki Lonely Planet. I choć zabudowa Warszawy nie ułatwia sprawy, dziś w Warszawie hosteli jest mnóstwo, strona hostelbookers.com podaje do wyboru 61.

Niesamowicie zmieniła się Wisła. Projekt rewitalizacji warszawskiej Wisły "Pedałuj i płyń" obejmuje m.in. budowę i zagospodarowanie bulwarów nadwiślańskich, Park Fontann, powstanie Nadwiślańskiego Szlaku Rowerowego, plaż miejskich i rewitalizację Portu Czerniakowskiego. Życie skupia się nad Wisłą zwłaszcza w wakacje, to tutaj działają sezonowo najciekawsze puby i bary, jak Cud nad Wisłą, Pomost 511 czy - po drugiej stronie - Temat Rzeka.

Nad Wisłą/ Fot. CC BY 2.0/ Artur Malinowski/ Flickr.com

W wiecznej przebudowie

Jest cena, którą warszawiacy muszą płacić za tę metamorfozę. Stolica jest w wiecznej przebudowie i zmienia się praktycznie z dnia na dzień. Gdzie się nie pojedzie, można się natknąć na plac budowy: a to druga linia metra, a to nowy wieżowiec, a to modernizacja wiaduktu czy trasy tramwajowej. Dla zwykłego mieszkańca oznacza to szereg utrudnień, dla przyjezdnych, Warszawa to miasto w ciągłym ruchu.

Przez ostatnie lata pojawiło się w Warszawie kilka naprawdę ciekawych budynków, zaczynając od gmachu Biblioteki Uniwersyteckiej czy wspominanego Muzeum Historii Żydów Polskich (budynek projektu Rainera Mahlamäkiego), kończąc na Złotych Tarasach, które, nawiasem mówiąc, także przyciągają sporą liczbę turystów.

Co najbardziej podoba się turystom, a co im przeszkadza? Wg raportu badań ruchu turystycznego w Warszawie w 2012 roku:  "Największe pozytywne wrażenie na turystach robią nadal spotykani w Warszawie ludzie. Na drugim miejscu znalazła się atmosfera miasta. Obsługa turystyczna z każdym rokiem robi coraz lepsze wrażenie naturystach, szczególnie zagranicznych. W nieco mniejszym stopniu poprawiają się wrażenia związane z komunikacją - co siódmy turysta spontanicznie wymienia ją jako źródło negatywnych przeżyć. Korzystanie z komunikacji stanowi najczęściej wymieniany negatywny aspekt pobytu w Warszawie. Na uciążliwości dużego miasta - roboty drogowe, brud i hałas narzeka nieco więcej osób, niż przed rokiem."

Stare Miasto/ Fot. CC BY-NC 2.0/ Eirik Newth/ Flickr.com