Jeśli nie stolice, to co? 6 miejsc z dala od stołecznego blichtru na weekendowy wypad

Między Stavanger a Preikestolen. Niemożliwe staje się możliwym

Miłośnikom kolejek i kolei okolica zapewnia zresztą więcej wrażeń, i to na światowym poziomie. Świetnym sposobem na przybycie tutaj jest podróż koleją z Oslo, którą to trasę uważa się za jedną z najbardziej malowniczych na świecie. Warto zrobić krótki skok w bok wysiadając na stacji Myrdal i wskakując do kolejki Flam. To tylko 20 km, ale ponieważ na tej krótkiej odległości zjeżdża ona z wysokości ponad 800 m.n.p.m. nad fjord, jazda jest naprawdę szaleńcza. W równie malowniczą podróż można się wybrać z Bergen autobusem połączonym z przeprawami promowymi do położonego bardziej na południe Stavanger.

Samo Stavanger jest urocze, ale jego największe skarby leżą poza miejskimi granicami. Podobnie jak obrazek z Bergen może służyć za ilustrację, tak dwa tutejsze to żywy przykład na to, że niemożliwe czasami jest prawdą. Pierwszy to Preikestolen, czyli skalna półka zawieszona 600 metrów nad tonią fjordu, drugi - Kjeragbolten, czyli okrągły głaz zaklinowany w wąskiej szczelinie skalnej na wysokości 900 m.n.p.m.

Ystad. Śladami komisarza Wallandera

Południe Szwecji, na które z Polski można się dostać równie łatwo jest może mniej spektakularne, ale zapewnia rozrywki innej jakości. Ciekawą propozycją jest portowe miasteczko Ystad (promy, odległe 30 km lotnisko Malmo), doskonałe na leniwe spacery, z historycznym centrum zabudowanym kolorowymi domami i średniowiecznymi kościołami wokół brukowanych ulic oraz terenami rekreacyjnymi w sosnowych lasach nad Bałtykiem. Właśnie w tym spokojnym Ystad miał roboty po pachy z rzezimieszkami rozmaitej maści komisarz Kurt Wallander. Odkąd powieści Henniga Mankella stały się popularne, do miasteczka ciągną fani komisarza z mapą w ręku, na której są zaznaczone miejsca związane z jego śledztwami. Bo chociaż Wallander jest fikcyjny, adresy komisariatu, jego mieszkania, czy ulubionej kawiarni są jak najbardziej rzeczywiste.

Petersburg. Białe noce na wschodzie

Do Petersburga dostać jest się nieco trudniej (regularne linie, długie połączenie autobusowe), ale jest on grzechu wart. Zwłaszcza wczesnym latem, kiedy trwają tam białe noce. Nie są co prawda tak spektakularne jak na dalekiej północy, gdzie słońce nie zachodzi w ogóle, ale to właśnie Petersburg został okrzyknięty ich symbolem. Ponieważ budując go Piotr I hojnie sypnął złotem, w delcie Newy między potokami i kanałami powstało miasto pełne bogato zdobionych kamienic, pałaców i soborów. Gdy w czasie białych nocy Petersburg otula delikatna poświata, wszystkie nabierają bardziej intensywnych kolorów i kształtów. Miasto wygląda wtedy jak ilustracja do baśni.

Lwów. Miasto z wielką historią

Własny i niepowtarzalny, choć zupełnie inny urok, ma Lwów. Może nie tak bogaty i ociekający złotem, ma pewną nostalgię i wielką historię, którą najprościej wyrazili chyba w piosence Szczepcio i Tońcio: "ni ma jak Lwów". Według wierzeń Lwów - podobnie jak Rzym - został założony na siedmiu wzgórzach. Po jego brukowanych, ładnie odnowionych ulicach przyjemnie się spaceruje, a w razie chwili zmęczenia - można wskoczyć do tramwaju. Przejażdżka oldskulowym wagonikiem jest niemal obowiązkowym punktem wizyty w tym mieście: nietypowy system z racji ciasnoty uliczek powstał na wąskim rozstawie torów.

Poznawanie Lwowa najlepiej zacząć od Rynku Starego Miasta, które w całości zostało wpisane na listę UNESCO; oczy-wiście można tu dojechać słynnym tramwajem i wyskoczyć wprost na równie słynne zdobione kamieniczki. Jedną z najbardziej rzucających się w oczy jest Czarna Kamienica - wyraźnie odróżniająca się kolorem od pozostałych jasnych, a jedną z najsłynniejszych - kamienica Królewska, należąca do rodziców Jana III Sobieskiego. Nasyciwszy oczy czas na marsz między kolejnymi podwórkami, zaułkami tonącymi w kwiatach, z widokiem na szyldy i klatki schodowe jak żywcem wyjęte ze starych filmów. Dumą Lwowa są kościoły, których jest tu tak dużo, że miasto nazywają czasami Florencją Wschodu. Aby przekonać się na własne oczy, że coś w tym jest, najlepiej wspiąć się na Wysoki Zamek, czyli najwyższe ze wzgórz Lwowa, na której wraz z założoną w XIII w. warownią rozpoczęła się jego historia. Same kościoły można zwiedzać bez mapy i planu będąc pewnym, że i tak co kilka minut trafimy do kolejnego. Warto jednak zadbać, żeby wśród nich znalazły się koniecznie trzy katedry: katedra św. Jura to siedziba metropolity grekokatolickiego, w katedrze łacińskiej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny król Jan Kazimierz powierzył jej opiece Polskę, a bogato zdobiona katedra ormiańska została wzorowana na świątyniach krymskich.

Punktem obowiązkowym, bez którego wielu Polaków nie wyobraża sobie wizyty we Lwowie jest cmentarz Łyczakowski, jeden z najstarszych na naszym kontynencie, na którym spoczywają m.in. Maria Konopnicka, Gabriela Zapolska, Artur Grottger czy Karol Szajnocha i wiele innych osobistości. Na znajdującym się na zboczu Cmentarzu Orląt Lwowskich pochowano 3 tys. żołnierzy, studentów i gimnazjalistów, w większości poległych w czasie walk polsko-ukraińskich o Lwów w listopadzie 1918 r.

Perełka Drezna

Tragiczna historia zapisała się również na kartach Drezna. W nocy z 13 na 14 lutego 1945 r. miasto zostało zrównane z ziemią: w czasie dywanowych nalotów alianckich zginęło ok. 25 tys. osób i spłonęła niemal cała jego stara część. Drezno, uważane do tej pory za jedno z najpiękniejszych niemieckich miast, nigdy już nie wróciło do dawnego wyglądu. Po wojnie przystąpiono co prawda do rekonstrukcji, ale za czasów komunistycznych rządów NRD zdecydowano, żeby niektórych kościołów nie odbudowywać, a inne prace - z racji ograniczonych środków - toczyły się dość wolno.

Koniec końców Drezno nadal jest jednak jednym z najpiękniejszych miast za zachodnią granicą, punktem obowiązkowym w czasie wycieczki po Niemczech. Dzieje się tak głównie za sprawą barokowych zabytków z czasów dynastii Wettynów, które - szczęśliwie - zostały zrekonstruowane. Tak więc w Dreźnie pieczołowicie odtworzono pałace, dworce, katedry, muzea, zbrojownie, zamek, a przede wszystkim - Zwinger. To perełka i znak rozpoznawczy tego miasta, barokowy zespół pałacowy, jedna z najwspanialszych budowli świata, bogato zdobiona kolumnami, posągami, obrazami Tycjana, Rafaela czy Rubensa.

Z ciekawostek: Drezno kawałek splendoru straciło z zupełnie innego powodu niż zniszczenia wojenne. Miasto jest jednym z nielicznych w historii przykładów utraty tytułu UNESCO - było wpisane na listę wraz z doliną Łaby, w której się rozciąga. Stało się tak, ponieważ niedawno został otwarty nowy, sporny most na rzece, co UNESCO uznało za niedopuszczalną ingerencję w krajobraz.