6 kulinarnych specjałów które sprawią, że zapragniesz natychmiast przeprowadzić się do Hiszpanii

Mianem gazpacho określa się zimną hiszpańską zupę, zrobioną na bazie warzyw, z oliwą, octem i rozmoczonym chlebem. Pierwotnie gazpacho było daniem biedoty. Dziś króluje na stołach całego świata, a w gorącej Hiszpanii jest największą ulgą w upalny dzień - może być zarówno napojem, jak i przekąską czy daniem głównym. Odmian gazpacho jest bardzo wiele, mówi się, że każda hiszpańska gospodyni robi tę zupę po swojemu, ale bez wątpienia jednym z popularniejszych jej wariantów jest gazpacho andaluzyjskie - oparte na bardzo dojrzałych, miękkich pomidorach, do których dodaje się rozmoczony w oliwie chleb, posiekanego zielonego ogórka i paprykę, ocet oraz czosnek. To zresztą z Andaluzji gazpacho się wywodzi - prawdopodobnie przepis na nią przywieźli tam Maurowie. W odmianie andaluzyjskiej pomidory są niezbędne, ale w innych - wcale nie (wbrew temu, z czym gazpacho kojarzymy w Polsce) - np. gazpacho w wersji ajo blanco pomidorów nie zawiera wcale (w składzie ma za to zmielone z czosnkiem migdały). Istnieje nawet odmiana gazpacho podawana na ciepło - gazpacho tostado. Tradycyjnie wszystkie składniki gazpacho powinny zostać utłuczone w ręcznym moździerzu, względnie drobno pokrojone. Dziś zwykle gazpacho powstaje w mikserach, a by zupa szybko się schłodziła, dorzuca się do niej kostki lodu.

Pisto manchego lub po prostu pisto, też było kiedyś daniem chłopskim - na patelni lądowało to, co akurat rosło. Hiszpańska wersja ratatouille, podobnie jak jej francuski odpowiednik, nie lubi być pospieszana - pokrojone w kostkę lub plastry pomidory, cukinie, zielona i czerwona papryka, cebula i bakłażan (choć niektórzy twierdzą, że z bakłażanem pisto to już nie pisto, tylko właśnie ratatouille) smażą się powoli w oliwie z oliwek. Pisto zazwyczaj widnieje w menu jako starter, ale podawane z sadzonym jajkiem lub szynką jamon i chlebem spokojnie nadaje się na (bardzo sycące) danie główne. To typowa potrawa dla okolic La Manchy (ojczyzny Don Kichota), ale nietrudno zamówić pisto będąc w innych częściach Hiszpanii - świetną jego wersję serwują np. w Murcji, Bilbao i Kraju Basków. Często farszem pisto wypełnia się inny hiszpański specjał - pierożki empanadas.

Ziemniaki, cebula, jajka i - mamy to! Ale tradycyjny hiszpański omlet ziemniaczany smażony na głębokiej patelni z wysokim brzegiem i zwany tortillą (wymawiaj: tortiją), to dużo więcej ponad trzy banalne składniki. Pokrojone w plastry ziemniaki i cebulę powoli podsmaża się na oleju, by zyskały właściwy aromat, chrupką konsystencję i złocisty kolor. Dopiero takie ziemniaki z cebulą dodaje się do rozbełtanych jajek, miesza, i jeszcze raz smaży na patelni. Gdy spód się zrumieni, tortillę przekłada się na druga stronę i ją również obsmaża, przykrywając patelnię talerzem. Trudno o prostsze danie. Tortilla jest typowym tapasem (wtedy serwuje się ją z innymi drobnymi przekąskami, pokrojoną na niewielkie kawałki z powbijanymi w nie wykałaczkami), ale też daniem piknikowym, bo równie dobrze smakuje na ciepło, jak i na zimno. Uwielbiają ją dzieci, jest więc wakacyjnym pewniakiem. Do tego można do niej dodać praktycznie wszystko, na co ma się ochotę ? od szpinaku, przez grzyby, po szynkę serrano. Tortillę można nawet jeść na chlebie. Po prostu danie idealne, które pasuje do wszystkiego i chyba każdemu smakuje.

Paella wywodzi się z Walencji i jak większość dań kuchni hiszpańskiej, występuje w dziesiątkach wariantów. Również i ona ma swój zestaw żelaznych reguł, które czynią ją wyjątkową. Przede wszystkim, powinna być przyrządzana (podsmażana i gotowana) na dużej metalowej patelni z dwoma uchwytami, najlepiej na świeżym powietrzu i na żywym ogniu z drewna. Po drugie, ryż (który jest podstawą dania) musi być średnioziarnisty, bo długie ziarna nie chłoną tak dobrze płynów. Po trzecie, paella jest naturalnie żółta od szafranu (który przez swoją wysoką cenę bywa zastępowany barwnikam). Po czwarte, najlepiej smakuje letnia, a nie gorąca - danie powinno stygnąć 5-10 minut i być jedzone bezpośrednio z patelni. Zasad jest więcej, wariantów - jeszcze więcej. Do ryżu dodaje się oliwę i wodę, ale może to być też bulion mięsny lub rybny oraz wino. W paelli są warzywa, ale też owoce morza i kawałki mięsa (np. królika). Skórka powinna być spieczona i chrupiąca, ale to potrafią najlepsi kucharze. Co ciekawe, Hiszpanie jedzą paellę najpóźniej na obiad - nawet oni uważają, że na kolację jest już zbyt ciężkostrawna.

Hiszpanie szczycą się jamon - swoją słynną na cały świat szynką. Na lokalnych targach wielkie szynki wiszące pod sufitem są jedną z największych turystycznych atrakcji gastronomicznych, a wiele sklepów i lokali sprzedaje tylko ją. Odmian jamon jest wiele, do najsłynniejszych należą Iberio i serrano, czyli szynki długodojrzewające. Jamon serrano to szynka górska, suszona w wyższych partiach gór, nawet przez 15 miesięcy. Bardzo przypomina włoską Prosciutti di Parma. Jamon Iberico to dosłownie szynka iberyjska - do jej produkcji wykorzystuje się mięso specjalnej rasy czarnych iberyjskich świń. Karmi się je w różny sposób, a od tego zależy późniejszy smak. Najbardziej wykwintna i najdroższa jest jamon iberico de Bellota - szynka z przedniej nogi czarnej świni karmionej tylko żołędziami i dojrzewającej minimum trzy lata. Jamon najlepiej smakuje sama, cienko pokrojona - jest krucha i rozpływa się w ustach. Wchodzi w skład tradycyjnych hiszpańskich przekąsek tapas, jest wyśmienita na chlebie, ale też na ciepło, jako dodatek wielu hiszpańskich dań.