Zwierzęta, których raczej nie spotkasz oko w oko. 10 ze 100 gatunków najbardziej zagrożonych wyginięciem

Na Ziemi żyją tylko cztery żółwiaki szanghajskie, a próby ich rozmnożenia nie przynoszą efektów. Błękitną tarantulę metaliczną można spotkać w jednej jedynej indyjskiej prowincji, a najmniejsze na świecie morświny masowo giną w rybackich sieciach. Naukowcy opracowali listę 100 gatunków zwierząt (i roślin), które wkrótce mogą bezpowrotnie zniknąć z powierzchni Ziemi. Przedstawiamy 10 z nich.
Karłowaty leniwiec trójpalczasty Karłowaty leniwiec trójpalczasty Karłowaty leniwiec trójpalczasty / fot. Shutterstock

Karłowaty leniwiec trójpalczasty

Ten najmniejszy z leniwców mierzy mniej niż połowę rozmiaru swojego dwupalczastego kuzyna. Jego cechą charakterystyczną - poza rozmiarem - jest zielonkawy kolor sierści, który zawdzięcza koloniom glonów zasiedlających jego futro. Głównymi zagrożeniami dla tego gatunku są utrata siedlisk z powodu nielegalnego wyrębu lasów na opał i budowę oraz polowania na leniwce prowadzone przez lokalną ludność.
Wielkość populacji: poniżej 500 osobników.
Występowanie: zamieszkuje lasy namorzynowe wyspy Escudo de Veraguas u wybrzeży Panamy.

Morświn kalifornijski Morświn kalifornijski Morświn kalifornijski / fot. shutterstock

Morświn kalifornijski

W ostatnich dekadach XX wieku populacja rzecznych delfinów, endemicznego gatunku  występującego w rzece Jangcy w Chinach, z kilkuset osobników spadła do zera. Naukowcy biją na alarm, że podobny los może spotkać innego wodnego ssaka - najmniejszego na świecie, zamieszkującego płytkie wody Zatoki Kalifornijskiej i deltę rzeki Kolorado w Meksyku morświna kalifornijskiego.

Głównym zagrożeniem dla tego gatunku są przypadkowe odłowy w sieci rybackie, co spotyka najczęściej młode osobniki. Niestety wprowadzenie zakazu prowadzenia połowów w miejscach występowania morświna kalifornijskiego nie jest proste. Połowy ryb stanowią bowiem podstawę utrzymania lokalnej ludności - to główne źródło dochodów w regionie.
Występowanie: Zatoka Kalifornijska, Meksyk.
Wielkość populacji : mniej niż 200 osobników.

Maki szerokonosy Maki szerokonosy Maki szerokonosy / fot. shutterstock

Maki szerokonosy

Ten najrzadszy z lemurów słynie ze swoich potężnych szczęk, którymi łamie grube pędy bambusa (im zawdzięcza swoją angielskojęzyczną nazwę - greater bamboo lemur) - podstawę swojej diety. Odkryty w 1870 roku gatunek przez prawie pięćdziesiąt lat uważano za zupełnie wymarły. Ponownie odkryto go w 1972 roku. Dziś główne zagrożenie dla tego gatunku stanowi niszczenie siedlisk poprzez nielegalną wycinkę i wypalanie lasów deszczowych.

Występowanie: lasy deszczowe Madagaskaru.
Wielkość populacji: 100-160 osobników.

Traszka zagrosańska Traszka zagrosańska Traszka zagrosańska / CC.3.0 / fot. Raigo1/ creatiwe commons

Traszka zagrosańska

Ta niezwykła, zachwycająca swoim ubarwieniem traszka słynie z niezwykłego tańca godowego wykonywanego przez samce, by zwabić samice. Występowanie traszek zagrosańskich ograniczone jest do zaledwie trzech szybko płynących strumieni południowych gór Zagros w Iranie. Istotnym zagrożeniem dla przetrwania tego gatunku jest rosnący popyt w nielegalnym międzynarodowym handlu zoologicznym. Drugim zagrożeniem jest degradacja środowiska, w którym występują - kurczenie się naturalnych siedlisk związane z pozyskiwaniem drewna, sztuczne spiętrzanie strumieni oraz rozprzestrzenianie się obcych gatunków karpi żywiących się jajami i larwami traszki. Gatunek ten w Iranie w teorii podlega ochronie prawnej (handel przedstawicielami tego gatunku jest nielegalny), jednak egzekwowanie przepisów jest niewystarczające.

Wielkość populacji: poniżej 1000 dorosłych osobników.
Występowanie: Iran, góry Zagrosańskie.

kameleon tarzan kameleon tarzan Kameleon tarzan / CC.3.0 / fot. Sebastian Cebring / creative commons.

Kameleon tarzan

Nazwa gatunku pochodzi od wioski we wschodniej części Madagaskaru, gdzie został odkryty (dawniej - Tarzanville, obecnie - Ambodimeloka). Pośród wielu niezwykłych gatunków zwierząt zamieszkujących tę wyspę, zielono-żółty pasiasty kameleon prezentuje się wyjątkowo barwnie. Niestety w wyniku ludzkiej działalności (głównie rolnictwo) jego siedlisko zmniejszyło się zaledwie do trzech fragmentów lasów deszczowych o powierzchni mniejszej niż 10 km2 .

Wielkość populacji: nieznana.
Występowanie
: wschodni Madagaskar.

 Żółwiak szanghajski Żółwiak szanghajski Żółwiak szanghajski / fot. shutterstock

Żółwiak szanghajski

Ogromny żółwiak szanghajski może ważyć nawet do 120 kg, a długość jego skorupy wynosi do 100 cm. Gatunek ten, dziś stojący u progu zagłady, odegrał istotną rolę w historii kultury Wietnamu. Prawdopodobnie to właśnie żółwiak szanghajski jest bohaterem legendy o złotym żółwiu związanej z jeziorem Hanoi. Ze względu na niszczenie siedlisk i polowania na te żółwie, żółwiaki są jednym z najbardziej zagrożonych gatunków na świecie. Liczebność całego gatunku to zaledwie 4 osobniki! Prowadzone przez naukowców próby rozmnożenia pozostałych przy życiu żółwiaków do dziś nie przyniosły efektów.

Wielkość populacji: 4 osobniki.
Występowanie: jeziora Hoan Kiem oraz Dong mo, Wietnam, Chiny.

tarantula metaliczna tarantula metaliczna tarantula metaliczna / fot. shutterstock

Tarantula metaliczna

Chitynowy pancerz tego niezwykłego, żyjącego na przestrzeni mniejszej niż 100 km kwadratowych pajęczaka, mieni się odcieniami błękitu. Głównym zagrożeniem dla tego gatunku jest niszczenie lasu, w którym żyje. Ze względu na niezwykłe ubarwienie, pajęczak ten jest też chętnie kupowany przez zagranicznych hodowców i kolekcjonerów.

Wielkość populacji: nieznana.
Występowanie: Indie, lasy liściaste prowincji Andra Pradesh.

Iguana jamajska Iguana jamajska Iguana jamajska / Cc.3.0 / fpt. Raigo1 / creative commmons

Iguana jamajska

Przez większość ubiegłego wieku, kiedy to całkowicie zniknęła z dwóch małych wysp u wybrzeży Jamajki, uważana za całkowicie wymarłą. Gatunek odkryto ponownie w 1970 roku na obszarze trudno dostępnych Hellshire Hills. Głównym zagrożeniem dla tego gatunku są drapieżniki wprowadzone do ekosystemu przez ludzi (np. mangusta) oraz zmiany środowiska związane z rozprzestrzenianiem rolnictwa. Dziś gatunek ten istnieje na obszarze zaledwie 10 km kwadratowych, w miejscu ściśle chronionym przed dostępem drapieżników przez system pułapek. Las będący ostatnim naturalnym siedliskiem iguany jamajskiej jest prawnie chroniony. Niestety ochrona ta jest niewystarczająca, a z obszaru występowania jaszczurki nadal pozyskuje się drewno używane do wyrobu węgla drzewnego.

Wielkość populacji: nieznana.
Występowanie: Jamajka, Hellshire Hills.

Biegus łyżkodzioby Biegus łyżkodzioby Biegus łyżkodzioby / fot. shutterstock

Biegus łyżkodzioby

Jeden z 11 gatunków ptaków znajdujących się na liście 100 najbardziej zagrożonych gatunków na świecie. Swoją nazwę zawdzięcza unikalnemu kształtowi dzioba, przypominającego spłaszczoną łyżkę. Po upuszczeniu terenów lęgowych znajdujących się w rosyjskiej tundrze, ptak ten migruje do południowo-wschodniej Azji. Podczas swojej podniebnej wędrówki przemierza 800 km. Za główną przyczynę spadku populacji tego niezwykłego ptaka uważa się polowania oraz utratę naturalnych siedlisk wzdłuż szlaku migracyjnego.

Wielkość populacji: poniżej 100 par lęgowych.
Występowanie: Gniazduje w Rosji, by później migrować poprzez wschodnią Azję.

Czepiak pajęczy Czepiak pajęczy Czepiak pajęczy / CC.2.0/ fot. Paulo B. Chaves / creative commons

Czepiak pajęczy

Nazwę zawdzięcza długim, chwytnym kończynom, które ułatwiają mu poruszanie się w zwartych koronach drzew, gdzie spędza większość życia. Co ciekawe, dłonie czepiaków wyposażone są tylko w szczątkowe kciuki. Ze względu na potrzebę zwrócenia uwagi na problem ochrony tych ssaków, czepiaki prawdopodobnie zostaną ogłoszone symbolem  Igrzysk Olimpijskich w Brazylii (w 2016 r.). Głównym zagrożeniem dla tego gatunku jest utrata naturalnych siedlisk i postępująca fragmentaryzacja lasów, przez którą poszczególne populacje czepiaków zostały od siebie oddzielone.

Wielkość populacji: mniej niż 1000 osobników.
Występowanie: lasy południowo - wschodniej Brazylii.

Więcej o: