Polska na wakacje. Przedstawiamy najpiękniejsze polskie zamki - część I

Ogrodzieniec - imponujące Orle Gniazdo, stoi dumnie na Górze Janowskiego - najwyższym wzniesieniu Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Historia zamku w Ogrodzieńcu rozpoczyna się w XII wieku, a kończy w pierwszych latach wieku XIX, kiedy to zamek, podupadły po szwedzkim najeździe, opuścili jego właściciele, a miejscowa ludność uznała go za wspaniałe źródło budulca. W XX wieku podjęto decyzję o próbie zrekonstruowania tej wspaniałej budowli, a to, co dziś możemy oglądać, jest efektem owej odbudowy.

Przez cały okres wakacji można tu w piątkowe wieczory zabrać naszych milusińskich na spacer z duchami. Warto sobie tę przyjemność zarezerwować wcześniej, choć można też liczyć na szczęście i poczekać na miejsce w przyjemnej Karczmie Rycerskiej.

Od maja do września w każdą niedzielę o 15.30 i 17.00 można obejrzeć pokaz walk rycerskich w wykonaniu Bractwa Rycerskiego Ziemi Ogrodzienieckiej. Na zwiedzanie tego pięknego terenu warto przeznaczyć cały dzień, pomiędzy kolejnymi punktami zwiedzania pobiesiadować w karczmie, a już na pewno udać się na długi spacer po okolicy.

Zamek w Rydzynie był siedzibą króla Stanisława Leszczyńskiego i książąt Sułkowskich. Działało tu w późniejszym okresie elitarne męskie gimnazjum, a podczas II wojny światowej - szkoła hitlerjugend. Obecnie w zamku mieści się doskonale prosperujący hotel. Zamkowe wnętrza zostały doskonale zrekonstruowane po wcześniejszych zniszczeniach, a wspaniałe kolekcje mebli i bogata biblioteka robią imponujące wrażenie.

Zamek w Rydzynie jest niestety dostępny do zwiedzania tylko po uprzednim uzgodnieniu, chyba że gościmy w tutejszym hotelu. Przyznać trzeba, jest to doskonała baza wypadowa dla poznania wszelkich okolicznych atrakcji turystycznych. Niestety korzystanie z oferty zamkowego hotelu w Rydzynie to dość droga przyjemność. W Rydzynie odbywają się także spektakularne rajdy zabytkowych pojazdów.

Kolejne Orle Gniazdo w naszym zestawieniu. Pierwsze wzmianki o zamku w Pieskowej Skale pochodzą z początku XIV wieku. Zamek położony jest w odległości 30 kilometrów od Krakowa. Otaczają go bujne lasy Ojcowskiego Parku Narodowego, które sprzyjają wycieczkom rowerowym. Takie wycieczki z wykwalifikowanym przewodnikiem znajdują się w ofercie działającego na zamku muzeum. Pod zamkiem bez problemu zaparkujemy samochód, możemy tu także dojechać busami z Krakowa i Olkusza.

Nidzica to wczesnośredniowieczna pruska osada stojąca w sercu Puszczy Galindzkiej. Zamkowa budowla, dumna i groźna, z cegły i kamienia polnego, budzi respekt do dziś.

Ta wspaniała krzyżacka warownia dziś służyć ma głównie relaksowi i rozrywce. W zamku w Nidzicy mieszczą się: wspaniałe Muzeum Ziemi Nidzickiej, siedziba Bractwa Rycerskiego, miejska biblioteka a także pracownia rzeźby i galeria malarstwa. Jednak najważniejszą część zamku zajmuje drogi hotel i restauracja z tradycyjną polską kuchnią.

Obok nidzickiego zamku prężnie działa wytwórnia miodów pitnych, którą warto odwiedzić. W zamkowej kawiarni koniecznie trzeba zjeść pyszne lody. Jeśli chcemy uniknąć sporego wydatku na obiad, u stóp zamku przy skwerze działa bardzo dobra pizzeria.

Jeśli skrzykniemy co najmniej piętnaście osób, możemy zamówić nocny spacer po zamku. Oczywiście w obowiązkowym towarzystwie duchów. Odbywają się tu także pokazy rycerskie.

Niedzica mylona jest oczywiście z Nidzicą, choć dzieli je tak wiele kilometrów. Przepięknie położony zamek niedzicki czuwa nad Jeziorem Czorsztyńskim na wysokiej i ostrej skale. Zamek przypomina swoją budową znane z Jury "orle gniazda" i nietrudno dojść do wniosku, że musiał niegdyś doskonale spełniać funkcję warowną. Gotycka budowla zachowała się prawie w całości ? można podziwiać ją zarówno z zewnątrz, jak i odwiedzić wspaniałe wnętrza. Zwiedzanie możliwe jest tylko z przewodnikiem, w sezonie letnim codziennie od 9.30 do 18.00. Poza sezonem zamek w Niedzicy jest nieczynny w poniedziałki. Chętni mogą spędzić noc w zamkowym hotelu, należy jednak liczyć się ze sporym wydatkiem. Jednak warto pozostać choć kilka dni w tych okolicach, bo poza atrakcjami gwarantowanymi przez sam zamek, możemy skorzystać także z wielu innych. Z Niedzicy codziennie można dojechać do baz wypadowych spływów Dunajcem - atrakcji, której w Pieninach sobie odmówić nie można. Ucieszyć może też rejs statkiem wycieczkowym po zalewie Czorsztyńskim. Bo o atrakcjach pieszej turystyki chyba nie musimy nawet wspominać?

Zamek w Kamieńcu Ząbkowickim zbudowano z iście kobiecym rozmachem, a to za sprawą jego fundatorki - księżnej niderlandzkiej Marianny Luisy Orańskiej, która swą drobną rączką doskonale komenderowała architektami. Projekt Karola Fryderyka Schinkela, urzeczywistniony przez Ferdynanda Martiusa, to powalająca wizualnie budowla neogotycka nawiązująca i do architektury romańskiej, i do wspaniałego włoskiego gotyku. Na zewnątrz znajdziemy ponadto stajnie i pomieszczenia gospodarskie, a wszystkie te doskonale zachowane wspaniałości otacza przepiękny park.

Zamek w Kamieńcu Ząbkowickim pozostający własnością prywatną był przez ostatnie lata rekonstruowany, niestety śmierć właściciela spowodowała wyhamowanie prac. Mieści się tu hotel i przyjemna kawiarnia, ale brakuje możliwości zorganizowanego zwiedzania tej wspaniałej niegdyś posiadłości.

Najwygodniej dojechać do Kamieńca własnym samochodem, ale kursują tu także prywatne busy z Ząbkowic.

Niegdyś zwany Krzyżtoporem od imienia jego właściciela Krzysztofa Ossolińskiego, który zamek ten otrzymał w prezencie ślubnym. Siedemnastowieczna budowla została zaprojektowana jako palazzo in fortezza - zamek miał łączyć funkcje obronne z wygodą jego mieszkańców. Zamek wybudowano na nietypowym dość planie pięciokąta. Dla niektórych jest to oczywiste skojarzenie z symbolem pentagramu, gdyż Krzysztof Ossoliński znany był ze swego zainteresowania magią i astrologią. W ruinach znajdziemy więcej magicznych symboli - trzeba tylko dobrze poszukać. Warto też odnaleźć na terenie zamku źródełko, z którego wypływa woda o walorach smakowych i leczniczych.

Zamek Krzyżtopór można zwiedzić na własną rękę lub z przewodnikiem. Jeśli zdecydujemy się na tę pierwszą opcję, warto kupić przed wejściem niewielką broszurę o historii zamku wraz z jego planem. Przewodnik chętnie zaopiekuje się grupką osób - przy dziesięciu koszt wyniesie około 20 złotych.

Do Ujazdu większość podróżujących indywidualnie osób dojeżdża samochodem, jest tu bezpłatny parking tuż obok obiektu. Chętni mogą zorganizować sobie nocne ognisko w ruinach, taką przyjemność trzeba jednak zarezerwować wcześniej.

Zamek w Mosznej jest doskonale znany miłośnikom polskiego horroru. To właśnie tutaj kręcono sceny do filmu "Lubię nietoperze". Nieprzypadkowo zresztą, gdyż główna bohaterka filmu była pacjentką naprawdę znajdującego się tutaj Centrum Terapii Nerwic. Przy zamku działa także hotel z bogatą ofertą zabiegów kosmetycznych i leczniczych. Tereny wokół zamku sprzyjają rekreacji - w pobliżu znajduje się stadnina koni, szlaki rowerowe i piękne tereny spacerowe.

Sama budowla onieśmiela. Przyzwyczajeni do w miarę spójnej i przewidywalnej architektury polskich zamków nie oczekujemy bowiem tak niesamowitego zjawiska architektonicznego. Trzy, powstałe w różnych latach, części zamku prezentują styl barokowy, neorenesansowy i neogotycki. To połączenie sprawiło, że zamek w Mosznej jest z pewnością jedną z najpiękniejszych tego typu budowli w tej części Europy. W zamku znajduje się 365 pomieszczeń, a na zewnątrz naliczymy aż 99 wież i wieżyczek.

Część zamku dostępna jest jedynie dla kuracjuszy i gości hotelowych, ale kilka sal udostępniono zwiedzającym. Jeśli jednak nie uda nam się dostać do środka, spacer po wspaniałym parku i podziwianie zamku z zewnątrz będą także niebywałą atrakcją.

Zamek kórnicki to budowla o historii sięgającej XIV wieku, ukończona prawdopodobnie w wieku XV. Po wielu przebudowach osiągnął ostateczny kształt, który dziś możemy podziwiać w całej krasie. Budowla utrzymana jest w stylistyce neogotyku angielskiego, od strony południowej możemy podziwiać charakterystyczny indyjski łuk, dziedzictwo architektoniczne angielskich pałaców.

Dziś w Kórniku znajduje sie muzeum z bogatą kolekcją eksponatów. Znajdziemy tu meble z wielu epok, imponujący zbiór malarstwa i rzeźby, cenne okazy numizmatyczne i przepiękne kolekcje sreber i porcelany.

W zamku w Kórniku znajduje się także siedziba Biblioteki Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk, jednej z największych w Polsce. Zamek otoczony jest przyjemnym dla spacerowiczów arboretum. Dzieci z przyjemnością poszukają także obowiązkowego ducha - Białej Damy. Dorośli docenią muzealne eksponaty.

Parking znajduje się tuż przy zamku, więc siły można zachować na spacery po zamkowym parku. Muzeum jest nieczynne w poniedziałki, w pozostałe dni można je zwiedzać od 10.00 do 16.00. Istnieje możliwość wynajęcia przewodnika.

Piękna rezydencja w Łańcucie, utrzymana w stylu neofrancuskiego baroku, przeszła przez wiele etapów przebudowy, ale obecny kształt zachwyca nawet niewprawne oko. Położony na terenie angielskiego parku zamek mieści w sobie wspaniałą kolekcję mebli oraz rozmaitych dzieł sztuki. Zwiedzający obejrzą także piękne dekoracje pomieszczeń. Większość wnętrz poddana została gruntownej rekonstrukcji, jednak zachowano wiernie dawny wystrój pomieszczeń.

Początki Zamku Królewskiego w Warszawie sięgają XIV w., powstała tu wtedy dzisiejsza Wieża Grodzka. Czasy jego największego rozkwitu to XVI i XVII wiek. Niestety, oryginalna budowla uległa dramatycznym zniszczeniom. W 1939 roku zamek został zbombardowany przez Niemców, w 1944 wysadzony - tylko część elementów wystroju wnętrz i zgromadzonych tu dział sztuki została uratowana.

Dzięki ofiarności Polaków w końcu rozpoczęto prace rekonstrukcyjne i to głównie za pieniądze społeczności udało się odzyskać tę wspaniałą budowlę. W 1984 roku udostępniono warszawski zamek dla zwiedzających.

Obecnie Zamek Królewski to zachwycający efekt prac konserwatorskich. Owszem, nie jest on oryginalny, ale praca nad rekonstrukcją przyniosła oczekiwany efekt odtworzenia wyglądu zamku z przeszłości. Niewielu niewtajemniczonych mogłoby stwierdzić, iż nie jest to oryginalne dzieło architektonicznej sztuki wczesnego baroku. Zamek Królewski w Warszawie został wpisany wraz ze Starym Miastem na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, co dobitnie świadczy o tym, jak wspaniałą rekonstrukcją popisali się architekci i konserwatorzy.

Zamek oferuje zwiedzanie z przewodnikiem lub audioprzewodnikiem, jest przyjazny także niepełnosprawnym zwiedzającym. Oferuje wystawy stałe i częste wystawy czasowe. Pisać można o nim bez końca, ale nie sposób go nie docenić. Obowiązkowy punkt programu podczas trasy po Polsce.

Jak wszystkie zamki w historii Europy, Zamek Królewski na Wawelu przeszedł niezliczone przemiany architektoniczne, aby po latach uzyskać - po gruntownej przebudowie - swój imponujący neogotycki kształt. Historycy nie mogli odżałować wspaniałych elementów renesansowych i barokowych, które niegdyś zdobiły zamek, lecz zostały pominięte podczas pierwszych prac rekonstrukcyjnych. Na szczęście dla zwiedzających, ostatnie prace rekonstrukcyjne, wykonane w ostatniej dekadzie XX wieku, przywróciły to, co wydawało się bezpowrotnie stracone. Trójskrzydłowa budowla ma obecnie charakter łączący renesans, barok i klasycystyczne elementy. Od razu po wejściu na wawelskie wzgórze podziwiać możemy dziedziniec z arkadowymi krużgankami.

Wnętrza kryją 71 sal, prezentujących style od gotyku do dwudziestolecia międzywojennego, choć najwięcej znajdziemy tu elementów renesansu i baroku.

Jednym z punktów zwiedzania robiących największe wrażenie są z pewnością wspaniałe Reprezentacyjne Komnaty Królewskie. Atrakcji dla zwiedzających Zamek Królewski na Wawelu oferuje dość, żeby spędzić tu większą część dnia. Najlepiej zacząć rano, ale już wtedy musimy liczyć się z natłokiem polskich i zagranicznych turystów. W ciepłe popołudnie zwiedzanie możemy zakończyć wizytą w najmłodszej części udostępnionej zwiedzającym - Ogrodach Królewskich.

Pamiętać warto, że bilety wstępu wydawane są osobno na różne ekspozycje, a w dodatku kupujemy je na określoną godzinę, warto zatem zaraz po zakupie dokładnie wszystko sprawdzić. Obsługa w kasie chętnie doradzi jednak, jak zaplanować zwiedzanie.

Swoją wielkością zamek w Malborku zaimponuje chyba każdemu. Krzyżacki zamek o kubaturze ponad 250 000 metrów sześciennych to chyba najdoskonalszy przykład obronnej budowli gotyckiej. Należy do największych przykładów gotyku na świecie! Udostępniony zwiedzającym w 1961 roku, nadal nie został jednak w pełni i satysfakcjonująco odrestaurowany. Prace w Malborku prowadzone są cały czas, podobnie jak badania archeologiczne.

W zbiorach muzeum zamku w Malborku znajdują się jedne z najcenniejszych polskich dzieł sztuki, takie jak bursztynowy kabinet Stanisława Augusta Poniatowskiego czy klasyk rzeźby gotyckiej - Chrystus w Ogrójcu. Zobaczymy tu także szkic Jana Matejki do "Bitwy pod Grunwaldem".

Na zwiedzanie zamku w Malborku należy przeznaczyć cały dzień, zarówno wielkość, jak i atrakcyjność krzyżackiej twierdzy nie pozwala na szybkie i niestaranne zwiedzanie. Do dyspozycji mamy cała masę wystaw stałych, a także atrakcyjne wystawy czasowe i nowości - ostatnio bardzo popularna jest wystawa maszyn oblężniczych.

W okresie urlopowym zamek w Malborku zapewnia takie atrakcje jak walki rycerskie, widowiska typu światło i dźwięk, a także rozliczne koncerty i festyny. Niezależnie od tego, kiedy trafimy do Malborka, nie będziemy się tutaj nudzić.

Zobacz także: Najpiękniejsze polskie zamki - część II