Lista światowego dziedzictwa UNESCO: nowe miejsca 2012

Lista, która obecnie liczy 962 obiekty, niedawno wydłużyła się o 26 nowych, w tym sześć miejsc w Europie.
Prawie trzy lata - tyle czasu zajęłoby odwiedzenie wszystkich miejsc z Listy Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO, gdyby na każde z nich poświęcić tylko jeden dzień. Lista, która obecnie liczy 962 obiekty, niedawno wydłużyła się o 26 nowych, w tym sześć miejsc w Europie. 20 obiektów kultury, 5 obiektów przyrodniczych i 1 obiekt o charakterze mieszanym wpisano na listę UNESCO podczas ostatnie konferencji w Sankt Petersburgu (24 czerwca - 6 lipca 2012). . Lista Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości to lista międzynarodowej organizacji UNESCO, jednej z filii ONZ, która obejmuje szczególną ochroną obiekty o unikatowej wartości kulturowej bądź przyrodniczej. Dotychczas na listę UNESCO wpisano 745 obiektów kultury, 188 obiektów przyrodniczych i 29 o charakterze mieszanym w 157 państwach będących sygnatariuszami Konwencji. Ogółem Konwencję Światowego Dziedzictwa ratyfikowało 189 państw. Oto nowe cuda na liście. Skaliste wyspy Laguny Południowej (Palau. Z turkusowych wód Laguny Południwej (Palau) sterczy 445 niezamieszkałych wysp wapiennych pochodzenia wulkanicznego. Wyspy mają unikatowe kształty (wiele z nich przypomina grzyby), a otaczają je rafy koralowe o bardzo złożonym ekosystemie (tworzy je ponad 385 gatunków koralowców, żyje tu wiele morskich zwierząt, roślin, ptaków, w tym co najmniej 13 gatunków rekinów). Laguna Południowa to także największe nagromadzenie morskich jezior - zbiorników słonowodnych odizolowanych od morza barierami lądowymi. Prawie trzy lata - tyle czasu zajęłoby odwiedzenie wszystkich miejsc z Listy Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO, gdyby na każde z nich poświęcić tylko jeden dzień. Lista, która obecnie liczy 962 obiekty, niedawno wydłużyła się o 26 nowych, w tym sześć miejsc w Europie. 20 obiektów kultury, 5 obiektów przyrodniczych i 1 obiekt o charakterze mieszanym wpisano na listę UNESCO podczas ostatnie konferencji w Sankt Petersburgu (24 czerwca - 6 lipca 2012). . Lista Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości to lista międzynarodowej organizacji UNESCO, jednej z filii ONZ, która obejmuje szczególną ochroną obiekty o unikatowej wartości kulturowej bądź przyrodniczej. Dotychczas na listę UNESCO wpisano 745 obiektów kultury, 188 obiektów przyrodniczych i 29 o charakterze mieszanym w 157 państwach będących sygnatariuszami Konwencji. Ogółem Konwencję Światowego Dziedzictwa ratyfikowało 189 państw. Oto nowe cuda na liście. Skaliste wyspy Laguny Południowej (Palau. Z turkusowych wód Laguny Południwej (Palau) sterczy 445 niezamieszkałych wysp wapiennych pochodzenia wulkanicznego. Wyspy mają unikatowe kształty (wiele z nich przypomina grzyby), a otaczają je rafy koralowe o bardzo złożonym ekosystemie (tworzy je ponad 385 gatunków koralowców, żyje tu wiele morskich zwierząt, roślin, ptaków, w tym co najmniej 13 gatunków rekinów). Laguna Południowa to także największe nagromadzenie morskich jezior - zbiorników słonowodnych odizolowanych od morza barierami lądowymi. Patrick Colin/unesco.org
Park Narodowy Leńskie Słupy (Rosja). Spektakularne formacje skalne w centralnej części Jakucji ciągną się wzdłuż brzegów rzeki Leny. Leńskie Słupy, czyli kamienne przypory poprzedzielane stromymi wąwozami, osiągają wysokość nawet 100 metrów. Powstały w wyniku erozji skał spowodowanej dużymi rocznymi wahaniami temperatury (zimą nawet -60° C, w lecie +40° C). Park Narodowy Leńskie Słupy (Rosja). Spektakularne formacje skalne w centralnej części Jakucji ciągną się wzdłuż brzegów rzeki Leny. Leńskie Słupy, czyli kamienne przypory poprzedzielane stromymi wąwozami, osiągają wysokość nawet 100 metrów. Powstały w wyniku erozji skał spowodowanej dużymi rocznymi wahaniami temperatury (zimą nawet -60° C, w lecie +40° C). A. Ogloblin/unesco.org
Krajobraz kulturowy prowincji Bali: systemy irygacyjne subak jako przejaw balijskiej filozofii Tri Hita Karana (Indonezja). Krajobraz Bali ukształtowała filozofia Tri Hita Karana, która łączy sferę ducha, świat ludzki i przyrodę. Najważniejszym jej przejawem był subak - system nawadniający terasy ryżowe, którego początki sięgają IX wieku i który pozwolił Bali stać się największym hodowcą ryżu mimo bardzo gęstego zaludnienia. Infrastruktura składająca się z grobli, kanałów, zbiorników i świątyń obejmuje 19,5 tys. ha. Krajobraz kulturowy prowincji Bali: systemy irygacyjne subak jako przejaw balijskiej filozofii Tri Hita Karana (Indonezja). Krajobraz Bali ukształtowała filozofia Tri Hita Karana, która łączy sferę ducha, świat ludzki i przyrodę. Najważniejszym jej przejawem był subak - system nawadniający terasy ryżowe, którego początki sięgają IX wieku i który pozwolił Bali stać się największym hodowcą ryżu mimo bardzo gęstego zaludnienia. Infrastruktura składająca się z grobli, kanałów, zbiorników i świątyń obejmuje 19,5 tys. ha. Ministerstwo Edukacji i Kultury w Indonezji/unesco.org
Przygraniczne miasto garnizonowe Elvas wraz z fortyfikacjami (Portugalia). Miasto Elvas stanowi największy na świecie system bastionów z suchymi fosami, najlepszy na świecie przykład holenderskiej szkoły fortyfikacji. W obrębie murów Elvas obok koszar i obiektów wojskowych mieszczą się kościoły i klasztory, miasto posiada również własny akwedukt na wypadek długiego oblężenia. Historia Elvas sięga X wieku, ale fortyfikacje zaczęto wznosić w 1640 r., gdy Portugalia odzyskała niepodległość. Przygraniczne miasto garnizonowe Elvas wraz z fortyfikacjami (Portugalia). Miasto Elvas stanowi największy na świecie system bastionów z suchymi fosami, najlepszy na świecie przykład holenderskiej szkoły fortyfikacji. W obrębie murów Elvas obok koszar i obiektów wojskowych mieszczą się kościoły i klasztory, miasto posiada również własny akwedukt na wypadek długiego oblężenia. Historia Elvas sięga X wieku, ale fortyfikacje zaczęto wznosić w 1640 r., gdy Portugalia odzyskała niepodległość. Raul Ladeira & Domingos Bucho/unesco.org
Miejsce narodzin Jezusa Chrystusa: Bazylika Narodzenia Pańskiego i szlak pielgrzymkowy w Betlejem (Palestyna). Bazylika Narodzenia Pańskiego zgodnie z tradycją chrześcijańską mieści się 10 km na południe od Jerozolimy, nad grotą, w której miał narodzić się Jezus. Pierwotna budowla spłonęła w pożarze, ale w nowej świątyni zachowały się wyszukane mozaiki podłogowe. Miejsce to także łacińskie, greckie, franciszkańskie i ormiańskie klasztory i kościoły, jak również dzwonnice i ogrody tarasowe oraz szlak pielgrzymkowy. Bazylikę Narodzenia Pańskiego i szlak pielgrzymkowy w Betlejem wpisano jednocześnie na Listę Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu, na której obecnie znajduje się 38 miejsc. Miejsce narodzin Jezusa Chrystusa: Bazylika Narodzenia Pańskiego i szlak pielgrzymkowy w Betlejem (Palestyna). Bazylika Narodzenia Pańskiego zgodnie z tradycją chrześcijańską mieści się 10 km na południe od Jerozolimy, nad grotą, w której miał narodzić się Jezus. Pierwotna budowla spłonęła w pożarze, ale w nowej świątyni zachowały się wyszukane mozaiki podłogowe. Miejsce to także łacińskie, greckie, franciszkańskie i ormiańskie klasztory i kościoły, jak również dzwonnice i ogrody tarasowe oraz szlak pielgrzymkowy. Bazylikę Narodzenia Pańskiego i szlak pielgrzymkowy w Betlejem wpisano jednocześnie na Listę Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu, na której obecnie znajduje się 38 miejsc. Federico Busonero/unesco.org
Gmach Opery Margrabiów w Bayreuth (Niemcy). Gmach Opery Margrabiów w Bayreuth to arcydzieło barokowej architektury teatralnej. Operę wybudowano w latach 1745 i 1750, dziś jest ona jedynym w pełni zachowanym (wliczając oryginalne materiały, np. drewno i płótno) przykładem obiektów tego typu. Gmach i wnętrze opery stały się zapowiedzią dużych publicznych teatrów, które zaczęły powstawać w XIX wieku. Gmach Opery Margrabiów w Bayreuth (Niemcy). Gmach Opery Margrabiów w Bayreuth to arcydzieło barokowej architektury teatralnej. Operę wybudowano w latach 1745 i 1750, dziś jest ona jedynym w pełni zachowanym (wliczając oryginalne materiały, np. drewno i płótno) przykładem obiektów tego typu. Gmach i wnętrze opery stały się zapowiedzią dużych publicznych teatrów, które zaczęły powstawać w XIX wieku. Heiko Oehme (BSV)/unesco.org
Wielki meczet (Masjed-e Jamé of Isfahan) w Isfahan (Iran). Położony w zabytkowym centrum Isfahanu 'Meczet Piątkowy' jest doskonałą ilustracją trwającej 12 wieków (począwszy od roku 841 n.e.) ewolucji islamskiej architektury sakralnej. Meczet o powierzchni 20 000 m2 to najstarsza tego typu zachowana budowla w Iranie, inspiracja dla późniejszych meczetów w całej Azji Środkowej. Dekoracje meczetu to żywa historia ponad 1000 lat islamskiej sztuki zdobniczej. Wielki meczet (Masjed-e Jamé of Isfahan) w Isfahan (Iran). Położony w zabytkowym centrum Isfahanu 'Meczet Piątkowy' jest doskonałą ilustracją trwającej 12 wieków (począwszy od roku 841 n.e.) ewolucji islamskiej architektury sakralnej. Meczet o powierzchni 20 000 m2 to najstarsza tego typu zachowana budowla w Iranie, inspiracja dla późniejszych meczetów w całej Azji Środkowej. Dekoracje meczetu to żywa historia ponad 1000 lat islamskiej sztuki zdobniczej. Nomination Files/MJIB
Pasmo Ghatów Zachodnich (Indie). Ghaty Zachodnie, pasmo górskie starsze od Himalajów, ma ogromny wpływ na monsunowy klimat całego regionu. Pasmo jest także uznawane za jedno z ośmiu miejsc na Ziemi o największej bioróżnorodności. Wiecznie zielone lasy tropikalne są domem dla co najmniej 325 zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt, roślin, płazów, gadów, ryb i ptaków. Pasmo Ghatów Zachodnich (Indie). Ghaty Zachodnie, pasmo górskie starsze od Himalajów, ma ogromny wpływ na monsunowy klimat całego regionu. Pasmo jest także uznawane za jedno z ośmiu miejsc na Ziemi o największej bioróżnorodności. Wiecznie zielone lasy tropikalne są domem dla co najmniej 325 zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt, roślin, płazów, gadów, ryb i ptaków. S. Thangaraj Panner Selvam/unesco.org
Stanowiska neolityczne w Çatalhöyük (Turcja). Dwa wzgórza na południu Płaskowyżu Anatolijskiego kryją 18 warstw znalezisk z okresu neolitu (ok. 7400 do 6200 p.n.e.) świadczące o ewolucji praktyk kulturowych w epoce miedzi (ok. 6200 do 5200 p.n.e.). Çatalhöyük dostarcza ważnych dowodów przejścia od osiadłych wiosek do aglomeracji miejskich. Stanowiska neolityczne w Çatalhöyük (Turcja). Dwa wzgórza na południu Płaskowyżu Anatolijskiego kryją 18 warstw znalezisk z okresu neolitu (ok. 7400 do 6200 p.n.e.) świadczące o ewolucji praktyk kulturowych w epoce miedzi (ok. 6200 do 5200 p.n.e.). Çatalhöyük dostarcza ważnych dowodów przejścia od osiadłych wiosek do aglomeracji miejskich. Fot. catalhoyuk/CC/flickr.com
Stanowiska archeologiczne w Xanadu, letniej stolicy dynastii Yuan (Chiny). Szczątki legendarnego miasta Xanadu, stolicy mogolskiego władcy Kubilaj-chana, wznoszą się na północ od Wielkiego Muru. W Xanadu Kubilaj-chan założył dynastię Yuan, która rozszerzając swoje azjatyckie wpływy rządziła Chinami przez wiek. Stąd także na tereny północno-wschodniej Azji zaczął rozprzestrzeniać się buddyzm tybetański. Miasto zostało zaprojektowane zgodnie z zasadami feng shui w stosunku do sąsiadujących z nim gór i rzeki. Pozostałości świątyń, pałaców, obozowisk nomadów, grobowców i wodnych elementów architektury są niezwykłym przykładem próby połączenia koczowniczego stylu życia Monogłów z kulturą Chińczyków Han. Stanowiska archeologiczne w Xanadu, letniej stolicy dynastii Yuan (Chiny). Szczątki legendarnego miasta Xanadu, stolicy mogolskiego władcy Kubilaj-chana, wznoszą się na północ od Wielkiego Muru. W Xanadu Kubilaj-chan założył dynastię Yuan, która rozszerzając swoje azjatyckie wpływy rządziła Chinami przez wiek. Stąd także na tereny północno-wschodniej Azji zaczął rozprzestrzeniać się buddyzm tybetański. Miasto zostało zaprojektowane zgodnie z zasadami feng shui w stosunku do sąsiadujących z nim gór i rzeki. Pozostałości świątyń, pałaców, obozowisk nomadów, grobowców i wodnych elementów architektury są niezwykłym przykładem próby połączenia koczowniczego stylu życia Monogłów z kulturą Chińczyków Han. Wei Jian/unesco.org
Prehistoryczne miejsca, związane z ewolucją człowieka na Górze Karmel: Jaskinie Nahal Me'arot / Wadi el-Mughara (Izrael). Zachodnie zbocze góry Karmel to dokumentacja pięciu tysięcy lat ewolucji człowieka i współistnienia w tym samym czasie neandertalczyka i człowieka anatomicznie współczesnego. Na 54-hektarowym terenie znaleźć można ślady pochówków, początków architektury murowanej i oznaki przejścia od łowiecko-zbierackiego trybu życia do rolnictwa i hodowli zwierząt. Prehistoryczne miejsca, związane z ewolucją człowieka na Górze Karmel: Jaskinie Nahal Me'arot / Wadi el-Mughara (Izrael). Zachodnie zbocze góry Karmel to dokumentacja pięciu tysięcy lat ewolucji człowieka i współistnienia w tym samym czasie neandertalczyka i człowieka anatomicznie współczesnego. Na 54-hektarowym terenie znaleźć można ślady pochówków, początków architektury murowanej i oznaki przejścia od łowiecko-zbierackiego trybu życia do rolnictwa i hodowli zwierząt. Albatross Aerial Photography LTD/unesco.org
Skamieliny Chengjian (Chiny). Według opinii ekspertów skamieliny Chengijan to jedno z najciekawszych znalezisk XX wieku, otwierające niesamowite możliwości dla badaczy. 512-hektarowa działka w chińskiej prowincji Yunnan stanowi najbardziej kompletną dziś dokumentację zjawiska 'kambryjskiej eksplozji', czyli procesów zachodzących około 500 do 525 milionów lat temu, kiedy to wyewoluowały formy będące przodkami wszystkich współczesnych stworzeń. Skamieliny Chengjian (Chiny). Według opinii ekspertów skamieliny Chengijan to jedno z najciekawszych znalezisk XX wieku, otwierające niesamowite możliwości dla badaczy. 512-hektarowa działka w chińskiej prowincji Yunnan stanowi najbardziej kompletną dziś dokumentację zjawiska 'kambryjskiej eksplozji', czyli procesów zachodzących około 500 do 525 milionów lat temu, kiedy to wyewoluowały formy będące przodkami wszystkich współczesnych stworzeń. Chengjiang Fossil National Geopark Management Committee/unesco.org
Jeziora Ounianga (Czad). System 18 połączonych ze sobą jezior zajmuje obszar 62,808 ha w ekstremalnie suchym regionie Sahary, Ennedi. Jeziora dzielą się na dwie grupy: 4 zbiorniki o mocnym zasoleniu i 10 z krystalicznie czystą słodką wodą, będącą środowiskiem życia wielu organizmów. Całość tworzy przepiękny, pełen kształtów i kolorów krajobraz. Jeziora Ounianga (Czad). System 18 połączonych ze sobą jezior zajmuje obszar 62,808 ha w ekstremalnie suchym regionie Sahary, Ennedi. Jeziora dzielą się na dwie grupy: 4 zbiorniki o mocnym zasoleniu i 10 z krystalicznie czystą słodką wodą, będącą środowiskiem życia wielu organizmów. Całość tworzy przepiękny, pełen kształtów i kolorów krajobraz. Sven Oehm/unesco.org
Krajobraz kulturowy trzech obszarów geograficznych: Bassari, Fula i Bedik (Senegal). Kraj Bassari leży w południowo-wschodniej części Senegalu. Obejmuje trzy obszary geograficzne: Bassari (teren Salémata), Bedik (teren Bandafassi) i Fula (obszar Dindéfello). Krajobraz Bassari tworzą tarasy i pola ryżowe, poprzeplatane wsiami z chatami krytymi strzechą, osadami i stanowiskami archeologicznymi. W odpowiedzi na trudne warunki środowiskowe mieszkańcy Bassari wykształcili oryginalne sposoby uprawy, zasady społeczne i rytuały, a bogata kultura plemienna jest tu wciąż żywa. Krajobraz kulturowy trzech obszarów geograficznych: Bassari, Fula i Bedik (Senegal). Kraj Bassari leży w południowo-wschodniej części Senegalu. Obejmuje trzy obszary geograficzne: Bassari (teren Salémata), Bedik (teren Bandafassi) i Fula (obszar Dindéfello). Krajobraz Bassari tworzą tarasy i pola ryżowe, poprzeplatane wsiami z chatami krytymi strzechą, osadami i stanowiskami archeologicznymi. W odpowiedzi na trudne warunki środowiskowe mieszkańcy Bassari wykształcili oryginalne sposoby uprawy, zasady społeczne i rytuały, a bogata kultura plemienna jest tu wciąż żywa. Sébastien Moriset/unesco.org
Dziedzictwo archeologiczne Doliny Lenggong (Malezja. Cztery stanowiska archeologiczne w malezyjskiej Dolinie Lenggong to jeden z najdłuższych zapisów życia wczesnego człowieka w jednej miejscowości, najstarszy poza kontynentem afrykańskim. Historia ludzkiej bytności na tym terenie sięga tu blisko 2 milionów lat (można zobaczyć między innymi warsztaty paleolitycznych narzędzi). Dziedzictwo archeologiczne Doliny Lenggong (Malezja. Cztery stanowiska archeologiczne w malezyjskiej Dolinie Lenggong to jeden z najdłuższych zapisów życia wczesnego człowieka w jednej miejscowości, najstarszy poza kontynentem afrykańskim. Historia ludzkiej bytności na tym terenie sięga tu blisko 2 milionów lat (można zobaczyć między innymi warsztaty paleolitycznych narzędzi). Centre for Global Archaeological Research/unesco.org
Krajobraz Grand Pré, związany z dawną Akadią (Kanada). Region Grand Pré w Nowej Szkocji to wyjątkowy przykład adaptacji pierwszych osadników europejskich do warunków północnoamerykańskiego wybrzeża Atlantyku, charakteryzującego się ekstremalnymi pływami morskimi. Bagna, które wymusiły tworzenie skomplikowanych systemów melioracyjnych, nadal determinują życie mieszkańców. W Grand Pré mieszczą się stanowiska archeologiczne, to też miejsce pamięci deportacji zamieszkujących te tereny Akadian. Krajobraz Grand Pré, związany z dawną Akadią (Kanada). Region Grand Pré w Nowej Szkocji to wyjątkowy przykład adaptacji pierwszych osadników europejskich do warunków północnoamerykańskiego wybrzeża Atlantyku, charakteryzującego się ekstremalnymi pływami morskimi. Bagna, które wymusiły tworzenie skomplikowanych systemów melioracyjnych, nadal determinują życie mieszkańców. W Grand Pré mieszczą się stanowiska archeologiczne, to też miejsce pamięci deportacji zamieszkujących te tereny Akadian. Christophe Rivet/unesco.org
Zdobione domy wiejskie w Hälsingland (Szwecja). Siedem drewnianych domów we wschodniej części Szwecji pochodzących z XIX wieku, ozdobionych malowidłami znanych i wędrownych artystów, stanowi szczytowe osiągnięcie szwedzkiej sztuki ludowej. Malowidła zdobią domy, które zarezerwowane były na specjalne uroczystości i łączą sztukę ludową z barokiem i rokoko (stylami preferowanymi wówczas przez ziemiaństwo, by podkreślić dobrobyt wolnych chłopów aspirujących do wyższych klas). Zdobione domy wiejskie w Hälsingland (Szwecja). Siedem drewnianych domów we wschodniej części Szwecji pochodzących z XIX wieku, ozdobionych malowidłami znanych i wędrownych artystów, stanowi szczytowe osiągnięcie szwedzkiej sztuki ludowej. Malowidła zdobią domy, które zarezerwowane były na specjalne uroczystości i łączą sztukę ludową z barokiem i rokoko (stylami preferowanymi wówczas przez ziemiaństwo, by podkreślić dobrobyt wolnych chłopów aspirujących do wyższych klas). Frederic Boukari/unesco.org
Zabytkowe kopalnie rtęci w Almadén i Idrija (Hiszpania i Słowenia). Dwie kopalnie rtęci, hiszpańska Almadén i słoweńska Idrija, do niedawna były największymi działającymi kopalniami rtęci na świecie. W Hiszpanii rtęć wydobywano już od starożytności, w Słowenii od końca XV wieku. Zabytkowe kopalnie rtęci w Almadén i Idrija (Hiszpania i Słowenia). Dwie kopalnie rtęci, hiszpańska Almadén i słoweńska Idrija, do niedawna były największymi działającymi kopalniami rtęci na świecie. W Hiszpanii rtęć wydobywano już od starożytności, w Słowenii od końca XV wieku. FotoDomingo/unesco.org
Historyczne miasto Grand-Bassam (Wybrzeże Kości Słoniowej). Zabytkowe miasto Grand-Bassam, pierwsza stolica Wybrzeża Kości Słoniowej, jest przykładem miasta kolonialnego z końca XIX i początku XX wieku, składającego się z dzielnicy handlowej, administracyjnej, mieszkalnej dla Europejczyków i oddzielnej dla Afrykańczyków. Afrykańska wioska rybaska sąsiaduje tu z architektura kolonialną, z charakterystycznymi galeriami, tarasami i ogrodami, co pokazuje złożoność panujących niegdyś w mieście relacji społecznych. W przeszłości Grand-Bassam było najważniejszym portem oraz centrum ekonomicznych i sądowniczym Wybrzeża Kości Słoniowej. Historyczne miasto Grand-Bassam (Wybrzeże Kości Słoniowej). Zabytkowe miasto Grand-Bassam, pierwsza stolica Wybrzeża Kości Słoniowej, jest przykładem miasta kolonialnego z końca XIX i początku XX wieku, składającego się z dzielnicy handlowej, administracyjnej, mieszkalnej dla Europejczyków i oddzielnej dla Afrykańczyków. Afrykańska wioska rybaska sąsiaduje tu z architektura kolonialną, z charakterystycznymi galeriami, tarasami i ogrodami, co pokazuje złożoność panujących niegdyś w mieście relacji społecznych. W przeszłości Grand-Bassam było najważniejszym portem oraz centrum ekonomicznych i sądowniczym Wybrzeża Kości Słoniowej. Fot. Ministerstwo Kultury Wybrzeża Kości Słoniowej/unesco.org
Główne ośrodki górnicze Walonii (Belgia). Choć region Walonii miał setki kopalń, większość z nich straciła swoją infrastrukturę, a w dobrym stanie (dzięki daleko idącej uczciwości) przetrwały tylko cztery. Kompleksy złożone z kopalń i robotniczych miast to przykłady utopijnej architektury z wczesnych okresów epoki przemysłowej w Europie. Główne ośrodki górnicze Walonii (Belgia). Choć region Walonii miał setki kopalń, większość z nich straciła swoją infrastrukturę, a w dobrym stanie (dzięki daleko idącej uczciwości) przetrwały tylko cztery. Kompleksy złożone z kopalń i robotniczych miast to przykłady utopijnej architektury z wczesnych okresów epoki przemysłowej w Europie. Guy Focant/unesco.org
Miejsca związane z połowami pereł jako tradycyjną gospodarką wyspiarską (Bahrajn). Kompleks będący świadectwem wspaniale zagospodarowanego potencjału wyspiarskiego Bahrajnu składa się z 17 budynków w mieście Murharraq (rezydencje bogatych kupców, sklepy, magazyny i meczet), hodowli ostryg na morzu, części nabrzeża i twierdzy Qal'at Bu Mahir. To świetny przykład tradycyjnego wykorzystania zasobów mórz i ludzkiej interakcji ze środowiskiem, które kształtowały zarówno gospodarkę jak i tożsamość kulturową tej wyspiarskiej społeczności. Miejsca związane z połowami pereł jako tradycyjną gospodarką wyspiarską (Bahrajn). Kompleks będący świadectwem wspaniale zagospodarowanego potencjału wyspiarskiego Bahrajnu składa się z 17 budynków w mieście Murharraq (rezydencje bogatych kupców, sklepy, magazyny i meczet), hodowli ostryg na morzu, części nabrzeża i twierdzy Qal'at Bu Mahir. To świetny przykład tradycyjnego wykorzystania zasobów mórz i ludzkiej interakcji ze środowiskiem, które kształtowały zarówno gospodarkę jak i tożsamość kulturową tej wyspiarskiej społeczności. Herb Stovel/unesco.org
Krajobrazy między górami i morzem w Rio de Janeiro (Brazylia). W większym stopniu uwzględniono tu naturalne walory będące inspiracją dla powstania brazylijskiego miasta Rio de Janeiro niż wytwory człowieka: od najwyższych punktów w górach Parku Narodowego Tijuca aż do morza. Ochroną objęto również Ogród Botaniczny, Góry Corcovado ze słynnym posągiem Chrystusa i wzgórza wokół Guanabara Bay, w tym rozległe krajobrazy wzdłuż zatoki Copacabana. Krajobrazy między górami i morzem w Rio de Janeiro (Brazylia). W większym stopniu uwzględniono tu naturalne walory będące inspiracją dla powstania brazylijskiego miasta Rio de Janeiro niż wytwory człowieka: od najwyższych punktów w górach Parku Narodowego Tijuca aż do morza. Ochroną objęto również Ogród Botaniczny, Góry Corcovado ze słynnym posągiem Chrystusa i wzgórza wokół Guanabara Bay, w tym rozległe krajobrazy wzdłuż zatoki Copacabana. Ruy Salaverry/unesco.org
Obszar chroniony dorzecza Sangha (Kongo, Kamerun i Republika Środkowej Afryki). Położony w północno-zachodniej części dorzecza Kongo, na styku Kamerunu, Republiki Konga i Republiki Środkowoafrykańskiej obszar, obejmuje trzy sąsiadujące ze sobą parki narodowe o łącznej powierzchni ponad 750 tys. hektarów. Znaczna cześć wilgotnego, tropikalnego terytorium jest niezależna od działalności człowieka i zamieszkała przez spektakularne gatunki zwierząt, np. krokodyle nilowe, leśnych słoni, krytycznie zagrożonych wyginięciem goryli z Zachodniej Niziny i szympansów. Obszar chroniony dorzecza Sangha (Kongo, Kamerun i Republika Środkowej Afryki). Położony w północno-zachodniej części dorzecza Kongo, na styku Kamerunu, Republiki Konga i Republiki Środkowoafrykańskiej obszar, obejmuje trzy sąsiadujące ze sobą parki narodowe o łącznej powierzchni ponad 750 tys. hektarów. Znaczna cześć wilgotnego, tropikalnego terytorium jest niezależna od działalności człowieka i zamieszkała przez spektakularne gatunki zwierząt, np. krokodyle nilowe, leśnych słoni, krytycznie zagrożonych wyginięciem goryli z Zachodniej Niziny i szympansów. Andrea Turkalo/unesco.org
Zagłębie górnicze Nord-Pas de Calais (Francja). Zagłębie górnicze francuskiego Nord-Pas de Calais to świadectwo dążenia do stworzenia modelowego miasta robotniczego z połowy XIX wieku i krajobraz ukształtowany przez trzy stulecia wydobycia węgla. 109 obiektów na 120 tys. hektarów dokumentuje warunki pracy i życia górników i ich rodzin, świetnie ilustrując ten znaczący okres w historii Europy. Zagłębie górnicze Nord-Pas de Calais (Francja). Zagłębie górnicze francuskiego Nord-Pas de Calais to świadectwo dążenia do stworzenia modelowego miasta robotniczego z połowy XIX wieku i krajobraz ukształtowany przez trzy stulecia wydobycia węgla. 109 obiektów na 120 tys. hektarów dokumentuje warunki pracy i życia górników i ich rodzin, świetnie ilustrując ten znaczący okres w historii Europy. Hubert Bouvet/unesco.org
Mauzoleum w Gonbad-e Kawus (Iran). 53-metrowy grobowiec wybudowany w 1006 roku n.e. dla Qabus Ibn Voshmgira koło ruin starożytnego miasta Jorjan nad rzeką Gorgan w północno-wschodniej części Iranu to świadectwo wymiany kulturalnej między nomadami Azji Środkowej i starożytną cywilizacją Iranu. Ten wyjątkowy i innowacyjny technologicznie przykład islamskiej architektury wpłynął na styl budowania obiektów sakralnych w Iranie, Anatolii i Azji Środkowej. Skomplikowana geometrycznie forma ilustruje rozwój matematyki i nauk ścisłych w świecie muzułmańskim na przełomie pierwszego tysiąclecia naszej ery. Mauzoleum w Gonbad-e Kawus (Iran). 53-metrowy grobowiec wybudowany w 1006 roku n.e. dla Qabus Ibn Voshmgira koło ruin starożytnego miasta Jorjan nad rzeką Gorgan w północno-wschodniej części Iranu to świadectwo wymiany kulturalnej między nomadami Azji Środkowej i starożytną cywilizacją Iranu. Ten wyjątkowy i innowacyjny technologicznie przykład islamskiej architektury wpłynął na styl budowania obiektów sakralnych w Iranie, Anatolii i Azji Środkowej. Skomplikowana geometrycznie forma ilustruje rozwój matematyki i nauk ścisłych w świecie muzułmańskim na przełomie pierwszego tysiąclecia naszej ery. Fot. سیمرغ کوچولو/CC/Wikimedia Commons
Rabat - dzielnice zabytkowe i modernistyczne miasto (Maroko). Rabat, Miasto położone na atlantyckim wybrzeżu Maroka, jest produktem żyznej wymiany między arabsko-muzułmańską przeszłością a zachodnim modernizmem. Ochroną objęto starą, sięgającą XII wieku część miasta, i część nową, która powstawała w latach 1912-1930 pod francuskim protektoratem. Nowe Miasto w Rabacie jest jednym z największych i najbardziej ambitnych (a także kompletnych) projektów urbanistycznych powstałych w Afryce w XX wieku. Rabat - dzielnice zabytkowe i modernistyczne miasto (Maroko). Rabat, Miasto położone na atlantyckim wybrzeżu Maroka, jest produktem żyznej wymiany między arabsko-muzułmańską przeszłością a zachodnim modernizmem. Ochroną objęto starą, sięgającą XII wieku część miasta, i część nową, która powstawała w latach 1912-1930 pod francuskim protektoratem. Nowe Miasto w Rabacie jest jednym z największych i najbardziej ambitnych (a także kompletnych) projektów urbanistycznych powstałych w Afryce w XX wieku. Veronique Dauge/unesco.org

Dasz się oszukać? Sprawdź, jak dobry z geografii jesteś

Pytanie 1 z 16 Najgłębszym polskim jeziorem są Śniardwy.
POPULARNE
NAJNOWSZE