Który region w Polsce świętuje Wielkanoc najhuczniej? Jedź i sprawdź! [POTRAWY I ZWYCZAJE]

Wielkanoc w Polsce - Małopolska

Małopolskie tradycje wielkanocne są nieodłącznie wpisane w historię i kulturę regionu.
Na południu Małopolski, w okolicach Limanowej grasują "dziady śmigustne", czyli owinięci w słomę, zamaskowani przebierańcy, którzy w nocy z niedzieli na poniedziałek zbierają datki, lejąc wodą opornych. Nie wypowiadają przy tym ani jednego słowa - nawiązując do opisanych w Biblii wysłanników żydowskich, którzy nie uwierzyli w zmartwychwstanie Jezusa i stracili mowę. W Krakowie trudno wyobrazić sobie Wielki Poniedziałek bez Emausu - odpustu, odbywającego się na Salwatorze przy klasztorze Sióstr Norbertanek i kościele pw. św. Norberta. Rodzinne spacery wzdłuż brzegu Wisły i Rudawy, jakie towarzyszą odpustowi, mają swoją symbolikę - nawiązują do wędrówki Jezusa do Emaus.

W Wieliczce i okolicach, szczególnie we wsi Lednica Górna, pod kościołem czatuje Siuda Baba, a właściwie usmolony sadzą, ubrany niechlujnie mężczyzna, który poszukuje młodych dziewcząt. Jeśli któraś zostanie złapana musi się wykupić - na szczęście wystarczy drobny datek lub pocałunek. W Wielką Sobotę we wszystkich parafiach Gminy Kościelisko odbywa się Konkurs na tradycyjny koszyczek wielkanocny.

Małopolska - potrawy wielkanocne

W Małopolsce nie brakuje przepisów na wyjątkowe wielkanocne potrawy. Na wszystkich wielkanocnych stołach pojawiają się żury, chłodniki, pyszne drożdżowe ciasta oraz miodowniki. W miejscowości Lanckorona na wielkanocnym stole pojawia się polewka, zwana lanckorońską chrzanówką. To rodzaj zupy z serwatki, startego chrzanu, wędzonki, kiełbasy i jajek. Potrawa ta uważana jest za afrodyzjak działający zarówno na panów jak i na panie, pewne z powodu dodatku lubczyku lanckorońskiego. Podobną zupę zwaną sodrą, święceliną lub trzęsionką je się też w innych zakątkach Małopolski. W Wielkanoc jada się także żur na serwatce - który przygotowuje się m.in. ze świątecznych wędlin. Z ciast popularny jest miodownik oraz kołacz z serem i bryndzą - drożdżowe ciasto, które według tradycji można jeść już w Wielką Sobotę, kiedy jeszcze trwa post.

Wielkanoc w Polsce - Śląsk

Na Śląsku, podobnie jak na Kaszubach, święci się palmy zrobione z wierzbowych witek.

Palmom święconym w Niedzielę Palmową, przypisuje się właściwości ochronne, a niektórzy rolnicy przygotowują z nich krzyżyki i zatykają w ziemi na polach, by chroniły uprawy przed gradem, suszą oraz powodziami. Według dawnych wierzeń, w Wielkim Tygodniu nie powinno pracować się na polu ani w ogrodzie, gdyż ziemia nie wyda plonu. W Skoczowie do dziś oprowadza się i pali w Wielkim Tygodniu słomianą kukłę Judasza, a w Beskidzie Śląskim dziewczynki odwiedzają domy ze szmacianą lalką Morzaneczką. Wielki Piątek to dzień ścisłego postu, tradycyjnie też bez radia i telewizji. W Wielką Sobotę święci się pokarmy. Śląskie pisanki, zwane kroszonkami, zdobione są misternym, roślinnym ornamentem, wyskrobanym w kolorowo zabarwionej skorupce. Dawniej na jajkach wypisywano jeszcze krótkie miłosne wierszyki lub życzenia. Co ciekawe, kroszonki robione na Śląsku mają swoiste znaczenia i tak: czerwony kolor pisanki oznacza miłość, a kolor zielony nadzieję, żółtą zaś pisankę można podarować chłopakowi, którego się nie chce. Do śląśkich zwyczajów należy także obsypywanie ogrodu skorupkami ze święconych jaj - pod żadnym pozorem nie wolno ich wyrzucić. Poniedziałek Wielkanocny jest dniem oczekiwanym tak przez dorosłych, jak i przez dzieci. Dzieci szukają upominków, które przyniósł im zajączek, a wszyscy kultywują żywą na Śląsku tradycję lania wodą dziewcząt. Dawniej za polanie każdy chłopiec otrzymywał pisankę. Obecnie oprócz pisanek chłopcy dostają czekoladowe jaja, batony, lizaki.

Śląsk - potrawy wielkanocne

Najważniejszym posiłkiem wielkanocnym na Śląsku jest śniadanie w pierwszy dzień świąt. W niektórych częściach Śląska żywy jest wciąż zwyczaj dzielenia się święconym jajkiem przed rozpoczęciem posiłku. Na stole wielkanocnym obowiązkowo pojawiają się pasztety, wędliny, biała kiełbasa, a także śląskie ciasta - kołocze z serem i z makiem, strucle i babki zwane buchetkami. W wielkanocnych potrawach Śląska odnaleźć można charakterystyczne połączenie różnych smaków słodkiego i słonego. Wyjątkowym daniem jest babka majonezowa, która dzięki majonezowi jest bardzo puszysta, albo też święcelnik - ciasto drożdżowe ze słonym, mięsnym, najlepiej wędzonym nadzieniem. Pozostałe resztki jedzenia, nie mogły być wyrzucone. Zgodnie ze starą śląską tradycją, resztki ciasta świątecznego, bądź kawałeczki potrawy z wielkanocnego śniadania powinny zostać dodane do paszy zwierząt.

Wielkanoc w Polsce - Podlasie

Niedziela Palmowa jest na Podlasiu zwana "Wierbnicą". Palma na ten dzień przygotowywana jest dużo wcześniej. Robi się ją z gałązek wierzbowych, przystraja wstążkami, listkami oraz różnego rodzaju kwiatami z kolorowej bibuły. Musi być jak najwyższa - wysoka palma zwiastuje siłę, długie życie i powodzenie. Palmy kurpiowskie osiągają wysokość nawet do 10 metrów. Z palmą, wiąże się też zwyczaj, który w wielu podlaskich wsiach zachował się do dnia dzisiejszego - poświęcone palmy wykorzystywane są do poklepywania domowników. Dziewczętom palmowe smagnięcia miały dodawać urody, chłopcom zaś dzielności i siły. Na Białostocczyźnie zabawny jest zwyczaj wybijania się świątecznymi jajkami - czyli stukania się czubkami pisanek przez dwie osoby do czasu aż stłucze się skorupkę przeciwnika. Inną zanikającą już i praktykowaną raczej przez dzieci zabawą jest toczenie jajek z górki. Wygrywa ta pisanka, która potoczy się dalej.

Podlasie - potrawy wielkanocne

Obowiązkową potrawą na Podlasiu jest czerwony barszcz wielkanocny - gotowany na wędzonej szynce, ze specjalnie kiszonych buraków. Potrawą, która na Podlasiu ma szczególnie wiele odmian i smaków jest pascha wielkanocna - potrawa na bazie twarogu, zwykle z dodatkiem żółtek, cukru, wanilii, bakalii i innych składników. Już dwa, trzy tygodnie przed świętami, przygotowuje się szołdrę (sołdrę) - specjalną szynkę wielkanocną, wędzoną w dymie z olchowego lub bukowego drewna z dodatkiem jałowca. Popularna na Podlasiu jest także kresowa zalewajka, która od zwykłego żurku różni się tym, że pływają w niej ziemniaki, marchewka, pietruszka czy seler i dużo leśnych grzybów.

Wielkanoc w Polsce - Kujawy

Dawniej palmy kujawskie były bardzo skromne w porównaniu z palmami z innych regionów Polski. Składały się na nie najczęściej gałązki wierzby z baziami, bukszpanem i forsycjami, związane kolorową wstążką. W Wielki Czwartek na Kujawach praktykowano zwyczaj "wybijania żuru", obwieszczający koniec postu i kres spożywania żuru, który  królował w postnym jadłospisie. "Wybijanie żuru" było okazją do zalotów, bowiem garnki z żurem wymieszanym z błotem, wapnem, rozbijano o drzwi i progi domów, w których były panny na wydaniu. Wyjątkowym zwyczajem znanym na Kujawach były także "przywoływki" dyngusowe. W Wielkim Tygodniu młodzi mężczyźni sporządzali listę dziewcząt, które miały być wywołane wraz z nazwiskiem kawalera, który składał za pannę okup w gotówce lub w wódce. W poniedziałek wywołane panny oblewano wodą. Ten zwyczaj jest w niektórych częściach Kujaw praktykowany do dziś (np. w Szymborzu na Kujawach). Na Kujawach maluje się jajka jednym kolorem bez wzorów tworząc kraszanki.

Kujawy - potrawy wielkanocne

Na stole wielkanocnym nie może na Kujawach zabraknąć - żuru kujawskiego, który jest tradycyjną potrawą regionalną, spożywaną na Kujawach od wieków. Sporządzany jest na naturalnym zakwasie z mąki żytniej zalanej ciepłą, przegotowaną wodą. Podaje się go przeważnie z białą kiełbasą, wędzonką, jajkami na twardo lub grzybami, bez ziemniaków.
Charakterystyczna wielkanocna potrawa kujawska to także szynka z kością, którą piecze się, a następnie zaparza. Na kujawskim stole wielkanocnym nie może zabraknąć prawdziwej drożdżowej baby i mazurka. Wielkanocna baba drożdżowa na Kujawach to Kujawiok.