Polska - rekordy i ciekawostki. Tego możesz nie wiedzieć!

Jakie jest najcieplejsze, najzimniejsze miejsce w Polsce? Gdzie znajduje się geometryczny środek Polski i gdzie rośnie najstarsze drzewo w Polsce? Oto polskie rekordy i ciekawostki.
tarnów, polska tarnów, polska Tarnów/Fot. Shutterstock

Polska. Najcieplejsze miejsce w Polsce

Najcieplejsze miejsce w Polsce

Miasto Tarnów to polski biegun ciepła. Najcieplejszym miejscem w samym mieście jest wzgórze w Gumniskach przy pałacu Sanguszków. Dane te zbierano przez cały XX w. Lato (czyli okres, kiedy temperatura przekracza 15°C) trwa w Tarnowie 118 dni. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi tutaj 8-9°C. Kolejnym gorącym polskim miastem są Słubice położone w województwie lubuskim, na granicy z Niemcami. To właśnie w Słubicach padł absolutny rekord ciepła zanotowany w okresie powojennym - 30 lipca 1994 roku temperatura wyniosła tutaj 39,5°C.

suwałki suwałki SCA Svenska Cellulosa Aktiebolaget/flickr.com

Polska. Najzimniejsze miejsce w Polsce

Najzimniejsze miejsce w Polsce

Za polski biegun zimna uważa się Suwałki, gdzie średnie temperatury w zimie są najniższe. Zima przychodzi tutaj wcześnie, bo pod koniec listopada i trwa około 119 dni. Średnia roczna temperatura wynosi w Suwałkach około 6°C. Średnia temperatura lutego wynosi w zaś -5,6°C, podczas gdy w innych rejonach kraju mieści się w przedziale od 1 do 3 st. poniżej zera. Najzimniejsze miejsce na Suwalszczyźnie to nieoficjalnie wieś Wiżajny - położona 25 km na północ od Suwałk. Najstarsi mieszkańcy wciąż wspominają zimę z 1928 r., która trwała podobno do czerwca...Rekord zimna padł jednak w Siedlcach - 11 stycznia 1940 roku odnotowano tu -41 °C.

piątek piątek Merlin/CC/wikimedia

Polska. Geometryczny środek Polski

Geometryczny środek Polski

Zastanawialiście się kiedyś, gdzie znajduje się geometryczny środek Polski? Dokładnie we wsi o ciekawej nazwie - Piątek, 33 km na północ od Łodzi. Wjeżdżając do Piątku napotkamy tablicę informacyjną w kształcie granic państwa z napisem "Piątek - geometryczny środek Polski". W centrum Piątku usytuowany jest również pomnik symbolizujący geometryczny środek Polski. Skąd taka nazwa wsi? Piątek zawdzięcza swoją nazwę prawdopodobnie targom, które odbywały się tu właśnie w piątki. Niegdyś wieś była prężnym miasteczkiem słynącym m.in. z produkcji piwa.

wodospad siklawa wodospad siklawa Fot. Shutterstock

Polska. Największy wodospad w Polsce

Największy wodospad w Polsce

Największy polski wodospad to Wodospad Siklawa, zwany też Wielką Siklawą położony w Tatrach Wysokich na wodach Potoku Roztoka. Wodospad spada ze skalnej krawędzi Ściany Stawiarskiej wprost do Doliny Roztoki - jednej z najpiękniejszych dolin tatrzańskich. Wodospad Siklawa ma dwie lub trzy strugi w zależności od poziomu wód w Wielkim Stawie. Wody spadają z oszałamiającą prędkością i ogromnym hukiem z wysokości ok. 70 metrów. Podczas słonecznych dni tworzą się wokół wodospadu wielobarwne tęcze. To miejsce piękne o każdej porze roku.

jaskinia jaskinia Fot. Shutterstock

Polska. Najdłuższa jaskinia w Polsce

Najdłuższa jaskinia w Polsce

Wielka Śnieżna to najgłębsza i zarazem najdłuższa jaskinia Polski. Ma ponad 23 km długości i 824 m deniwelacji, czyli różnicy poziomów pomiędzy najwyższym a najniższym miejscem w jaskini. Wielka Śnieżna stanowi gratkę dla doświadczonych grotołazów. Obfituje w wiele pionowych studni, miejsca dostępne jedynie z akwalungiem. Jaskinia jest ciągle eksplorowana, istnieje w jej wnętrzu jeszcze dużo nieodkrytych miejsc. Wstęp do jaskini jest mocno ograniczony - znajduje się ona w obszarze rezerwatu. Otwory jaskini leżą w dwóch różnych dolinach: Dolinie Małej Łąki i Dolince Litworowej.

Plaża w Świnoujściu Plaża w Świnoujściu Fot. Artur Kubasik / Agencja Wyborcza.pl

Polska. Najszersza plaża w Polsce

Najszersza plaża w Polsce

Świnoujście to początek Polski, a plaża w Świnoujściu jest najszerszą z polskich plaż. Miejscami szerokość plaży w Świnoujściu dochodzi nawet do 130 metrów. Kąpielisko w Świnoujściu jest ponadto jedynym w Polsce, które sześciokrotnie otrzymało Błękitną Flagę - wyróżnienie nadawane kąpieliskom, które spełniają najwyższe światowe standardy w kilku kategoriach, m.in. czystości wody i bezpieczeństwa. Wzdłuż plaży biegnie promenada Żeromskiego. Świnoujście leży pomiędzy Zalewem Szczecińskim, ujściem Odry i Bałtykiem przy ujściu Świny, w krainie 44 wysp.

cis, najstarsze drzewo w polsce cis, najstarsze drzewo w polsce Antosh/CC/wikimedia

Polska. Najstarsze i najpopularniejsze drzewo w Polsce

Najstarsze i najpopularniejsze drzewo w Polsce

Najstarszym drzewem w Polsce i prawdopodobnie w Europie jest cis w Henrykowie Lubańskim. Szacunkowo jego wiek określa się na 1200, 1300, a nawet 1500 lat! Cis ma burzliwą historię. Na przestrzeni wieków przetrwał wiele nawałnic, był podobno posiekany szablami przed Kozaków w XVII wieku, a w 1988-1989 wichura uszkodziła odnogę drzewa, przez co cis stracił sporą część swego obwodu wynoszącego ponad 5 m. Cis jest często mylony z innym imponującym polskim drzewem jakim jest Dąb Bartek w województwie świętokrzyskim. Dąb Bartek - najpopularniejsze drzewo w Polsce - ma obwód około 9,85 m, a jego wysokość dochodzi do 30 m. W okresie międzywojennym, dąb ten został uznany przez Sąd Konkursowy pod przewodnictwem słynnego polskiego botanika Władysława Szafera za "najokazalsze drzewo w Polsce".

Tychowo Tychowo Fot. Brogaj/CC/Wikimedia

Polska. Największy kamień w Polsce

Największy kamień w Polsce

W miejscowości Tychowo, niedaleko Białogardu w Zachodniopomorskiem, znajduje się największy na polskich ziemiach głaz narzutowy "Trygław". Największy polski kamień waży około 200 t. Jego obwód wynosi 44 m, a wraz z częścią wbitą w ziemię ma wysokość 7,8 m. Ogromny głaz został przetransportowany do Tychowa prawdopodobnie przez lodowiec. Leży na terenie cmentarza, otoczony nagrobkami. Na jego szczycie zainstalowano krzyż. Niektórzy twierdzą, że kamień porzucił tu diabeł...

bielik bielik Fot. Shutterstock

Polska. Największy ptak w Polsce

Największy ptak w Polsce

Największym ptakiem występującym w Polsce jest bielik. Rozpiętość skrzydeł bielika jest znacznie większa niż rozpiętość ramion rosłego mężczyzny. Rozpiętość skrzydeł samic wynosi 230-240 cm, niekiedy nawet dochodzi do 250 cm. Samice są większe od samców i osiągają masę ciała około 5 kg. W środkowej Europie najwięcej par bielików gnieździ się właśnie w Polsce. Bieliki występują na przykład na Pomorzu Zachodnim i w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich. Bieliki budują gniazda w trudno dostępnych partiach wysokich drzew. Gniazdo użytkowane od lat jest systematycznie rozbudowywane i osiąga rozmiary do 4 m wysokości i 2,5 m średnicy, a jego masa może wynieść nawet 600 kg! Bielik objęty jest ścisłą ochroną gatunkową.

mysikrólik mysikrólik Oiseauxvendee/CC/Wikimedia

Polska. Najmniejszy ptak w Polsce

Najmniejszy ptak w Polsce

Najmniejszym ptakiem zamieszkującym tereny Polski jest mysikrólik. Ma jedynie 9 cm długości i waży 5 gram. Mysikrólik podlega ścisłej ochronie gatunkowej. Żywi się owadami, nasionami chwastów, mieszka wśród wierzchołków drzew iglastych. Mysikrólika możemy zobaczyć nawet w okresie ciężkich mrozów, jest odporny na trudne warunki atmosferyczne. Lubi śpiewać i wygląda jak mała kulka. Naukowa nazwa regulus zaczerpnięta jest z łacińskiego słowa rex, czyli zwyczajnie - król. Mysikrólika można spotkać na przykład na terenie Beskidu Sądeckiego.

woda, rzeka woda, rzeka Fot. Shutterstock

Polska. Najkrótsza rzeka Polski

Najkrótsza rzeka Polski

Nie powinniśmy mieć raczej problemów ze wskazaniem najdłuższej polskiej rzeki. A co z najkrótszą? Najkrótszą żeglowną rzeką w Polsce jest Klonownica, płynąca w okolicach Augustowa. Liczy niecałe 800 m długości. Klonowica wraz z jeziorami i Kanałem Augustowskim tworzy doskonałe szlaki wodne wykorzystywane przez żeglarzy, kajakarzy i wędkarzy.

Żuraw, Gdańsk Żuraw, Gdańsk Żuraw, Gdańsk /fot. Shutterstock

Polska. Najbardziej wietrzne rejony Polski

Najbardziej wietrzne rejony Polski

W naszym kraju zdecydowanie najbardziej wietrznymi regionami są obszary górskie i podgórskie, a także Wybrzeże. Najpotężniejszy wiatr w historii pomiarów pojawił się na Wybrzeżu w 1964 roku - w Gdańsku osiągał 162 km/h. W Bielsku-Białej i na Podbeskidziu w 1989 roku wiatr halny wiał z prędkością do 175 km/h. Tymczasem w wysokich górach, na Kasprowym Wierchu w Tatrach w 1968 roku odnotowano wiatr o sile 288 km/h, a na Śnieżce w Sudetach ponad 300 km/h.

trzęsienie ziemi trzęsienie ziemi Fot. Shutterstock

Polska. Trzęsienia ziemi w Polsce

Trzęsienia ziemi w Polsce

Terytorium Polski nie należy do obszarów mocno aktywnych sejsmicznie. Strefami o wyższej aktywności sejsmicznej są obszary polskich gór - Karpaty i Sudety, a także obszary działalności górniczej, gdzie częstym zjawiskiem są tzw. tąpnięcia. Trzęsienia ziemi w Polsce aż sześć razy w historii osiągnęły jednak siłę 6 stopni w skali Richtera, czyli taką, która może uszkodzić budynki o solidnej konstrukcji. Do największego trzęsienia ziemi w historii Polski doszło 5 czerwca 1443 roku. Wstrząs, którego epicentrum znajdowało się prawdopodobnie na północ od Wrocławia, miał siłę ok. 6 stopni w skali Richtera. Badacze posiadają dość szczegółowy opis tego zjawiska m.in. dzięki zapiskom kronikarskim Jana Długosza.

Polska atrakcje. Pustynia Błędowska. Pustynia na pograniczu śląsko-małopolskim. Jest częściowo zalesiona, a jej środkiem płynie rzeka Biała Czemsza. Unikatowy krajobraz Pustyni Błędowskiej tworzą tzw. piaski lotne, które pod wpływem wiatru zmieniają ukształtowanie terenu. Część południowa tego obszaru jest tymczasowo wyłączona z ruchu turystycznego. Polska atrakcje. Pustynia Błędowska. Pustynia na pograniczu śląsko-małopolskim. Jest częściowo zalesiona, a jej środkiem płynie rzeka Biała Czemsza. Unikatowy krajobraz Pustyni Błędowskiej tworzą tzw. piaski lotne, które pod wpływem wiatru zmieniają ukształtowanie terenu. Część południowa tego obszaru jest tymczasowo wyłączona z ruchu turystycznego. Bansp/CC/Wikimedia

Polska. Jedyna pustynia w Polsce

Jedyna pustynia w Polsce

Pustynia Błędowska popularnie zwana również "polską Saharą" jest uważana za "jedyną naturalną pustynię w Europie". Położona jest na zachód od Olkusza, rozciąga się między miejscowościami Klucze, Chechło i Błędów. Chociaż piaski Pustyni Błędowskiej potrafią się nagrzewać się do temperatury 70 stopni Celsjusza, a do niedawna na terenie tym można było obserwować zjawiska charakterystyczne dla naturalnych pustyń (fatamorgana, burze piaskowe, wydmy), to w sensie klimatycznym teren ten pustynią nie jest. Każdy, kto chce odwiedzić Pustynię Błędowską powinien się spieszyć. Jej obszar zmniejsza się z roku na rok.

Więcej o: