Blisko, niedrogo i bajkowo. Najpiękniejsze słowackie zamki na jesień
Zamek w Orawie, Słowacja. Zamek w Orawie to jedna z najpiękniejszych budowli historycznych Słowacji. Góruje nad regionem orawskim, najwyższa jego część wznosi się 112 metrów powyżej rzeki Orawy. Zamek ten nigdy nie został zdobyty. Ostatecznie stał się siedzibą Muzeum Orawskiego. Sporym zainteresowaniem cieszą się urządzane tu nocne wycieczki, czyli spotkania z duchami czy inscenizacje historyczne. W lecie goszczą tu sokolnicy. Zamek Orawski /Fot. Shutterstock
Słowacja zamki. Zamek Orawski
10 km na północ od Kubina, na prawym brzegu Orawy wyrasta 112-metrowa wapienna skała ukoronowana baśniowym zamczyskiem. Zamek Orawski (Oravský hrad), z węgierska zwany Árvavár, jest największą atrakcją wśród zabytków regionu. U stóp zamkowej skały przycupnęła wieś Orawskie Podzamcze (Oravský Podzámok) - najstarsza miejscowość
regionu. Jako podzamcze nigdy nie została miastem, była jednak ważnym ośrodkiem administracyjnym. Z dawnych czasów zachował się nieregularny ryneczek, barokowy kościół św. Jana Nepomucena oraz kilka klasycystycznych domów z początku XVIII w.
Stanicę strzegącą traktu wojennego i handlowego do Polski wzniesiono przed 1235 r. Przez 300 lat wraz z całą Orawą była majątkiem królów węgierskich. W połowie XVI w. zamek został podarowany Franciszkowi Thurzó, którego potomkowie i następcy władali nim do 1945 r. W 1800 r. budowlę zniszczył pożar, po którym przez jakiś czas stała opuszczona. W 1868 r. w dolnym zamku urządzono muzeum. Ostatnie wielkie prace budowlane przeprowadził József Pálffy na przełomie XIX i XX w. Po wojnie twierdzę wyremontowano (1953-2001), przeznaczając cały obiekt na Muzeum Orawskie.
Zwiedzanie rozpoczyna się stromym podejściem pod renesansową bramę, za którą rozciąga się dziedziniec dolnego zamku. Otaczają go zabudowania pałacu Thurzonów i kaplica ze stiukowymi stropami, w której wzrok przykuwa renesansowe epitafium Jerzego Thurzó. Nieco powyżej znajduje się drugi dziedziniec z okazałymi zabudowaniami średniego zamku, w których umieszczono najciekawszą część ekspozycji, m.in. wyposażenie, meble i galerię portretów dawnych panów na Zamku Orawskim. Sporo eksponatów pochodzi z XIX-wiecznego muzeum Pálffych, pierwszego na Słowacji. Do nowszych należy kolekcja etnograficzna. Najwyższa część twierdzy, cytadela, jest zarazem najstarszą. Z dolnego zamku wiedzie do niej 880 schodów. Niegdyś przebywali tu tylko żołnierze i nic dziwnego,
bo zwykłemu, przeciętnie odważnemu śmiertelnikowi kręci się w głowie od widoku wąskiego tarasu zawieszonego ponad 100 m nad rzeką. Warto jednak pokonać strach dla prześlicznej panoramy okolic, która rozpościera się z tego miejsca.
Zamek Spiski, Słowacja Zamek Spiski, Słowacja fot. 123rf.com
Słowacja zamki. Zamek Spiski
Na wyniosłym nagim wzgórzu ponad miasteczkiem (600 m n.p.m.) wznoszą się majestatyczne ruiny potężnego zamku, administracyjnej stolicy dawnego Spiszu - to Zamek Spiski.
Ruiny rozciągające się na obszarze ok. 4 ha są największym zespołem zamkowym środkowej Europy, a zarazem przykładem rozwoju architektury militarnej od XII do XVII w. Od 1993 r. figurują na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO.
Zamek Spiski był wzmiankowany w XII w. W 1221 r. otaczał go kamienny mur. Podobno w czasie najazdu tatarskiego w 1241 r. schronili się tu mieszkańcy Spiszu. Zamek nie został zdobyty. Z końca XIII w. zachowała się potężna, zwężająca się ku górze wieża. W czasie przetaczających się przez Spisz wojen i powstań zamek został dwukrotnie zdobyty - w połowie XV w. przez husyckie wojska Jana Jiskry, a w XVI w. przez wojska cesarza Ferdynanda I. Właścicielami warowni były kolejno magnackie rodziny Thurzonów, następnie Zapolyów, potem znów Thurzonów, a od roku 1639 aż do?1945 Csákych.
Najstarszą częścią budowli jest tzw. górny zamek z donżonem, romańskim pałacem, przedzamczem i fortyfikacjami z XIII w. Kolejne gotyckie i renesansowe budowle dodawali następni właściciele, żupani spiscy z rodów Zapolyów, Thurzonów i Csákych. W dobie powstań antyhabsburskich zamek opustoszał, a w 1780 r. spłonął.
Oprócz labiryntu kamiennych zakamarków można zwiedzić niewielką wystawę historyczną. Latem odbywają się tutaj barwne imprezy historyczne. Największą atrakcją jest jednak rozległy widok roztaczający się z ruin na malowniczą okolicę, ze Spiską Kapitułą na zachodzie, białymi skałami rezerwatu trawertynów Drevenik na południu i wioskami przycupniętymi w zielonej dolinie.
Czerwony Kamień, zamek, słowacja Teslaton/CC/Wikimedia
Słowacja zamki. Czerwony Kamień
2 km nad wioską Casta, na skraju ogromnej polany otoczonej lasem stoi potężny zamek - jeden z najlepiej zachowanych na Słowacji. Masywna budowla z czterema solidnymi basztami w narożach pochodzi z XVI w.
Ponieważ zamek był do 1945 r. zamieszkiwany przez właścicieli, przetrwał do dzisiejszych czasów w dobrym stanie. W 1970 r. został ogłoszony narodowym pomnikiem kultury, a po konserwacji wnętrz udostępniono go zwiedzającym. Wspaniałe, niedawno odnowione wnętrza zamku pozostają w gestii Słowackiego Muzeum Narodowego. Ekspozycje stałe obejmują zabytkowe meble i broń (w tym m.in. cenną porcelanę i inne przedmioty codziennego użytku), zamkową galerię obrazów i piwnice zamkowe. Niedawno kolekcja muzealna została wzbogacona o bardzo atrakcyjny zestaw mebli secesyjnych. W galerii obrazów dominują portrety członków znanych rodów magnackich i szlacheckich z terenów Słowacji.
Do największych osobliwości zamku należy tzw. Salla terena z 1656 r. ze sztuczną grotą, wodospadem i fontanną, z surowością których żywo kontrastuje sklepienie pokryte naturalistycznymi stiukami i jaskrawymi malowidłami. Podobnym przepychem zdobień odznacza się ośmiokątna kaplica zamkowa barwnymi marmurowymi ołtarzami. Prawdziwą ciekawostką jest zamkowa apteka z oryginalnymi malowanymi regałami z 1752 r. oraz piwnice o długości 70 m i wysokości 9 m.
Na zamku odbywa się wiele imprez kulturalnych i wystaw czasowych w rodzaju turniejów rycerskich i pokazów fechtunku, polowań, pokazów mody renesansowej, spektakli dla dzieci itp. (szczegółowe informacje na stronie internetowej www.snm.sk).
W bezpośredniej bliskości zamku jest m.in. winoteka zamkowa (umieszczona w jednej z dawnych baszt) oraz dwór sokolników. Istnieje też możliwość przejażdżki na koniach i kucykach.
Trenczyn Trenczyn, Słowacja/Shutterstock
Słowacja zamki. Trenczyn
Największą, również pod względem gabarytów, atrakcją Trenczyna jest zamek, jeden z najlepiej zachowanych, a może raczej najlepiej zrekonstruowanych, w kraju. Do twierdzy pnie się uliczka Matúšova z rynku, prowadząca ku bramie (z kasą biletową). Obok XVI-wiecznych baszt wchodzi się przez nią na Dolny Dziedziniec z wieżą zegarową i Pierwszą Bramą.
Na dziedzińcu jest amfiteatr oraz słynna Studnia Miłości. Legenda mówi, że zakochany Omar wykopał ją w ciągu roku, aby wykupić z rąk pana zamku swoją narzeczoną - piękną Fatimę. Kroniki prostują, że bezowocna praca (nigdy bowiem nie dokopano się do źródła) austriackich żołnierzy trwała 42 lata, a w 79-metrowej studni gromadzi się co najwyżej deszczówka. Nieopodal Studni Miłości stoją rzeźbione koniki, dosiadane solidarnie przez dzieci i dorosłych. Stroma droga z Dolnego Dziedzińca wiedzie do Trzeciej, a następnie do Czwartej Bramy prowadzącej na Górny Dziedziniec otoczony najdawniejszymi zabudowaniami zamku.
Najstarsza część zamku - kamienna romańska wieża, niegdyś element madziarskiej twierdzy granicznej - stanęła w XI w. W XIII w. rozbudował ją Mateusz Czak, a w latach
50. XX w. czechosłowaccy rekonstruktorzy. Następca Czaka, król Ludwik Węgierski, zbudował gotycki pałac warowny (zwany dziś palácem Ludovíta), a później Zygmunt Luksemburski dodał reprezentacyjne skrzydło z alkierzem przeznaczone dla swej młodej żony Barbary Celskiej, której duch do dziś błąka się ponoć po komnatach. W XVIII w. wnętrza spłonęły w czasie pożaru miasta. Przez następne stulecia budowla niszczała, a w 1905 r. ostatnia właścicielka Ifigenia d'Harcourt przekazała zamek miastu.
Dziś w zrekonstruowanych wnętrzach urządzono kilka ekspozycji, m.in. wystawę portretów szlacheckich ze zbiorów niegdysiejszych właścicieli zamku, kolekcję dawnej broni oraz herbów i dokumentów. Ciekawostką jest ekspozycja narzędzi tortur oraz wystawa przedmiotów znalezionych w słynnej zamkowej Studni Miłości.
Do ciekawych atrakcji należy wspinaczka na zrekonstruowaną Wieżę Mateuszową, ze szczytu której rozciąga się panorama miasta i okolicy. W wieży podobno pochowany jest ze wspaniałym mieczem w dłoni sam Mateusz Czak, w stroju bogato ozdobionym klejnotami. Jak dotąd nie znaleziono jednak wejścia do grobu.
Słowacja atrakcje, Bratysława. Zamek w Bratysławie Shutterstock
Słowacja zamki. Zamek Bratysławski
W panoramie miasta dominuje czworokątny Bratislavský hrad (zamek) z czterema strzelistymi wieżyczkami w narożach, określany jako "stół odwrócony do góry nogami". Jest częścią zabudowy wyrastającego na 85 m n.p.m. nad Dunajem wzgórza zamkowego, na którym stawiali twierdze Celtowie, Rzymianie i Wielkomorawianie. Dzisiejsza budowla jest wynikiem gruntownej rekonstrukcji z lat 1954-1968.
W XI w. Po 150 latach, w czasach komunistycznych, został odrestaurowany i stał się sceną dla kilku ważnych wydarzeń historycznych, m.in. podpisania ustawy federacyjnej między Czechami a Słowacją w 1968 r., a 24 lata później, 1 września 1992 r., sygnowania konstytucji Republiki Słowackiej. W następnych latach rezydowały w nim władze nowego państwa.
Po wybudowaniu u stóp wzgórza eleganckich gmachów administracji państwowej twierdzę przeznaczono na cele muzealne i reprezentacyjne. Na zamku znajdują się dwie kolekcje muzealne, skarbiec, winiarnia oraz punkt widokowy na szczycie Wieży Koronacyjnej - większej i grubszej od trzech pozostałych.
