Polskie góry na polską jesień. O tej porze są najpiękniejsze

Polskie góry na jesień: Góry Stołowe

Dużo niższe niż Beskidy są Góry Stołowe, gdzie znajdują się m.in. kultowe Błędne Skały. Klasyka, która chyba nigdy się nie znudzi, tym bardziej fanom Opowieści z Narnii, bo właśnie m.in. tutaj Andrew Adamson zekranizował drugą część serii fantasy Clive'a S. Lewisa. Wysokość, na której leżą to niecałe 1000 metrów n.p.m., dojście nie jest trudne, a cała przyjemność zwiedzania trwa mniej niż godzinę (ok. 40 minut). Świetny pomysł na krótką wycieczkę po Ziemi Kłodzkiej, szczególnie po okolicy Kudowy-Zdroju, skąd w Błędne Skały można się dostać w 2,5 godziny (czerwonym lub zielonym szlakiem). Skalny labirynt, przez który miejscami trudno się przecisnąć, chroni Park Narodowy Gór Stołowych. Przecinają go liczne trasy piesze o długości w sumie 100 kilometrów. Wejście na teren Błędnych Skał jest płatne, zwiedzanie - w godzinach od 9.00 do 18.00. Niedaleko znajduje się drugi rezerwat skalny wart uwagi - chodzi oczywiście o Szczeliniec Wielki, najwyższy szczyt Gór Stołowych.

Polskie góry na jesień: Góry Stołowe. Błędne Skały / shutterstock

Polskie góry na jesień: Góry Izerskie

Także w Sudetach Zachodnich leżą inne piękne góry - Góry Izerskie. Nie onieśmielają wysokością, najwyższa Wysoka Kopa ma ok. 1100 metrów n.p.m., za to ich łagodny krajobraz robi wrażenie, szczególnie jesienią, kiedy ścieżki pokrywają dywany z czerwonych liści. Co prawda o tej porze roku Izery mogą postawić Wam nie lada wyzwanie, bo słyną z kapryśnej pogody. Cóż, "mleka" i chlupotania w butach chyba nigdzie nie da się jesienią uniknąć. Ze szczytów izerskich nie widać Tatr, jak niemal wszędzie indziej w polskich górach, ale można zobaczyć bajeczne Karkonosze i Kotlinę Jeleniogórską, a także góry po stronie czeskiej, gdzie same dalej się ciągną. Przejście najkrótszym, zielonym szlakiem w polskiej części (Piechowice-Bobrowe Skały) zajmuje ok. 2,5 godziny, najdłuższym niebieskim - prawie 10 godzin. Jeden z najładniejszych fragmentów Gór Izerskich rozciąga się od nieczynnego kamieniołomu kwarcu do Rozdroża pod Kopą (4,5 km), przejście go zajmuje 1,5 godziny. W tej części Sudetów funkcjonują cztery schroniska górskie, dwa leżą w administracyjnych granicach Szklarskiej Poręby.

Polskie góry na jesień: Karkonosze

Skoro o Karkonoszach mowa, wypraw się nie Śnieżkę. Jesienią nie będzie łatwą przeciwniczką, a skora do wiatrów, pewnie da po plecach. Królowa Karkonoszy Śnieżka nadaje się na wczesną jesień. Co prawda do wysokości dwóch tysięcy metrów n.p.m. sporo jej brakuje - ma 1600 m wysokości - więc nie jest jeszcze, tak jak Tatry, "krainą wiecznego" lodu, ale lubi kaprysić. Poza tym ilekroć tam jestem, ostatnim razem wczesną wiosną, obserwatorium na szczycie skuwa śnieżna zbroja. Jesienią jak wszędzie trzeba liczyć się z mgłami, według badań meteorologicznych otulają Śnieżkę przez 306 dni w roku (!). Z Karpacza, skąd przeważnie ruszają letnie "pielgrzymki", na szczyt prowadzą cztery szlaki. Najpopularniejszy z nich, niebieski, zaczyna się przy kościółku Wang, przejście nim zajmuje ok. 4 godzin (+ przystanki). Na Równi pod Śnieżką znajduje się Dom Śląski, schronisko, które dziś przypomina bardziej luksusowy hotel (z wyglądu i niestety z atmosfery, która panuje w środku). Dysponuje 72 miejscami noclegowymi w cenie od 30 zł.

Polskie góry na jesień: Karkonosze / shutterstock

Polskie góry na jesień: Pieniny

W Pieniny też powoli wprowadza się jesień, o tej porze są podobno najpiękniejsze. Według ostatnich doniesień z Podhala, pogoda nie sprzyja wędrówkom, ale górale wróżą, że wrzesień jeszcze będzie piękny (jakżeby inaczej). Co najważniejsze - letnie tłumy rozpłynęły się już z końcem wakacji, sezon na Pieniny otwierają teraz ci, którym chlupotanie w butach i mgły nie są straszne, a przynajmniej nie bardziej niż masowe wycieczki. Przy dobrych warunkach pogodowych warto wejść na Trzy Korony (platformę widokową na Okrąglicy), pod szczytem znajduje się schronisko turystyczne, skąd żółtym szlakiem można zejść do Krościenka. Uwaga, w czasie kiepskiej pogody (oraz zimą) wejście na górę prawdopodobnie będzie zamknięte, przed wyprawą sprawdź aktualne komunikaty TOPR. Rano pewnie wystąpią mgły, cudowne mleczne mgły.

Polskie góry na jesień: Pieniny / shutterstock

Polskie góry na jesień: Pieniny / Fot. Marek Podmokły /AG

Polskie góry na jesień: Bieszczady

Chyba najpiękniej ze wszystkich polskich gór jesienią prezentują się Bieszczady. Dzięki rudo-złocistym olszynom, bukom i jaworom wyglądają bajecznie, a do tego w ciągu tygodnia są prawie całkowicie puste. Po sezonie turystów najłatwiej zobaczyć tu w weekendy. W listopadzie Bieszczady zalewają deszcze, ścieżki mogą być zabłocone. Nie wykluczaj, że o tej porze w wyższych partiach gór pojawi się śnieg. Bezpieczniej będzie zaplanować wycieczkę na przełom września i października (szczególnie w przypadku Tarnicy), kiedy ryzyko opadów jest nieco mniejsze. Bieszczadzka baza noclegowa ostatnio bardzo się poprawiła, ale w niektórych schroniskach nadal panują spartańskie warunki. Dlatego jeżeli nie wyobrażasz sobie nocy bez prądu i bieżącej wody, z wizyty w kultowej Chatce Puchatka na Połoninie Wetlińskiej będziesz musiał zrezygnować. Do plecaka obowiązkowo spakuj śpiwór, w razie braku miejsc możesz "zaliczyć glebę", czyli rozłożyć się na podłodze. Schroniska stoją wzdłuż czerwonego szlaku, są oddalone od siebie mniej więcej o jeden dzień marszu. Przeciętny koszt noclegu waha się od 15 do 30 zł.

Polskie góry na jesień: Bieszczady / shutterstock

Polskie góry na jesień: Bieszczady / shutterstock

Polskie góry na jesień: Masyw Śnieżnika

Z Międzygórza na Śnieżnik prowadzą szlaki: czerwony, czarny i niebieski. Pokonanie ich zajmuje od 1,5 (krótszym czerwonym) do 2,5 godziny (niebieskim), trasy są łatwe i przyjemne, prowadzą lasami, które o tej porze obfitują w grzyby. Pod szczytem, znajduje się przytulne, gruntownie wyremontowane schronisko, skąd można ruszyć m.in. do Czech. Od Śnieżnika dzieli go ponad pół godziny żwawego marszu, od Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie, najdłuższej w Sudetach - godzina drogi. Zwiedzanie tej ostatniej jesienią jest tańsze (kosztuje 19 zł), ale wcześniej trzeba dokonać rezerwacji. Na jesień Schronisko pod Śnieżnikiem przygotowało specjalną ofertę krótkich wycieczek po okolicy z przewodnikiem. Trasa nie omija Śnieżnika, dociera też do źródeł czeskiej Morawy. Koszt - 5 zł od osoby.

Polskie góry na jesień: Masyw Śnieżnika / Fot. Maciej Swierczynski / AG

Polskie góry na jesień: Rudawy Janowickie

Rudawy mają do tysiąca metrów wysokości n.p.m., są górami, które doskonale nadają się do jesiennych spacerów. Na szlaku stoi jedno schronisko górskie, drewniana Szwajcarka, wzniesiona na początku XIX wieku w stylu tyrolskim. Można stąd dojść niemal w każdy oznaczony zakątek Rudaw m.in. na słynny szczyt Sokolik (ok. 30 minut) i ruiny średniowiecznego Zamku Bolczków. Największą atrakcją pasma są kolorowe jeziorka na zboczu Wielkiej Kopy, skąd malowniczą ścieżką można ruszyć dalej na Skalnik, najwyższy szczyt w Rudawach Janowickich (945 m n.p.m.).

Polskie góry na jesień: Beskid Wyspowy

Góry Beskidu Wyspowego wydają się łagodne, ale chodzenie po nich wymaga dosyć dobrej kondycji z powodu dużych różnic wysokości między szczytami (stąd zresztą bierze się ich nazwa: samotne, wynurzające się z mgieł góry przypominają wyspy). Jesienią, kiedy ścieżki stają się śliskie po deszczu, z Beskidem Wyspowym lepiej "obchodzić się" ostrożnie. Wśród najchętniej odwiedzanych przez turystów miejsc miejsce pierwsze zajmuje Mogielica, najwyższa góra w paśmie (1170 metrów n.p.m.), skąd przy dobrej pogodzie doskonale widać okolicę, a więc m.in. Gorce, Pieniny i wierzchołki Tatr. Na szczyt prowadzi kilka malowniczych szlaków, najbardziej popularny, niebieski, zaczyna się w Jurkowie. Wejście nim zajmuje niecałe 3 godziny, potem trasę można kontynuować w kierunku Hali Sturmorgowej i Szczawy. W Beskidzie Wyspowym jest mało schronisk, najpopularniejsze znajdują się na Luboniu, dokąd prowadzi malowniczy czerwony szlak, i na Kudłaczach.

***

Jakie trasy w polskich górach polecacie na jesień? Czekamy na propozycje w komentarzach.